Contouren Klimaatplan 2024 en INEK

Reactie

Vraag1

In de contourenbrief en ook in de conceptversie van de update van het Integraal Energie en Klimaatplan (INEK) wordt volstrekt onvoldoende ingegaan op de bepaling van Artikel 3 lid 2g van de klimaatwet: “Het klimaatplan bevat een beschouwing van de gevolgen die het te voeren klimaatbeleid van de regering heeft op de financiële positie van huishoudens, bedrijven en overheden, de werkgelegenheid inclusief scholing en opleiding van werknemers, de ontwikkeling van de economie, het tot stand komen van een eerlijke en betaalbare transitie en voor de betrouwbaarheid van de energievoorziening.” Dit moet alsnog gebeuren.

Bovendien worden de harde randvoorwaarden “haalbaarheid” en “betaalbaarheid” die de wet stelt, niet geconcretiseerd in de contourenbrief en concept update INEK en blijven daarmee loze kreten in de wet. Door geen impactanalyse en geen financiële beschouwing van de verwachte kosten voor burgers en bedrijven te presenteren overtreedt de minister de wet.

Klimaatdoelen blijken onhaalbaar om diverse redenen en ze hebben bovendien een onbetekenend klein effect op het mondiale klimaat (AGW-reductie = 0,000036 graad Celsius bij 80 MTon CO2 reductie, volgens de minister in voorjaar 2023, die daarmee afgaat op de cijfers van het IPCC, dus onmeetbaar klein, zonder enige betekenis voor het wereldwijde klimaat. Zelfs als Nederland via de klimaatwet en de energietransitie nul CO2 eq. -emissie zou kunnen bereiken in 2050, leidt dat tot slechts 0,001 graad minder globale opwarming, gebaseerd op het vermijden van cumulatief 2.300 MTon CO2 eq. -uitstoot tot 2050 door Nederland. Deze Nederlandse 0,001 graad reductiebijdrage is verwaarloosbaar klein en van geen betekenis voor het klimaat.

Tegelijkertijd blijken de kosten voor de benodigde klimaatmaatregelen onbetaalbaar, zelfs voor een “rijk” land als Nederland niet op te brengen zonder sociale en maatschappelijke schade aan te berokkenen. Vele honderden miljarden Euro’s aan alsmaar stijgende energietransitie-gerelateerde belastingen en daar nog bovenop duizenden miljarden Euro’s aan de overige directe en indirecte kosten, investeringen en uitgaven in verband met de verduurzaming, energiebesparing, energietransitie en klimaatmaatregelen, die burgers en bedrijven moeten ophoesten voor dit NetZero-doel in 2050. Dit alles is grotendeels weggegooid geld voor louter mitigatiebeleid en energietransitie, maar heeft een verwaarloosbaar effect op de veiligheid van Nederland ..

Vraag2

(Vervolg op laatste alinea bij vraag 1) .. aangezien er nog geen Euro is gereserveerd voor klimaatadaptatie; althans dat blijkt niet uit het concept update INEK.

Waarom staat er geen integrale analyse en beschouwing van de financiële impact van de klimaatwet voor de bestaanszekerheid van burgers en het verdienvermogen van bedrijven in de contourenbrief en in het INEK over de periode 2024-2050? Behalve de financiële impact voor burgers en bedrijven, is een beschouwing gewenst van de economische, sociale en maatschappelijke gevolgen, voor de toenemende energiearmoede en voor de aantasting van de bestaanszekerheid van burgers van Nederland. Mogelijk gaat het om duizenden miljarden Euro’s aan belastinggeld en hogere kosten van levensonderhoud als gevolg van dit klimaatbeleid. Deze impactanalyses en beschouwingen horen nog te worden toegevoegd aan het INEK.

Tot slot is onlangs nog gebleken dat de minister zich niet houdt aan de bepaling in de klimaatwet onder Artikel 7, lid 3d: “De klimaatnota bevat de financiële gevolgen voor huishoudens, ondernemingen en overheden van significante ontwikkelingen in het klimaatbeleid die afwijken van het klimaatplan.” De rijksuitgaven worden in de Klimaatnota 2023 begroot op 5 – 7,5 miljard Euro per jaar (2022-2028). Dat zijn substantieel hogere bedragen dan de cijfers uit de klimaatnota 2022. Over de financiële gevolgen voor burgers en bedrijven wordt echter met geen woord gerept. De minister voldoet daardoor niet aan de wet. De kosten van het klimaatbeleid en de kosten die gepaard gaan met de energietransitie zijn voor steeds meer burgers en bedrijven onbetaalbaar. Daarover zou in de klimaatnota 2023 verantwoording door de minister afgelegd moeten worden, hetgeen niet is gebeurd.

In het huidige, nog bestaande, klimaatplan 2021-2030 wordt gesteld: .. “Het klimaatbeleid gaat gepaard met lasten voor burgers en bedrijven. Het kabinet wil dat de transitie voor iedereen haalbaar en betaalbaar is.” Ook is “woonlastenneutraliteit” aan de burgers toegezegd als randvoorwaarde voor de energietransitie. Aan deze randvoorwaarden (in essentie een belofte van het kabinet aan de burgers en bedrijven in Nederland) wordt niet voldaan in de contourenbrief en ook niet in de conceptversie van de update van het Integraal Energie en Klimaatplan (INEK). Een hoofdstuk met daarin een integrale beschouwing van de financiële gevolgen voor de burgers en bedrijven van het klimaatbeleid zou toegevoegd moeten worden.

Vraag3

Het aandachtspunt dat ik vooral mis is REALISME, een open, transparante en eerlijke voorstelling van zaken.

Ik zou graag een hoofdstuk toegevoegd zien, gewijd aan de (on)haalbaarheid van klimaatbeleid door mitigatie door het uitfaseren van fossiele brandstoffen, via het reduceren tot nul-emissie van CO2, CH4 en andere natuurlijke en industriële broeikasgassen. Als je het IPCC mag geloven leidt de NetZero aanpak, indien die wereldwijd zou worden uitgevoerd (dus in 2050 alle GHG’s de wereld uit), tot slechts 0,33 graad Celsius minder opwarming. Dit volgt uit de calculatie 0,45 graad Celsius minder opwarming voor elke 1.000 GTon Co2 eq. Bij een integrale mondiale lineaire afbouw tot NetZero in 2050 zou er omgerekend mondiaal 712 GTon minder CO2 eq. worden uitgestoten t.o.v. 2021, ergo 712/1000*0,45 graad = 0,33 graad Celsius minder opwarming. Brongegevens emissie zijn afkomstig uit Our World in Data.

Uit alle COPs tot nu toe blijkt dat ‘alle fossiele energie in 2050 de wereld uit’, dat wil zeggen maximale mitigatie via NetZero wereldwijd, een onhaalbaar scenario is. Dat de Nederlandse politiek deze werkelijkheid niet onder ogen wil zien en deze feiten niet wil delen met zijn burgers is uitermate kwalijk en kortzichtig. De burgers van Nederland wordt op deze manier belangrijke informatie onthouden en het vertrouwen in de politiek wordt alsmaar verder ondermijnd.
Twee benen op de grond, geen idealistisch bevlogen wensdenken blijven nastreven via onbetaalbaar klimaatbeleid door mitigatie, maar in plaats daarvan realisme in haalbaar en betaalbaar beleid via klimaatadaptatie en verstandig energiebeleid zou ik willen bepleiten.

Bijlage