Printen
Wet herziening uitkeringsstelsel financiele verhoudingen
Bestuur
Aanpassing uitkeringsstelsel voor provincies en gemeenten (Fvw) en beperkte aanpassing FinBES
Aanpassing uitkeringsstelsel (Fvw)
Provincies en gemeenten kunnen op verschillende manieren aan hun inkomsten komen. Een deel van de inkomsten komt via de eigen belastingen binnen. Maar het grootste deel van de inkomsten van provincies en gemeenten komt van het Rijk. Provincies en gemeenten krijgen van het rijk dan ook verschillende ‘uitkeringen’. De verschillende uitkeringen zijn die provincies of gemeenten kunnen ontvangen, zijn geregeld in de Financiële-verhoudingswet (Fvw). Voorbeelden van zulke uitkeringen zijn de algemene uitkering uit het provinciefonds of gemeentefonds of de specifieke uitkering van de begroting van een ministerie. De afgelopen jaren is gebleken dat er bij bepaalde uitkeringen knelpunten zijn. Daarom worden met dit wetsvoorstel deze uitkeringen aangepast.
De twee belangrijkste aanpassingen zijn:
1. Er komt een nieuwe uitkeringsvorm: de bijzondere-fondsuitkering (BFU). Deze uitkeringsvorm vervangt de decentralisatie-uitkering. Net als de decentralisatie-uitkering is de bijzondere fondsuitkering onderdeel van het provinciefonds of gemeentefonds. Dat betekent dat de uitkering ten goede komt aan de algemene middelen van de provincie of gemeente. Provincies en gemeenten hoeven dan ook geen verantwoording aan het Rijk af te leggen over hoe zij het geld hebben uitgegeven. Wel wordt in het wetsvoorstel geregeld dat het Rijk bij een BFU informatie mag opvragen van gemeenten en provincies. Zo wordt het gemakkelijker voor het Rijk om te kijken of de doelen bereikt worden en of de uitkering aansluit bij de kosten van provincies of gemeenten.
2. Bij een specifieke uitkering geeft het Rijk onder voorwaarden geld aan gemeenten en provincies. Provincies en gemeenten mogen het geld alleen uitgeven aan het doel waarvoor het geld is gegeven. Ook moeten provincies en gemeenten verantwoording aan het Rijk afleggen over hoe zij het geld hebben uitgegeven. Deze uitkeringsvorm levert veel werk op voor gemeenten, provincies en het Rijk. Daarom wordt ingezet op het verminderen van het werk (voor zowel provincies, gemeenten als het Rijk).
Verder worden er in het wetsvoorstel verschillende regels aangepast over de algemene uitkering van het provinciefonds/gemeentefonds.
Beperkte aanpassing van de FinBES
De Caribische openbare lichamen (Bonaire, Sint Eustatius en Saba) krijgen ook inkomsten van het Rijk via uitkeringen. Deze uitkeringen zijn niet in de Fvw geregeld, maar in de Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (FinBES). Het uitkeringsstelsel voor de Caribische openbare lichamen is anders dan het uitkeringsstel voor provincies en gemeenten. Daarom zijn de meeste aanpassingen van dit wetsvoorstel niet van toepassing op de Caribische openbare lichamen. Wel is er voor de Caribische openbare lichamen een uitkering die veel lijkt op de specifieke uitkering: de bijzondere uitkering. De regels voor de bijzondere uitkering (FinBES) en de specifieke uitkering (Fvw) zijn bijna hetzelfde. Daarom worden met dit wetsvoorstel de meeste aanpassingen aan de specifieke uitkering ook voor de bijzondere uitkering geregeld.