Differentiatie vliegbelasting

Reactie

Naam mr. Timo Dolderman
Plaats Voorschoten
Datum 6 februari 2025

Vraag1

Per 2027 wil het kabinet de totale opbrengst van de vliegbelasting met € 248 miljoen verhogen. Het plan is om vluchten over lange afstanden - met een hogere totale uitstoot - meer te belasten. In veel Europese landen die een vliegbelasting hebben, worden vluchten over langere afstanden al hoger belast. Dit wordt ook wel ‘differentiatie van het tarief van de vliegbelasting naar afstand’ genoemd.

1. Vindt u dat lange vluchten (>2.500 km) zwaarder belast moeten worden dan korte vluchten (<2.500 km)?
Ja, vluchten die meer CO2 uitstoten (langere vluchten) moeten ook zwaarder worden belast.

Vraag2

Zeer korte vluchten – zoals een vlucht van Amsterdam naar Brussel - veroorzaken per kilometer relatief veel uitstoot. Ook zijn er vaak andere, duurzamere vervoersopties zoals de trein of de auto beschikbaar. Zeer lange vluchten – zoals een vlucht van Amsterdam naar Bali – hebben juist een hoge totale uitstoot, mede door de duur van de vlucht.

2. Vindt u dat zeer korte vluchten (<500 km) extra belast moeten worden in de vliegbelasting ten opzichte van andere vluchten?
Ja, vluchten waarbij goede alternatieven beschikbaar zijn (alternatieven die minder CO2 uitstoten) moeten extra worden belast. Een grens van 500km is niet voldoende; er moet ook gekeken worden naar de bereikbaarheid van de locatie. Parijs is bijvoorbeeld >500km, maar zeer goed bereikbaar met een goed en minder belastend alternatief. Ook deze vliegreizen moeten extra worden belast.

Vraag3

3. Vindt u dat zeer lange vluchten (>10.000 km) extra belast moeten worden in de vliegbelasting ten opzichte van andere vluchten?
Ja, extreem lange vluchten hebben een extreem hoge uitstoot. Deze moeten extra worden belast. Een grens van 10.000km hierbij lijkt willekeurig. Alle vluchten buiten Europa zijn zeer lange vluchten waarbij de extreme uitstoot een extra belasting rechtvaardigt.

Vraag4

Als over lange afstanden meer vliegbelasting wordt betaald, moet worden bepaald vanaf welke afstanden de hogere tarieven gelden. De gekozen afstandsgrenzen kunnen er toe leiden dat landen of gebieden deels in het ene tarief vallen en deels in een ander tarief. Dit kan ongewenst zijn. Een mogelijke oplossing is om voor bepaalde landen of gebieden een aangepast tarief te rekenen. Dit kan op basis van verschillende criteria zoals bijvoorbeeld het hebben van een EU-lidmaatschap of het zijn van een overzees gebied. Het rekenen van een lager tarief voor bepaalde landen of gebieden kan invloed hebben op de hoogte van de tarieven.

4. Vindt u dat voor specifieke landen of gebieden andere tarieven moeten worden gerekend dan het tarief waar zij op basis van hun afstand tot Nederland toe behoren? Zo ja, welke landen of gebieden moeten er volgens u verschillend belast worden in de vliegbelasting?
Nee, een dergelijk aangepast tarief is volledig arbitrair en - gezien de grote verschillen in enkele grote landen - ondermijnt het karakter van de vlieg belasting. Een heffing op basis van afstand (in kilometers), desnoods - om de uitvoerbaarheid te verbeteren - kilometer marges sluit beter aan bij doel en strekking.

Vraag5

De huidige vliegbelasting kent verschillende uitzonderingen. Voor bijvoorbeeld transferpassagiers en voor vluchten met vliegtuigen met een gewicht van minder dan 4.000 kg. Uitzonderingen of verschillende tarieven kunnen gebruikt worden om bepaald gedrag aan te moedigen of juist te ontmoedigen. Wel maken ze de uitvoering van een belasting vaak complexer. Daarnaast kunnen uitzonderingen leiden tot hogere tarieven.

5. Vindt u dat alle soorten vluchten en passagiers gelijk moeten worden belast? Zo nee, welke passagiers en/of vluchten vindt u dat er verschillend belast of zelfs uitgezonderd moeten worden van de vliegbelasting?
Uitgangspunt zou moeten zijn dat iedereen die door middel van een vluchtbeweging zorgt voor CO2 uitstoot, hiervoor moet worden belast. Dat betekent dat er geen uitzonderingen moeten zijn die leiden tot lagere tarieven.

Wel moeten er uitzonderingen in worden gebouwd die ongewenst gedrag extra belasten. Dit zou in ieder geval moeten gelden voor:

- transferpassagiers: leveren geen enkele bijdrage aan Nederlandse economie en zorgen alleen maar voor extra CO2-uitstoot en geluidsoverlast zorgen. Door een afname van het aantal transferpassagiers kan het aantal vluchten op Schiphol worden verlaagd.
- business class passagiers: extra belasting gerechtvaardigd gezien de extreem hoge uitstoot ten opzichte van reguliere passagiers.
- Zakelijke passagiers: vliegen (vaak) extreem veel, zijn voldoende kapitaalkrachtig en moeten een extra prikkel krijgen om de zakelijke vlucht in te ruilen voor een digitale bespreking.
- Fequent flyers: Vanaf een zeker kilometerbudget is een extra belasting gerechtvaardigd omdat deze reizigers voor een onevenredig grote belasting van het milieu zorgen.
- Privé vluchten: extreem zwaar belasten; in het huidige klimaatbeeld is geen ruimte voor privé vluchten of pleziervliegers.