Differentiatie vliegbelasting

Reactie

Naam	Dhr. S. Van de Berg
Plaats	Apeldoorn
Datum	17 januari 2025

Vraag1

Per 2027 wil het kabinet de totale opbrengst van de vliegbelasting met € 248 miljoen verhogen. Het plan is om vluchten over lange afstanden - met een hogere totale uitstoot - meer te belasten. In veel Europese landen die een vliegbelasting hebben, worden vluchten over langere afstanden al hoger belast. Dit wordt ook wel ‘differentiatie van het tarief van de vliegbelasting naar afstand’ genoemd.

1. Vindt u dat lange vluchten (>2.500 km) zwaarder belast moeten worden dan korte vluchten (<2.500 km)?

De reden waarom destijds, toen de vliegbelasting ingevoerd werd, is gekozen voor één tarief ongeacht de afstand is omdat differentiatie naar afstand uitlokt dat mensen een zelf transfer maken op een buitenlandse luchthaven waar geen vliegbelasting geheven wordt. Die reden staat nog altijd.

Onderschat niet de vindingrijkheid van de Nederlandse reiziger, die wil zo min mogelijk voor zijn reis betalen en heeft daar graag een overstap op een buitenlandse luchthaven voor over. In andere reacties las ik dat Zweden onlangs de vliegbelasting heeft afgeschaft. Wat doet de prijsbewuste Nederlander nou? In plaats van rechtstreeks vanuit Nederland naar een verre bestemming te vliegen vliegt die eerst naar Zweden. Daarover wordt vliegbelasting betaald, maar slechts over de korte afstand tussen Nederland en Zweden. Eenmaal in Zweden wordt op een tweede ticket verder gereisd naar de uiteindelijke bestemming, en omdat die reis niet in Nederland begint en Zweden geen vliegbelasting heft wordt er over die reis geen belasting betaald. Zo wordt dus vliegbelasting voor de korte afstand betaald (naar Zweden) voor een reis die uiteindelijk veel verder gaat. Zweden wordt slechts gebruikt als overstap station, en plukt hier de vruchten van het ontbreken van vliegbelasting.

Vraag2

Zeer korte vluchten – zoals een vlucht van Amsterdam naar Brussel - veroorzaken per kilometer relatief veel uitstoot. Ook zijn er vaak andere, duurzamere vervoersopties zoals de trein of de auto beschikbaar. Zeer lange vluchten – zoals een vlucht van Amsterdam naar Bali – hebben juist een hoge totale uitstoot, mede door de duur van de vlucht.

2. Vindt u dat zeer korte vluchten (<500 km) extra belast moeten worden in de vliegbelasting ten opzichte van andere vluchten?

Alleen als er een redelijk alternatief is, wat er voor veel bestemmingen binnen deze afstand niet is. Denk hierbij voornamelijk aan bestemmingen in het Verenigd Koninkrijk. Naar Londen kom je nog wel met de trein, maar verder.... Wie met de trein naar Manchester wil is een volledige dag onderweg, met het vliegtuig is dit slechts een uurtje. De vluchten naar bijvoorbeeld Manchester moeten dus onbelast blijven. Of ten minste, niet zwaarder belast. Naar Brussel is een uitstekende treinverbinding dus daar hoeft niet op gevlogen te worden. Daar mag best extra belasting op geheven worden. Maar bekijk dus per bestemming welke alternatieven er zijn en welk belastingtarief daar bij past.

Vraag3

3. Vindt u dat zeer lange vluchten (>10.000 km) extra belast moeten worden in de vliegbelasting ten opzichte van andere vluchten?

Nee, dat vind ik niet. Zoals ik in vraag 1 al aangaf zal dit uitlokken dat mensen een zelf transfer maken op een buitenlandse luchthaven. Zo betalen ze alleen belasting over hun eerste vlucht, die slechts een korte afstand overbrugt. Over de rest van de reis wordt geen belasting betaald omdat deze niet in Nederland begint en de landen waar de zelf transfer plaatsvindt geen vliegbelasting heffen.

Door dit beleid dreigt Nederland zijn lange afstand verbindingen te verliezen omdat mensen hun reis in het buitenland starten. Nederland is geen eiland, houd daar rekening mee!

Vraag4

Als over lange afstanden meer vliegbelasting wordt betaald, moet worden bepaald vanaf welke afstanden de hogere tarieven gelden. De gekozen afstandsgrenzen kunnen er toe leiden dat landen of gebieden deels in het ene tarief vallen en deels in een ander tarief. Dit kan ongewenst zijn. Een mogelijke oplossing is om voor bepaalde landen of gebieden een aangepast tarief te rekenen. Dit kan op basis van verschillende criteria zoals bijvoorbeeld het hebben van een EU-lidmaatschap of het zijn van een overzees gebied. Het rekenen van een lager tarief voor bepaalde landen of gebieden kan invloed hebben op de hoogte van de tarieven.

4. Vindt u dat voor specifieke landen of gebieden andere tarieven moeten worden gerekend dan het tarief waar zij op basis van hun afstand tot Nederland toe behoren? Zo ja, welke landen of gebieden moeten er volgens u verschillend belast worden in de vliegbelasting?

Door heel simpel niet meer vliegbelasting te heffen over lange afstanden speelt dit probleem niet. Zoals ik bij vraag 1 al aangaf was de reden waarom de vliegbelasting die we nu hebben niet gedifferentieerd is naar afstand dat mensen dan beginnen met een korte afstand vlucht om Nederland uit te komen naar een land zonder vliegbelasting. Daar vangt de eigenlijke reis aan. Nu is er belastingtechnisch geen voordeel in een zelf transfer in het buitenland, de vliegbelasting is eender ongeacht of de vlucht die in Nederland begint direct naar de eindbestemming lijdt of slechts naar een land waar een zelf transfer gepleegd wordt.

Vraag5

De huidige vliegbelasting kent verschillende uitzonderingen. Voor bijvoorbeeld transferpassagiers en voor vluchten met vliegtuigen met een gewicht van minder dan 4.000 kg. Uitzonderingen of verschillende tarieven kunnen gebruikt worden om bepaald gedrag aan te moedigen of juist te ontmoedigen. Wel maken ze de uitvoering van een belasting vaak complexer. Daarnaast kunnen uitzonderingen leiden tot hogere tarieven.

5. Vindt u dat alle soorten vluchten en passagiers gelijk moeten worden belast? Zo nee, welke passagiers en/of vluchten vindt u dat er verschillend belast of zelfs uitgezonderd moeten worden van de vliegbelasting?

Uiteraard moeten transfer passagiers (inclusief zelf transfer passagiers) vrijgesteld zijn van vliegbelasting. Hen belasten schaadt de Nederlandse economie onherroepelijk, ze zullen simpelweg uitwijken naar buitenlandse luchthavens. Verder lijden uitzonderingen alleen maar tot scheve gezichten en moedigen ze belastingontwijkend gedrag (zelf transfers op buitenlandse luchthavens) aan. Houd het beleid zo simpel en eenduidig mogelijk.