Differentiatie vliegbelasting

Reactie

Naam JJT Gosselink
Plaats Doetinchem
Datum 26 januari 2025

Vraag1

Per 2027 wil het kabinet de totale opbrengst van de vliegbelasting met € 248 miljoen verhogen. Het plan is om vluchten over lange afstanden - met een hogere totale uitstoot - meer te belasten. In veel Europese landen die een vliegbelasting hebben, worden vluchten over langere afstanden al hoger belast. Dit wordt ook wel ‘differentiatie van het tarief van de vliegbelasting naar afstand’ genoemd.

1. Vindt u dat lange vluchten (>2.500 km) zwaarder belast moeten worden dan korte vluchten (<2.500 km)?
Nee, ik ben tegen de verhoging van de vliegtaks in de voorgestelde vorm. Een verhoging specifiek gericht op langeafstandsvluchten kan reizigers ontmoedigen om intercontinentale vluchten te boeken, wat niet alleen economische schade toebrengt aan de luchtvaartsector, maar ook aan gerelateerde industrieën zoals het toerisme en internationale handel. Bovendien zorgt een dergelijke maatregel voor concurrentieverstoring, aangezien reizigers mogelijk zullen uitwijken naar luchthavens in buurlanden met lagere belastingen, waardoor de beoogde milieuwinst in Nederland beperkt blijft. Een evenwichtiger aanpak die rekening houdt met de economische impact en internationale concurrentiepositie is wenselijker.

Vraag2

Zeer korte vluchten – zoals een vlucht van Amsterdam naar Brussel - veroorzaken per kilometer relatief veel uitstoot. Ook zijn er vaak andere, duurzamere vervoersopties zoals de trein of de auto beschikbaar. Zeer lange vluchten – zoals een vlucht van Amsterdam naar Bali – hebben juist een hoge totale uitstoot, mede door de duur van de vlucht.

2. Vindt u dat zeer korte vluchten (<500 km) extra belast moeten worden in de vliegbelasting ten opzichte van andere vluchten?
Ja, ik vind dat zeer korte vluchten (<500 km) extra belast zouden moeten worden in de vliegbelasting. Echter, een dergelijke maatregel dient hand in hand te gaan met verbeteringen in het openbaar vervoer. Het is essentieel dat het OV een aantrekkelijk en betaalbaar alternatief biedt. Momenteel zijn treinreizen naar bestemmingen zoals Londen vaak duurder dan vliegen, ondanks de kleinere ecologische voetafdruk van het spoor. Wanneer een vliegticket naar Londen bijvoorbeeld €130 kost, terwijl een treinticket €150 bedraagt, is de keuze voor het vliegtuig begrijpelijk. Om korte vluchten effectief te ontmoedigen, moet het openbaar vervoer niet functioneren als een winstgevend bedrijf dat prijzen kunstmatig verhoogt, maar als een toegankelijk en concurrerend alternatief voor alle reizigers.

Vraag3

3. Vindt u dat zeer lange vluchten (>10.000 km) extra belast moeten worden in de vliegbelasting ten opzichte van andere vluchten?
Nee, ik ben tegen een extra belasting op zeer lange vluchten. Deze bestemmingen, zoals Amsterdam > Singapore of Sydney, zijn van cruciaal belang voor de Nederlandse handel en economie. Singapore is een van de belangrijkste handels- en investeringspartners van Nederland in Azië, mede vanwege haar rol als logistiek en financieel knooppunt. Vluchten naar bestemmingen zoals Sydney ondersteunen naast handel ook culturele en zakelijke samenwerking met Australië.

Het belasten van deze vluchten kan leiden tot hogere kosten voor bedrijven en reizigers, wat een negatieve impact kan hebben op internationale handel, investeringen en het concurrentievermogen van Nederland als internationaal georiënteerde economie. Het is belangrijk om te erkennen dat deze vluchten strategische verbindingen vormen die niet eenvoudig vervangen kunnen worden door andere transportopties.

Vraag4

Als over lange afstanden meer vliegbelasting wordt betaald, moet worden bepaald vanaf welke afstanden de hogere tarieven gelden. De gekozen afstandsgrenzen kunnen er toe leiden dat landen of gebieden deels in het ene tarief vallen en deels in een ander tarief. Dit kan ongewenst zijn. Een mogelijke oplossing is om voor bepaalde landen of gebieden een aangepast tarief te rekenen. Dit kan op basis van verschillende criteria zoals bijvoorbeeld het hebben van een EU-lidmaatschap of het zijn van een overzees gebied. Het rekenen van een lager tarief voor bepaalde landen of gebieden kan invloed hebben op de hoogte van de tarieven.

4. Vindt u dat voor specifieke landen of gebieden andere tarieven moeten worden gerekend dan het tarief waar zij op basis van hun afstand tot Nederland toe behoren? Zo ja, welke landen of gebieden moeten er volgens u verschillend belast worden in de vliegbelasting?
Ja, ik vind dat voor specifieke landen of gebieden andere tarieven moeten worden gerekend. Landen die al aanzienlijke financiële steun van Nederland ontvangen, maar waarbij deze steun weinig effect heeft door mismanagement of corruptie, zouden zwaarder belast moeten worden. Dit geldt ook voor landen die bekendstaan als bronlanden voor de internationale drugshandel. Door hogere tarieven op vluchten naar deze gebieden te hanteren, kan Nederland een signaal afgeven dat het beleid niet alleen gericht is op milieu, maar ook op maatschappelijke en economische verantwoordelijkheid. Het is belangrijk dat belastingmaatregelen rechtvaardig zijn en bijdragen aan het aanpakken van structurele problemen in plaats van ze indirect te faciliteren.

Vraag5

De huidige vliegbelasting kent verschillende uitzonderingen. Voor bijvoorbeeld transferpassagiers en voor vluchten met vliegtuigen met een gewicht van minder dan 4.000 kg. Uitzonderingen of verschillende tarieven kunnen gebruikt worden om bepaald gedrag aan te moedigen of juist te ontmoedigen. Wel maken ze de uitvoering van een belasting vaak complexer. Daarnaast kunnen uitzonderingen leiden tot hogere tarieven.

5. Vindt u dat alle soorten vluchten en passagiers gelijk moeten worden belast? Zo nee, welke passagiers en/of vluchten vindt u dat er verschillend belast of zelfs uitgezonderd moeten worden van de vliegbelasting?
Nee, ik vind niet dat alle soorten vluchten en passagiers gelijk moeten worden belast. Transferpassagiers zouden bijvoorbeeld vrijgesteld moeten blijven van vliegbelasting, omdat zij slechts een overstap maken en geen directe impact hebben op de Nederlandse infrastructuur of economie. Dit maakt Nederland aantrekkelijker als doorvoerknooppunt en versterkt de concurrentiepositie van Schiphol als internationale hub.

Daarnaast vind ik dat bepaalde vluchten, zoals humanitaire missies, medische vluchten of vluchten naar afgelegen overzeese gebieden (zoals de Caribische delen van Nederland), vrijgesteld zouden moeten blijven van belasting. Deze hebben vaak een maatschappelijk of strategisch belang en mogen niet zwaarder worden belast.