Wet uitwerking burgerschapsopdracht WEB

Reactie

Vraag1

In het wetsvoorstel wordt al gerefereerd naar de bevoegdheden van docenten. Het feit dat enkel docenten basisvaardigheden een bevoegdheidseis krijgen is bijzonder. Er wordt namelijk veelal gesproken over een schoolcultuur waarin iedereen binnen de schoollocatie/instelling verantwoordelijk is voor het naleven van de basiswaarden. We hebben de opdracht om basisvaardigheden te integreren in het curriculum en dus straks ook te werken aan de schoolcultuur. Terwijl in dit wetsvoorstel wordt gesproken over burgerschapsonderwijs wat suggereert dat het een apart vak op het rooster is of enkel wordt belegd bij basisvaardigheden, dit zou zonde zijn. Aangezien beroepsgerichte vakken ook voldoende gelegenheid bieden tot het integreren en verantwoordelijk stellen voor burgerschapsonderwijs.

Persoonlijk blijf ik om twee redenen de schoolcultuur discutabel vinden, aangezien enerzijds wordt gesteld de school als minisamenleving en anderzijds ruimte voor oefenen. Bij oefenen hoort fouten maken, maar dat mag niet want dan voldoe je niet aan de basiswaarden. En als tweede punt vraag ik me oprecht af hoe je dit wilt meten. Momenteel wordt er ook gemeten op sociale veiligheid, waarom wordt dit ineens ondergebracht bij burgerschap en wat is hiervan de toegevoegde waarde? Binnen het vmbo ervaren ze ook dat dit een lastig meetbaar aspect is.

Vraag2

In het begin van het proces heb ik het al aangegeven en ik blijf vraagtekens zetten bij de uitvoerbaarheid van de kwaliteitseisen die zo extreem gericht zijn op het democratische stelsel, polarisatie tegengaan en inclusiviteit. Terwijl ik in alles lees dat er geen ruimte is voor mensen die hier anders over denken, dit is niet erg inclusief. In mijn optiek komt dit wetsvoorstel voor mbo-studenten aan als iets dat kort door de bocht genoemd de democratie door de strot wordt geduwd en dat vind ik zonde, want daarmee mis je de essentie van burgerschap. Namelijk de student begeleiden bij het ontwikkelen van belangrijke vaardigheden, bijbrengen van kennis en het aanreiken van handvatten, zodat de student in staat is om bewust en actief te participeren op verschillende maatschappelijke niveaus. Persoonlijk mis ik in heel het wetsvoorstel ook de diversiteit van het mbo waarin het ook geregeld voorkomt dat er studenten/cursisten zijn waarbij er geen sprake is van toegevoegde waarde bij het volgen van burgerschapsonderwijs, omdat zij al ouder zijn jaren actief participeren in de maatschappij en volwaardig burger zijn.

Overigens ben ik blij met de aandacht die het vak burgerschap krijgt en dat er wordt gekeken naar hoe dit een betere plek binnen de beroepsgerichte opleidingen kan krijgen. De kwaliteitseisen en het instellingsexamen zorgen wel voor een verhoogde urgentie en duidelijker doel, dus deze zullen zeker bijdragen aan de uitvoerbaarheid. Het voorstel is alleen nog in een aantal onderdelen onvoldoende doordacht, geen holistisch geheel en teveel toegespitst op enkel burgerschap. Waardoor het in de praktijk waarschijnlijk alsnog lastig/vaag zal blijven hoe op een goede manier invulling te geven aan bijv. heel specifiek de schoolcultuur.

Vraag3

De regeldruk is erg minimalistisch ingeschat en er is niet gekeken naar de realiteit waardoor de vraag is of hiermee kwaliteit behaald kan worden. Vele mbo-instellingen zijn de afgelopen jaren gefuseerd en dus enorme instellingen die veel tijd kwijt zijn aan beleid formuleren, communiceren en implementeren. En het percentage professionalisering is ook erg laag gezien veel docenten nu het vak burgerschap verzorgen zonder gerichte bevoegdheden en er straks echt iets anders van hen wordt gevraagd waarvoor professionalisering nodig is. De bevoegdheden, kwaliteitseisen en het instellingsexamen zullen de kwaliteit ten goede komen, maar hiervoor is wel tijd en geld nodig om dit in te regelen.

Vraag5

Persoonlijk denk ik dat de effecten uitblijven, omdat als we kijken naar het mbo er op vele plekken flink bezuinigd moet worden wegens de afnemende studentenaantallen en er sprake is van docententekorten. We vragen nu aan diezelfde docenten een professionaliseringsslag en het verzwaren van werkzaamheden. Iedere docent en iedere instelling wil een veilige schoolomgeving creëren waarin de basiswaarden worden geaccepteerd. We willen uiteindelijk allemaal het beste voor de student. Ik vraag me af wat voor verschil dit wetsvoorstel daarop dan maakt als er onvoldoende geld wordt vrijgemaakt om goed te professionaliseren en kwaliteit te leveren.