Besluit voorschriften keuzedelen
Reactie
| Naam | Graafschap College (Drs. J van Huet) |
|---|---|
| Plaats | Doetinchem |
| Datum | 13 mei 2015 |
Vraag1
In het wijzigingsbesluit EKB WEB is opgenomen dat bij de examinering van keuzedelen dezelfde waarderingswijze geldt als voor de specifieke examenonderdelen (c.q. kerntaken).Wat vindt u hiervan?
Het hanteren van dezelfde waarderingswijze voor keuzedelen is een prima idee, zolang de onderwijsinstelling zelf de keuze kan blijven maken voor de wijze waarop de waardering wordt uitgedrukt. Dit kan een eindwaardering in cijfers (van 1 tot en met 10) zijn bij de hantering van een tienpuntsschaal, of in woorden (een reeks van negen aangegeven woorden) bij hantering van een drie- tot en met een negenpuntschaal.
Vraag2
In het huidige EKB WEB is nu voor de specifieke examenonderdelen de mogelijkheid opgenomen voor een eindwaardering in cijfers (van 1 tot en met 10) bij hantering van een tienpuntsschaal, of in woorden (een reeks van negen aangegeven woorden) bij hantering van een drie- tot en met een negenpuntschaal. Door instellingen is aangegeven dat zij ook graag bij hantering van een tienpuntsschaal de eindwaardering willen kunnen uitdrukken in woorden. Daarom is in het wijzigingsbesluit EKB WEB voor de eindwaardering een extra woord toegevoegd, zijnde ‘bijna voldoende’. Hiermee hebben instellingen de mogelijkheid om bij specifieke examenonderdelen (en straks ook bij keuzedelen) de eindwaardering uit te drukken in een cijfer van 1 tot en met 10 of in een reeks van tien woorden.Wat vindt u van de toevoeging van het woord ‘bijna voldoende’ en van het feit dat een instelling straks tien in plaats van negen woorden kan gebruiken om een eindwaardering uit te drukken?
Prima, door deze toevoeging is er voor het betreffende examendeel een nauwkeuriger beeld van het deskundigheidsniveau van de student.
Vraag3
In het besluit is opgenomen dat een deelnemer aan de examencommissie kan verzoeken tot het meenemen van het examenresultaat voor een keuzedeel waarin hij in het kader van een eerder door hem gevolgde beroepsopleiding examen heeft afgelegd, maar dat niet met goed gevolg door hem is afgesloten. Dit voorkomt dat de deelnemer zich nogmaals zou moeten inzetten voor hetzelfde keuzedeel, terwijl hij dit al heeft gevolgd en het examen heeft afgelegd en daarmee aan de aanvullende diplomavoorwaarde heeft voldaan.Wat vindt u hiervan?
(NB Als het keuzedeel eerder wel met goed gevolg is afgesloten, kan vrijstelling worden gevraagd.)
Om de doorstroom van studenten zo goed mogelijk te faciliteren is het van belang dat een student een verzoek tot vrijstelling kan indienen voor een ‘voltooid’ (maar niet behaald) keuzedeel. De omvang van de keuzedeelverplichting in combinatie met de koppeltabel compliceert de in – en doorstroom van studenten, vrijstellingen zijn een middel om deze complicaties te reduceren. We pleiten dan ook om de mogelijkheid voor het aanvragen van vrijstelling zo ruim mogelijk te maken. Op dit moment zijn vrijstellingen voor zij-instromers zijn namelijk niet mogelijk, wanneer keuzedelen slechts aan één of twee opleidingsniveaus gekoppeld worden. Ook is de niveauafhankelijkheid van keuzedelen een knelpunt voor de doorstroom van leerlingen naar een hoger opleidingsniveau in het mbo. Een keuzedeel dat gekoppeld is aan niveau 2 en 3, biedt geen vrijstelling bij doorstroom naar een niveau vier opleiding. In de meest ongunstige situatie, moet de student bij doorstroom naar een vierjarige niveau vier opleiding in één jaar nog zijn volledige keuzedeelverplichting van 960 SBU voltooien. Dit drukt te zwaar op het studieprogramma t.b.v. de kwalificatie. De studielast van keuzedelen neemt bij doorstroom hierdoor toe, hetgeen de studieduur onnodig verlengd. De verplichte koppeling van keuzedelen aan profielen door de paritaire commissies wordt hierbij als zeer knellend ervaren. Voorkomen moet worden dat keuzedelen gekozen en aangeboden worden vanuit programmeer-technische redenen in plaatst van ambitie en civiele waarde. Tot slot merken we op dat de doelmatigheidstoets van de koppeling discutabel is, wanneer niet duidelijk is voor welke beroepen in 2020 opgeleid moeten worden in een sterk veranderende arbeidsmarkt. Onderwijsinstellingen wensen daarom vrij te kunnen kiezen uit het register van keuzedelen.
Advies: De verplichte koppeling van keuzedelen aan profielen afschaffen en onderwijsinstellingen het vertrouwen geven dat zij zelf verantwoord keuzes kunnen maken in hun aanbod van keuzedelen en de doelmatigheid daarvan ten einde in- en doorstroom zo goed mogelijk te kunnen faciliteren voor van een optimale talentontwikkeling.
