Contouren Klimaatplan 2024 en INEK

Reactie

Vraag1

Ik waardeer het initiatief om iedereen inzage te geven in, en mee te laten denken over, het nieuwe Klimaatplan. Maar in deze vorm kan ik er niets mee.

Ik mis een schets op hoofdlijnen hoeveel of hoe weinig elk onderdeel van dit Klimaatplan bijdraagt aan het grote geheel. Het enige in deze geest dat ik (bij toeval, door scrollen en vluchtig bekijken) heb kunnen vinden is het staafdiagram (figuur 5.2) op pagina 174. Natuurlijk is dit met allerlei onzekerheden omgeven, maar het geeft in ieder geval een beeld hoeveel al is bereikt, hoeveel er nog moet gebeuren en hoeveel dit Klimaatplan toevoegt. Zoiets moet je niet zo diep wegstoppen maar juist een prominente plek geven, en aanvullen met per deel-onderwerp (Gebouwde omgeving, Landbouw etc.) een verwijzing naar de meer gedetailleerde bespreking van dat deel-onderwerp, liefst ook weer ingeleid door een schets op hoofdlijnen wat de plannen op dat meer gedetailleerde niveau inhouden en wat die naar verwachting opleveren.

Ik kan alleen maar voor mijzelf spreken, maar ik denk dat ik niet de enige ben die heus wel met de ontwikkelingen wil meebewegen, ook als dat even doorbijten is, mits duidelijk is in hoeverre de gezamenlijke inspanningen daadwerkelijk de gewenste doelen dichterbij brengen. Voorbeeld: ik heb lang getwijfeld of ik zonnepanelen op mijn dak zou laten leggen. De aanschafkosten waren geen probleem en de terugverdientijd was acceptabel, maar wat staat er tegenover dat geld? Ik had gehoord over dreigende netcongestie. Was het maatschappelijk bezien wel aanvaardbaar om het toch al zwaar belaste netwerk (een klein beetje) extra te belasten? Misschien niet, misschien juist wel, omdat intensivering van het probleem beleidsmakers die nog slapen wakker kan maken.

Hoofdstuk 1 komt op mij over als een verkoopverhaal: "ga rustig slapen, we zijn goed bezig". Ik haal uit dit hoofdstuk geen informatie waaruit ik die conclusie zelf kan trekken. Misschien heb ik niet aandachtig genoeg gelezen, maar na die eerste indruk leek het mij niet de moeite waarde de rest van het document te bestuderen.

Vraag2

Ik mis een schets op hoofdlijnen hoeveel of hoe weinig elk onderdeel van dit Klimaatplan bijdraagt aan het grote geheel, in de geest van het staafdiagram op pagina 174.

Vraag3

Naast de in het Klimaatplan besproken initiatieven om vooruit te komen zijn er ook externe factoren die remmend werken. Zo zijn er nog altijd mensen, juist ook op invloedrijke posities, die niet verder kijken dan de eigen belangen op de korte termijn. Te grote CO2-uitstoot aan het eind van de keten kan niet los gezien worden van een te grote aanvoer van fossiele brandstoffen aan het begin. Het is goed dat in Dubai is afgesproken om hiermee te stoppen, maar vanwege de enorme financiële belangen die op het spel staan zal dit vroeg of laat complicerende tegenkrachten oproepen.

Ik zie twee manieren om van de nood een deugd te maken, en vind dat Nederland zich in de internationale politiek hiervoor sterk moet maken: een CO2-heffing opleggen aan de leveranciers van fossiele brandstoffen (op basis van de hoeveelheid CO2 die vrijkomt als al het geleverde uiteindelijk wordt verbrand), zodat de milieuprijs doorwerkt in alle uithoeken van de vrije markt, en subsidie aan landen waarvan de CO2-uitstoot netto aan het dalen is, evenredig aan de hoeveelheid daardoor bespaarde uitstoot. Deze financiële prikkels moeten intensiever worden naarmate de CO2-concentratie in de lucht dichter bij de kritieke waarde komt waarboven volgens wetenschappers de gevolgen letterlijk niet meer te overzien zijn.

Verder mis ik plannen om de luchtvaart uit te faseren.