Wet vereenvoudiging beroepenstructuur psychologische beroepen

Reactie

Vraag1

In mijn werk heb ik al bijna 30 jaar zicht op de opleiding van (kinder- en jeugd)psychologen. De beroepsgroep (het zijn net mensen) is constant in ontwikkeling, maar bevindt zich op een sleutelmoment. De kinder- en jeugdpsycholoog en de gz-psycholoog in één breed BIG-basisberoep, de gezondheidszorgpsycholoog-generalist.
Het is verleidelijk om te treuren over het verlies van identiteit (van de K&J-psycholoog) of het feit dat er een postmaster opleiding (K&J- NIP) verdwijnt. Maar vakinhoudelijk is er sprake van hoop. Want dit nieuwe beroep doet recht aan cliënten. Het gaat niet over ‘een persoon met een stoornis’, maar over mensen die zich ontwikkelen, een leven lang; die altijd in een context bestaan van relaties, in een omgeving van gezin, vrienden, school, werk en maatschappij. Het nieuwe beroep gaat over leeftijdgrenzen (18-/18+) heen, is van meerwaarde in vele domeinen, en is (ook) gericht op preventie, mentale gezondheid, eigen regie en herstel.
Maar de basis van het beroep, de competenties, worden gevormd in de opleiding, en de omschrijving van het deskundigheidsgebied in de wet vormt daarvoor het uitgangspunt.
Over de omschrijving (en de competenties) is de afgelopen paar jaar zorgvuldig en afgewogen nagedacht over deskundige, ervaren professionals en opleiders, binnen een programma in opdracht van VWS. Daar zijn tekstvoorstellen uit voortgekomen. Het is onbegrijpelijk dat er nu in het wetsvoorstel een omschrijving staat die bijna gelijk is aan de oude, en voorbij gaat aan wat de beroepsgroep heeft ingebracht.
Het ‘herstellen’ hiervan is nodig, maar vraagt veel energie die we beter hadden kunnen gebruiken om door te bouwen aan de uitwerking van de plannen.
In 2015 deed het NIP VWS een aanvraag om de Kinder- en Jeugdpsycholoog op te nemen in de Wet BIG. Omdat mensen die 18 worden niet ineens iemand anders zijn, en het onderscheid tussen niet-BIG (K&J) en BIG-geregistreerde psychologen zo belemmerend bleek (zie ook de memorie van toelichting). In 2019 besloot het ministerie, na jaren voorbereiding (en toezeggingen) dat toch maar niet te doen. In 2020 heeft de beroepsgroep een constructief alternatief aangedragen, namelijk om de beroepen K&J en GZ samen te voegen tot één breed BIG-beroep voor psychologen. Laten we hopen dat dit advies van NIP en NVP in 2026 in werking kan treden. Maar dan wel graag met een omschrijving van het beroep dat recht doet aan ons brede kennisdomein.