Vraag4
De Wet educatie en beroepsonderwijs bepaalt in artikel 7.2.3 dat bij of krachtens algemene maatregel van bestuur kan worden bepaald dat aan onderdelen van een kwalificatie of kwalificaties een certificaat is verbonden. Door het ministerie van Economische Zaken is dit al gedaan voor het groene beroepsonderwijs, door middel van het Besluit certificaten groen beroepsonderwijs en de Regeling certificaten groen beroepsonderwijs. Het wetsvoorstel Herziening kwalificatiestructuur mbo maakt het mogelijk dat er ook certificaten aan keuzedelen worden verbonden. In de brief Toekomstgericht mbo is aangekondigd dat ook voor het overige (zijnde niet-groene) deel van het beroepsonderwijs onderdelen van kwalificaties en keuzedelen worden aangewezen waarvoor certificaten uitgereikt kunnen worden. Dit besluit biedt de grondslag voor een ministeriële regeling waarbij onderdelen van kwalificaties en keuzedelen worden aangewezen waarvoor een mbo-instelling een certificaat mag uitreiken aan de deelnemer.Met een certificaat kan een deelnemer, in het geval hij niet het diploma heeft behaald, aantonen dat hij wel een bepaald onderdeel van een kwalificatie of een keuzedeel heeft behaald. Dit kan op de arbeidsmarkt of bij een vervolgopleiding nut hebben, bijvoorbeeld voor vrijstellingen, of om bepaalde beroepshandelingen uit te mogen oefenen.
Wat vindt u hiervan?
(U hoeft hier geen concrete ideeën te geven van onderdelen van kwalificaties en keuzedelen waaraan u graag wilt zien dat een certificaat wordt verbonden. Hierover wordt de SBB om een advies gevraagd.)
Het civiel effect van certificering juichen we toe. Het invoeren van certificaten voor delen van kwalificaties en voor keuzedelen is een goede zet en kan een positieve impuls geven aan het aanbod van keuzedelen. Certificaten zijn namelijk ook van waarde voor niet-bekostigde studenten, zodat keuzedelen aantrekkelijk worden voor om- en bijscholing en daarmee een bredere doelgroep aantrekken. Bovendien bevorderen de certificaten de motivatie van studenten om keuzedelen met een goed examenresultaat af te sluiten.
Vraag5
Heeft u nog overige opmerkingen bij het ontwerp-wijzigingsbesluit?Opmerking bij alinea 2.1: “... Dit geeft de beste borg voor een doelmatige invulling van opleidingen, en ...” Met omvang borg je niets. Het is belangrijker dat de student de leerdoelen van het keuzedeel beheerst. Het doet er niet toe hoeveel tijd hij hiervoor nodig heeft. Dit biedt ook ruimte voor versnelling van de opleiding en kansen voor zij- of doorstromers. Advies: Borg de doelmatigheid met arbeidsrelevante kerntaken, werkprocessen en/of vakkennis en -vaardigheden, eventueel aangevuld met een beroepscompetentieprofiel en/of een regio-profiel.
Opmerking bij alinea 2.3: Examinering van de keuzedelen moet zo praktisch mogelijk vorm krijgen. Wanneer examinering van keuzedelen formeel (landelijk geaccrediteerd) geregeld moet worden, veroorzaakt dit een extra verantwoordingslast en vertraagt dit invoer van keuzedelen in het onderwijsproces. Dit is strijdig met de doelstelling dat keuzedelen snel te ontwikkelen en te implementeren moeten zijn om de aansluiting op de arbeidsmarkt te houden. Advies: examinering van keuzedelen pragmatisch invullen, waarbij een stageverslag, -beoordeling of een (digitaal) portfolio volstaat.
Opmerking bij alinea 2.4: Advies: Alleen zolang de strakke programmering van de centrale examens gehandhaafd blijft, is het van belang beide examens te laten afleggen om problemen bij doorstroom te voorkomen.
Opmerking bij alinea 2.5: In deze alinea staat dat er “geen rijksbijdrage wordt verstrekt … alleen één of meer keuzedelen.” Deze regeling zet de ruimte voor het aanbieden van keuzedelen in de bpv bij de bbl-opleiding onder druk. Dit is zeer ongewenst! Vooral bij de bbl, lijkt de bpv de enige plaats voor keuzedelen in de opleiding. De mogelijkheid om keuzedelen bij ieder erkend leerbedrijf uit te voeren, vergroot de kans om keuzedelen in de bpv uit te voeren o.b.v. een leermeester met kennis en vaardigheden van het keuzedeel. Bovendien wordt de ‘bpv-druk’ op de bedrijven zo verdeeld. Juist cross-overs en multidisciplinair opgeleide studenten zijn belangrijk voor de toekomst, deze ambitie halen we hiermee onderuit. De bekostiging van de bbl mag de keuzevrijheid van de student niet beperken. Advies 1: Voor de bekostiging van een bbl-er is de aanwezigheid van een bpv-overeenkomst bij een erkend leerbedrijf voldoende. Advies 2: Neem in de erkenningsregeling van het SBB eisen op voor de deskundigheid van leermeesters.