Differentiatie vliegbelasting

Reactie

Naam A. Petersen
Plaats Hilversum
Datum 19 januari 2025

Vraag1

Per 2027 wil het kabinet de totale opbrengst van de vliegbelasting met € 248 miljoen verhogen. Het plan is om vluchten over lange afstanden - met een hogere totale uitstoot - meer te belasten. In veel Europese landen die een vliegbelasting hebben, worden vluchten over langere afstanden al hoger belast. Dit wordt ook wel ‘differentiatie van het tarief van de vliegbelasting naar afstand’ genoemd.

1. Vindt u dat lange vluchten (>2.500 km) zwaarder belast moeten worden dan korte vluchten (<2.500 km)?
Een dom plan!

Wat gaan Nederlanders dan doen? Die vliegen eerst naar een land elders in Europa waar geen vliegbelasting geheven wordt. Daar beginnen ze aan hun reis naar hun uiteindelijke bestemming. Zo betalen ze vliegbelasting voor een korte vlucht terwijl ze in feite een langere vlucht maken. Lange afstand vluchten uit Nederland zijn hier de dupe van ten gunste van lange afstand vluchten uit het buitenland.

Vraag2

Zeer korte vluchten – zoals een vlucht van Amsterdam naar Brussel - veroorzaken per kilometer relatief veel uitstoot. Ook zijn er vaak andere, duurzamere vervoersopties zoals de trein of de auto beschikbaar. Zeer lange vluchten – zoals een vlucht van Amsterdam naar Bali – hebben juist een hoge totale uitstoot, mede door de duur van de vlucht.

2. Vindt u dat zeer korte vluchten (<500 km) extra belast moeten worden in de vliegbelasting ten opzichte van andere vluchten?
In plaats van het vliegtuig te belasten moeten de andere vervoersopties aantrekkelijker gemaakt worden. De trein is nu veelal geen serieus alternatief, te duur en te onbetrouwbaar. Maak de trein aantrekkelijker en mensen zullen vanzelf het vliegtuig verruilen voor de trein.

Vraag3

3. Vindt u dat zeer lange vluchten (>10.000 km) extra belast moeten worden in de vliegbelasting ten opzichte van andere vluchten?
Dit heb ik bij vraag 1 al aangegeven, dit zou heel erg dom zijn. Duidelijk is dit plan niet goed doordacht en is niet goed gekeken welk effect een dergelijke belasting zou hebben op het reisgedrag van Nederlanders.

Mensen vliegen dan eerst naar een Europees land zonder vliegbelasting, daar stappen ze over (zelf transfer) op een vlucht naar hun uiteindelijke bestemming. Dit gebeurt nu ook al en zal daardoor alleen maar toenemen. We zien dit ook gebeuren in andere landen waar een extra hoge vliegbelasting geldt voor lange afstanden, mensen gebruiken die landen minder als vertrekpunt voor lange vluchten ten gunste van landen die geen vliegbelasting heffen.

Vraag4

Als over lange afstanden meer vliegbelasting wordt betaald, moet worden bepaald vanaf welke afstanden de hogere tarieven gelden. De gekozen afstandsgrenzen kunnen er toe leiden dat landen of gebieden deels in het ene tarief vallen en deels in een ander tarief. Dit kan ongewenst zijn. Een mogelijke oplossing is om voor bepaalde landen of gebieden een aangepast tarief te rekenen. Dit kan op basis van verschillende criteria zoals bijvoorbeeld het hebben van een EU-lidmaatschap of het zijn van een overzees gebied. Het rekenen van een lager tarief voor bepaalde landen of gebieden kan invloed hebben op de hoogte van de tarieven.

4. Vindt u dat voor specifieke landen of gebieden andere tarieven moeten worden gerekend dan het tarief waar zij op basis van hun afstand tot Nederland toe behoren? Zo ja, welke landen of gebieden moeten er volgens u verschillend belast worden in de vliegbelasting?
Differentiëren naar afstand is het domste wat je kan doen! Ik heb al aangegeven, mensen gaan dan de belasting ontwijken door hun reis te verleggen via een land zonder vliegbelasting. Hanteer daarom één tarief (niet te hoog) ongeacht de afstand, dan biedt deze constructie geen belastingvoordeel meer. Sterker nog, als de de vruchten wil plukken van deze constructie kan het lonen om helemaal geen vliegbelasting te heffen. Buitenlanders zullen dan Nederland gebruiken als vertrekpunt in plaats van andersom.

Vraag5

De huidige vliegbelasting kent verschillende uitzonderingen. Voor bijvoorbeeld transferpassagiers en voor vluchten met vliegtuigen met een gewicht van minder dan 4.000 kg. Uitzonderingen of verschillende tarieven kunnen gebruikt worden om bepaald gedrag aan te moedigen of juist te ontmoedigen. Wel maken ze de uitvoering van een belasting vaak complexer. Daarnaast kunnen uitzonderingen leiden tot hogere tarieven.

5. Vindt u dat alle soorten vluchten en passagiers gelijk moeten worden belast? Zo nee, welke passagiers en/of vluchten vindt u dat er verschillend belast of zelfs uitgezonderd moeten worden van de vliegbelasting?
Hier geldt het KISS principe, wat staat voor Keep It Simple Stupid. Geen uitzonderingen, geen differentiatie. Iedereen het zelfde, uitzonderingen verstoren het gelijke speelveld.