Wetsvoorstel verduidelijking burgerschapsopdracht in het funderend onderwijs

Reactie

Vraag1

Ik vind het begrijpelijk dat burgerschapsvorming in het onderwijs meer richting krijgt. Ik vind daarom het wetsvoorstel goed voor het onderwijs. Actief burgerschap kan er aan bijdragen dat we met al onze verschillen eensgezind kunnen samenleven, ik hoop dat deze wet daaraan zal bijdragen.

Vraag2

Het lijkt me goed om aanvullend op deze tekst de genoemde basis waarden van de democratische samenleving concreter uit te werken (groslijst met waarden en competenties) evenals de genoemde sociaal maatschappelijke competenties, al moet voorkomen worden dat het een keurslijf wordt met dingen die aangeboden móeten worden. Goed als er richting wordt gegeven en je vanuit je eigen identiteit en missie vorm kunt geven aan deze opdracht, en tegelijk de vrijheid krijgt om beargumenteerd accenten te leggen. Mooi als scholen de vrijheid behouden om de onderwerpen die behoren bij de burgerschapsvorming aan te bieden overeenkomstig hun eigen visie. Ik stel me voor dat er een aantal kernwaarden zijn die identiteits overstijgend zijn, bijv. Respect, vrijheid van meningsuiting. Onderwerpen die per onderwijsstroming verschillend worden beleefd kunnen vanuit eigen overtuiging worden aangeboden, mits dit niet strijdt met de overkoepelende waarden. (concreet: Homofilie-gendervraagstukken, bepreken vanuit eigen levensovertuiging of visie van de school. Als visie van de school actieve homofilie afwijst (bijv. op grond van levensovertuiging), is de school verplicht respectvol te spreken over andere bevolkingsgroepen die hier een andere mening over hebben en wordt geleerd hoe hier als burger in de praktijk respectvol mee om te gaan).
Scholen kunnen zelf een document op stellen over de wijze van aanbieden van burgerschap. Wanneer je de regie bij de scholen neer legt nemen zij verantwoordelijkheid te kijken wat hun populatie hierin nodig heeft en wat past bij de visie van de school. Zo kan burgerschap een missie worden, in plaats van een bottle neck. Wanneer scholen verplicht worden bepaalde overtuigingen over te dragen binnen curriculum actief burgerschap die strijden met de visie of missie van de school verwacht ik niet dat dit positieve burgerschapsvorming oplevert. In de praktijk zal dit polariserend werken. De uitvoering moet voorkomen dat groepen in 'vechtstand' komen en ruimte bieden voor burgerschap ingebed in de eigen overtuiging (zij het dus begrensd door de overkoepelende waarden). Maak het geen top down/eenheidsworst voor alle scholen. Het zou een parel moeten worden en gaat ten diepste om de vraag: Hoe zie ik onze schoolpopulatie functioneren in onze maatschappij. Burgerschap is een diamant met al zijn facetten, waarbij scholen vanuit verschillende invalshoeken bezig zijn aan dezelfde diamant te werken.