Centrale eindtoets en leerling- en onderwijsvolgsysteem primair onderwijs.

Reactie

Naam De Loos Monitoring (drs. R.J.G. de Loos)
Plaats Utrecht
Datum 16 maart 2011

Vraag1

Wilt u aangeven in welke hoedanigheid u onderstaande vragen beantwoordt (leerkracht po, bestuurder po, schoolleider po, leerkracht vo, bestuurder vo, ouder, of anders?
anders, zelfstandig onderwijsonderzoeker
(De Loos Monitoring, www.deloos.net)

Vraag2

Vindt u het een goede keuze dat de centrale eindtoets alleen Nederlandse taal en rekenen-wiskunde toetst, of bent u van mening dat ook wereldoriëntatie (geschiedenis, aardrijkskunde en natuur, waaronder biologie) deel moet uitmaken van de eindtoets?
de beperking tot taal en rekenen komt voort uit het minderhedenbeleid en later achterstandenbeleid (uitgangspunt was daarbij "first things first").
Bij een generieke maatregel zoals deze, dienen:
1. ook vaardigheden die voor andere groepen leerlingen relevant zijn, mee te worden genomen (studievaardigheden en wereldoriëntatie).
2. ook bij de peiling van toegevoegde waarde mag een school niet alleen worden beoordeeld op de mate waarin de school effectief taal en rekenen onderricht (dit leidt tot een perverse prikkel alleen te willen scoren op deze twee vaardigheden)

Vraag3

Op de meeste basisscholen (85%) leggen leerlingen in groep 8 nu in de eerste week van februari de Cito-eindtoets af. Wat vindt u van het voorstel en de argumenten om de eindtoets niet meer in februari af te nemen, maar in de periode tussen half april - half mei?
Er was een tijd waarin het verstandig werd geacht om het schoolkeuzeadvies van de basisschool, te schragen aan een objectief peiling van de schoolse vaardigheden en/of capaciteiten.
Met een verlating van de afname wordt deze dubbele onderbouwing helaas verlaten.

Wel begrijp ik het voorstel wel in het licht van een verlenging van de effectieve leertijd. Maar de maatregel is niet effectief en er zijn betere alternatieven:
1) het verlengen van de leertijd kan een school ook gewoon zelf ter hand nemen en daarmee kan een school zich ook profileren (musical of doorstampen)
2) En daarnaast zal deze verlengde leertijd niet voor alle leerlingen relevant zijn. En een school kan hierin differentiëren.
3) Ook kan in het advies worden gemeld dat er nog een achterstand dient te worden ingehaald in het 2de deel van de 8ste groep
4) sowieso zouden we af moeten aan het ééndimensionale schoolkeuzeadvies (want naast het niveau spelen ook de ambitie/interesse => keuze voor afdeling/profiel/talent, capaciteit/achterstand => keuze voor schooltype/leerwegen, leerstrategiën/zelfbeeld => keuze voor (in)richting) en
5) zou een advies niet alleen gelardeerd moeten zijn met een objectief eindtoetsresultaat (hoeft niet alleen van het CITO te zijn) maar ook met een signaal dat een overdracht-periode bao-vo gewenst is (vgl. overgang vmbo-mbo) voor deze leerling

Een dergelijke aanpak (verbeteren overgang po-vo) pakt de problemen (ook verlengen leertijd) beter aan, zonder allerhande ongewenste neveneffecten. Ook versterkt een verbeterde overgang po-vo de juiste allocatie in het vo. En verbetert aldaar de effectieve leertijd vanwege minder wisselingen/vertragingen in het vo en hogere kans op een geslaagde vo-plaatsing)

Vraag4

Wat vindt u van het voornemen om voor alle scholen het systematisch werken met en het toepassen van een leerling- en onderwijsvolgsysteem (lovs) verplicht te stellen?
Deelt u de mening dat goed gebruik van een lovs één van de instrumenten is om te werken aan betere onderwijskwaliteit en hogere leeropbrengsten?
Ja, mits gedifferentieerd:
uitgangspunt: schoolbrede peilperiode voor een ieder, en daarnaast een extra peiling van leerlingen, groepen, arrangementen, vaardigheden die prioritair aandacht verdienen: je kunt namelijk kinderen niet lek toetsen, en een school kan niet alles elk jaar even intensief doen en niet alle leerkrachten/groepen zijn even sterk of hebben dezelfde ondersteuning nodig.
Dus:
* ben ik warm en sterk voorstander van een lvs en van toetsing,
* maar dan wel differentiëren en koppelen aan een heldere functie/prioriteiten voor leerling, groepen, arrangementen, vaardigheden,
* waarbij de schoolbrede peiling ook dient voor vertikale en horizontale verantwoording en bijstelling prioriteiten

Vraag5

De memorie van toelichting bij het wetsvoorstel beschrijft plannen voor het meten van de toegevoegde waarde/leerwinst van scholen. Daarbij wordt ook gekeken naar de functie van een begintoets (§4.3). Op den duur dienen deze elementen een grotere rol te spelen bij de beoordeling van scholen. Heeft u opvattingen over het ontwikkelen van een maat voor de toegevoegde waarde/leerwinst van het onderwijs, over de functie en inhoud van een begintoets en/of over de inrichting van pilots op dit gebied?
peiling van toegevoegde waarde met behulp van een begintoets (en eindtoets) is een kostbare, omslachtige en ingrijpende maatregel.
En er bestaan alternatieven die een aantal belangrijke omissie van een dergelijke peiling ondervangen:
* eenmalige peiling van toegevoegde waarde pas na 5 jaar (periode tussen begin- en eindtoets), terwijl het het streven zou moeten zijn om jaarlijks de schooleffectiviteit per bouw (of zelf per leerjaar) te peilen
* het verplicht karakter van de toetsing en opname van de resultaten in BRON (om niet teveel missing te krijgen) is natuurlijk een paardenmiddel, en dit staat haaks op visies op horizontale verantwoording, het versterken van de rol van besturen, het stimuleren van een rijk geschakeerd scholenveld, en doet afbreuk aan de innovatiekracht van toetsontwikkelaars
* de nu voorgestelde aanpak biedt vooralsnog geen oplossing voor allerhande mutaties met als gevolg dat niet alle (ook relevante groepen) leerlingen meetellen
* de doorlooptijd van de nu voorgestelde aanpak is aanzienlijk terwijl er nu reeds een zeer valide aanpak bestaat die ook nog eens geen inbreuk doet in de bestaande (zelfgekozen) toetsagenda van scholen Voor een nader uitwerking van deze (en andere bezwaren) staat hierover een link.

Kortheidshalve verwijs ik veder u naar: http://deloos.net/wordpress/wp-content/uploads/beschrijving-Leerwinst-methode.pdf

Bijlage