Differentiatie vliegbelasting
Reactie
| Naam | A. De Wit |
|---|---|
| Plaats | Ermelo |
| Datum | 3 februari 2025 |
Vraag1
Per 2027 wil het kabinet de totale opbrengst van de vliegbelasting met € 248 miljoen verhogen. Het plan is om vluchten over lange afstanden - met een hogere totale uitstoot - meer te belasten. In veel Europese landen die een vliegbelasting hebben, worden vluchten over langere afstanden al hoger belast. Dit wordt ook wel ‘differentiatie van het tarief van de vliegbelasting naar afstand’ genoemd.1. Vindt u dat lange vluchten (>2.500 km) zwaarder belast moeten worden dan korte vluchten (<2.500 km)?
Ik zie hier heel veel reacties die willen dat vliegen zeer zwaar belast wordt, daarbij wordt gestrooid met termen als "de vervuiler betaalt" en dergelijke. Blijkbaar hebben deze mensen totaal geen besef van hoe zuinig vliegen inmiddels geworden is. Dat de luchtvaart een grote vervuiler was mocht een aantal decennia geleden misschien het geval zijn, tegenwoordig is het dat absoluut niet meer. Sterker nog, op langere afstanden is vliegen de duurzaamste manier van vervoer. Natuurlijk stoot het nog altijd iets uit, maar lang niet zo veel als sommige mensen schijnen te denken. Als je mensen vraagt hoeveel procent van de totale uitstoot veroorzaakt wordt door de luchtvaart dan worden al snel percentages genoemd van 30 of 40 procent, terwijl het in werkelijkheid 2,5 procent bedraagt. Twee en een half procent, meer is het niet. Dus waar praten we over?
Bovendien bestaat er bij een te hoge vliegbelasting altijd het risico dat reizigers alternatieve routes gaan zoeken die meer uitstoten, maar die goedkoper zijn omdat ze gaan via landen die minder of geen vliegbelasting heffen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een zgn. zelf transfer, waarbij de vlucht wordt opgeknipt in meerdere afzonderlijk geboekte segmenten. Men begint dan met een kort vluchtje "om Nederland uit te komen". Over dat korte vluchtje wordt weinig belasting geheven. Vervolgens wordt vanuit het buitenland onbelast door gevlogen naar de uiteindelijke bestemming.
Op die manier heeft het heffen van vliegbelasting dus geen effect en kan je het net zo goed niet doen, daar zijn ze in Zweden ook achter. Daar hebben ze onlangs besloten de vliegbelasting af te schaffen omdat het niet werkt. Als het daar niet werkt, waarom zou het dan in Nederland wel werken?
Vraag2
Zeer korte vluchten – zoals een vlucht van Amsterdam naar Brussel - veroorzaken per kilometer relatief veel uitstoot. Ook zijn er vaak andere, duurzamere vervoersopties zoals de trein of de auto beschikbaar. Zeer lange vluchten – zoals een vlucht van Amsterdam naar Bali – hebben juist een hoge totale uitstoot, mede door de duur van de vlucht.2. Vindt u dat zeer korte vluchten (<500 km) extra belast moeten worden in de vliegbelasting ten opzichte van andere vluchten?
Ook hier zie ik weer veel reacties die de impact op het milieu schromelijk overdrijven en dit aanvoeren als reden om deze vluchten zwaar te belasten. Natuurlijk vervuilt het wel iets, maar lang niet zo veel als sommige mensen beweren. Daarnaast moeten we niet doen alsof de alternatieven helemaal groen zijn. Bovendien zijn veel bestemmingen, ondanks hun korte afstand, heel lastig met alternatief vervoer te bereiken. De trein is niet altijd een optie. Naar Brussel, wat hier als voorbeeld wordt aangehaald, wel. Maar probeer maar eens met de trein in Luxemburg te komen, het laatste stuk tussen Brussel en Luxemburg is een boemeltreintje wat totaal niet opschiet. Dan is het vliegtuig al snel een aantrekkelijke keuze.
Bovendien ligt ook hier het risico op zelf transfers op de loer, wederom beginnen mensen met een kort vluchtje "om Nederland uit te komen", maar dan wel zo ver dat ze buiten de zwaar belaste zone zijn. Van daar af wordt dan onbelast terug gevlogen naar de uiteindelijke bestemming. Een omweg dus, maar wel eentje die de kosten drukt.
