Wet vereenvoudiging beroepenstructuur psychologische beroepen

Reactie

Naam Universiteit Utrecht (Professor JJA Denissen)
Plaats Utrecht
Datum 19 februari 2024

Vraag1

Wat vindt u van dit wetsvoorstel?
In het nieuwe basisberoep gezondheidszorgpsycholoog-generalist worden de beroepen gezondheidszorgpsycholoog en kinder- en jeugdpsycholoog samengevoegd. Bij het samenvoegen van dergelijke beroepen is het belangrijk dat het geheel meer is dan de som der delen, maar het voorgenomen wetsvoorstel dreigt het tegendeel te bereiken.

In de beschrijving van het beroep kinder- en jeugdpsycholoog staat dat deze zich “heeft bekwaamd in het werken met kinderen en jongeren en het ‘systeem’ om hen heen. Met ‘systeem’ worden de ouders en eventuele broertjes/zusjes bedoeld, maar ook andere mensen die in nauw contact staan met het kind of de jongere. […] Kinder- en jeugdpsychologen werken in alle werkvelden en settings die met kinderen en jongeren te maken hebben, en hebben daar als doel de ontwikkeling van kinderen te optimaliseren.”
https://psynip.nl/wp-content/uploads/pdfs/NIP-beroepsprofiel_Kinderen-Jeugd.pdf

De elementen van “systeemgericht werken” en “optimaliseren van ontwikkeling” zijn zeer belangrijk voor het werken met kinderen en jongeren, maar ook voor het werken met volwassenen! Ook de psychologische problemen van volwassenen worden immers vaak veroorzaakt of instandgehouden door hun inbedding in verstoorde systemen (bijv. een slechte relatie; stress op het werk). En ook volwassenen zijn gebaat bij professionals die hen helpen om het beste uit zichzelf te halen en een optimaal niveau van welbevinden te bereiken – wat niet gereduceerd kan worden tot het genezen van stoornissen.

Het wetsvoorstel maakt een grote fout door de elementen “systeemgericht werken” en “optimaliseren van ontwikkeling” weg te laten in de beschrijving van het deskundigheidsgebied van het samengevoegde beroep. Dit is niet alleen een gemiste kans, maar dreigt ook ten koste te gaan van de kwaliteit van zorg aan kinderen en jeugdigen – bijvoorbeeld wanneer zorgprofessionals kinderen eenzijdig gaan medicaliseren zonder te kijken naar hun inbedding in sociale relaties en hun positieve ontwikkelingspotentieel.

Gelukkig heeft u nog de mogelijkheid om deze fout te herstellen, bijvoorbeeld door het oorspronkelijke voorstel van het NIP en NPV over te nemen waarbij wel sprake is van een nieuwe beroepsbeschrijving die de beste elementen van de beide bestaande beroepen bevat.

Met vriendelijke groet,

Jaap Denissen
Hoogleraar Psychological Growth and Maladjustment
voorzitter van de afdeling Ontwikkelingspsychologie aan de Universiteit Utrecht