In Zweden worden stappen gezet om de vliegbelasting af te schaffen, ze zijn daar tot de conclusie gekomen dat het niet werkt. Waarom zou het hier in Nederland dan wel werken?
Vraag3
3. Vindt u dat zeer lange vluchten (>10.000 km) extra belast moeten worden in de vliegbelasting ten opzichte van andere vluchten?Zoals ik bij vraag 1 al aangaf wordt de milieu-impact van vliegen door sommige mensen schromelijk overdreven, de luchtvaart draagt slechts voor 2,5 procent bij aan de totale uitstoot. Andere sectoren stoten veel meer uit maar worden niet belast. Natuurlijk moet er naar die 2,5 procent gekeken worden maar we moeten ook weer niet overdrijven.
Zeker bij dergelijk lange vluchten, waarvan sommige mensen beweren dat ze zeer zwaar belast moeten worden om milieu redenen, is het risico van een zelf transfer levensgroot. Men begint dan met een kort vluchtje "om Nederland uit te komen". Vanaf een buitenlandse luchthaven wordt dan onbelast door gevlogen naar de eindbestemming. Op die manier worden meer vliegkilometers gemaakt maar wordt er minder belasting betaald. Dit is precies de reden waarom de huidige vliegbelasting een vast tarief is ongeacht de afstand, dan maakt het niet uit of er rechtstreeks naar de eindbestemming gevlogen wordt of middels een zelf transfer op een buitenlandse luchthaven. De belasting is in beide gevallen gelijk.
In Zweden hebben ze dat geweten, de vraag naar vliegtickets naar verre bestemmingen kelderde toen daar de vliegbelasting ingevoerd werd. Niet omdat mensen niet meer naar dergelijke bestemmingen reisde, maar omdat mensen een zelf transfer pleegden op een buitenlandse luchthaven. Daarom schaft Zweden de vliegbelasting nu dus weer af, waarbij ze aan de andere kant van het spectrum komen te staan. Nu wordt Zweden dus een land waar mensen een zelf transfer gaan plegen, wat de Zweedse schatkist geld oplevert. Heel slim wat ze daar in Zweden doen, dat moeten wij toch ook kunnen?
Vraag4
Als over lange afstanden meer vliegbelasting wordt betaald, moet worden bepaald vanaf welke afstanden de hogere tarieven gelden. De gekozen afstandsgrenzen kunnen er toe leiden dat landen of gebieden deels in het ene tarief vallen en deels in een ander tarief. Dit kan ongewenst zijn. Een mogelijke oplossing is om voor bepaalde landen of gebieden een aangepast tarief te rekenen. Dit kan op basis van verschillende criteria zoals bijvoorbeeld het hebben van een EU-lidmaatschap of het zijn van een overzees gebied. Het rekenen van een lager tarief voor bepaalde landen of gebieden kan invloed hebben op de hoogte van de tarieven.4. Vindt u dat voor specifieke landen of gebieden andere tarieven moeten worden gerekend dan het tarief waar zij op basis van hun afstand tot Nederland toe behoren? Zo ja, welke landen of gebieden moeten er volgens u verschillend belast worden in de vliegbelasting?
Door een vlak tarief te rekenen wordt deze vraag overbodig. Beter nog, neem een voorbeeld aan Zweden en schaf de vliegbelasting volledig af. Deze werkt niet.
Vraag5
De huidige vliegbelasting kent verschillende uitzonderingen. Voor bijvoorbeeld transferpassagiers en voor vluchten met vliegtuigen met een gewicht van minder dan 4.000 kg. Uitzonderingen of verschillende tarieven kunnen gebruikt worden om bepaald gedrag aan te moedigen of juist te ontmoedigen. Wel maken ze de uitvoering van een belasting vaak complexer. Daarnaast kunnen uitzonderingen leiden tot hogere tarieven.5. Vindt u dat alle soorten vluchten en passagiers gelijk moeten worden belast? Zo nee, welke passagiers en/of vluchten vindt u dat er verschillend belast of zelfs uitgezonderd moeten worden van de vliegbelasting?
Idealiter volgen we het voorbeeld van Zweden en schaffen we de vliegbelasting af, dit levert genoeg economische winst op om de gevolgen voor de schatkist te compenseren. Zweden kan het ook, waarom Nederland dan niet? Voor het milieu doet de vliegbelasting in ieder geval helemaal niets, of deze nu hoog of laag is. Er wordt nog net zo veel gevlogen, alleen dan met een zelf transfer in het buitenland waardoor het grootste deel van de reis onbelast blijft.