Geschilbeslechting sociaal domein

Reactie

Naam	mr. M.A. van Hoogeveen
Plaats	Vaassen
Datum	24 oktober 2017

Vraag1

Bent u het eens met dit voorstel? Zouden ook geschillen over andere voorzieningen in het sociaal domein dan voorzieningen op basis van de Wmo 2015, de Participatiewet en de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening zo een procedure moeten krijgen?

In deze nieuwe geschilbeslechting zullen de gemeenten zowel de (bestuursrechtelijke) bezwaren- als (privaatrechtelijke) klachtenprocedures in 1 integrale voorprocedure gaan behandelen. Daarbij is van belang dat gemeenten gedegen onderzoek gaan doen naar de wijze van besluitvorming maar nu ook naar het afgesproken resultaat van de aanbieder. Voor de WMO lijkt deze geschilbeslechting een goed onderbouwd voorstel; niet duidelijk is of dit voor de PW en Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening zal werken. Derhalve eerst toepassen middels een pilot voor de WMO en na evaluatie pas bezien of deze vorm van geschilbeslechting ook voor de andere rechtsgebieden/voorzieningen kunnen worden toegepast. De gemeenten zouden hiervoor extra (geoormerkte) financiële middelen moeten krijgen om deze taak goed te kunnen uitoefenen.

Vraag2

Bent u het eens met het uitgangspunt dat in het voortraject de verschillende bezwaar- en klachtprocedures bij de gemeente en de private (zorg)aanbieder moeten worden vervangen door één voorprocedure bij de gemeente, waarin zowel het handelen van de gemeente als dat van de private (zorg)aanbieders aan de orde kan worden gesteld?

Ja, lijkt een goed uitgangspunt voor de burger om alles aan 1 voorinstantie voor te leggen.
Het zal dan moeten gaan om een eenduidige, laagdrempelige rechtsgang, waarbij alle betrokken partijen verplicht zijn om gezamenlijk aan een oplossing te werken.
Het uitgangspunt zal echter moeten zijn dat de gemeente verantwoordelijk is voor (het handelen en resultaat) van de zorg die extern wordt ingekocht. In vervolgprocedures heeft de burger slechts 1 partij tegenover zich, namelijk de gemeente.

Vraag3

Hoe denkt u over het voorstel om de termijn om bezwaren in te dienen bij de gemeente op zes maanden te stellen in plaats van de in het bestuursrecht gebruikelijke termijn van zes weken?

Nee, niet goed. Voor de burger is het van groot belang dat procedures duidelijk, eenvoudig en snel gaan met korte doorlooptijden, dus 6 maanden termijn lijkt te lang.

Vraag4

Bent u het eens met het uitgangspunt dat, als de burger en de gemeente of de private (zorg)aanbieder er samen niet uitkomen, het gehele geschil aan de orde moet kunnen komen bij de bestuursrechter of ombudsman, of het nu gaat om een besluit van de gemeente, een andere handeling van de gemeente of een handeling van een private (zorg)aanbieder?

Ja. In de voorprocedure zal de gehele omvang van het geschil (privaat- en publiekrechtelijk) moeten worden getoetst (volledige toetsing/onderzoek) en tot een oplossing moeten leiden.
Als de uitkomst voor de burger onacceptabel is, zal het hele geschil in beroep moeten kunnen worden voorgelegd aan de bestuursrechter (bestuursorgaan), ook al betreft het handelen of nalaten van een private zorg-aanbieder.

De private zorg-aanbieder dient
òf verantwoordelijk te zijn als bestuursorgaan voor bepaalde handelingen die onder de algemene verantwoordelijkheid van de gemeente vallen (een vergelijking valt te maken met een werkgever die eigen-risicodrager is voor de WIA, die in het kader van re-integratie optreedt als bestuursorgaan). Bijvoorbeeld de gemeente is verantwoordelijk voor de hulp bij huishouding en besteedt de indicatie voor hoeveel uren per week huishoudelijke hulp nodig zijn uit aan de zorg-aanbieder, dan dient de zorg-aanbieder voor dit gedeelte als bestuursorgaan te worden gezien.
òf er dient een sterkere koppeling te komen van bepaalde handelingen van een private zorg-aanbieder en de verantwoordelijkheden / bevoegdheden van de gemeente teneinde het geschil door de bestuursrechter te laten beoordelen.

Vraag5

Bent u het ermee eens dat de bestuursrechter bij zijn beoordeling van het gehele geschil dan ook naar nieuwe omstandigheden kijkt en niet alleen naar de omstandigheden ten tijde van het bestreden besluit of de bestreden handeling?

Ja. Primair WMO-geschillen ex nunc beoordelen, om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de nieuwste (laatste) omstandigheden in het geschil.

Vraag6

Wat vindt u van het voorstel om de bestuursrechter extra uitspraakbevoegdheden toe te kennen, zodat hij niet alleen de gemeente, maar ook de private (zorg)aanbieder kan opdragen een handeling te verrichten of na te laten? Wat vindt u van het voorstel de bestuursrechter de bevoegdheid te geven om de private (zorg)aanbieder tot schadevergoeding te veroordelen, los van de gemeente?

Goed.
Zie ook het antwoord op vraag 4.
Als de private-zorgaanbieder voor handelingen of het nalaten van handelingen een eigen verantwoordelijkheid heeft en dus een bestuursorgaan wordt, zal de bestuursrechter ook de private (zorg)aanbieder handelingen kunnen opdragen, of nalaten.

Ook als bepaalde handelingen van de particuliere zorg-aanbieder onder de verantwoordelijkheid van de gemeente valt, zou bestuursrechter op die wijze indirect kunnen optreden.

Dit komt alle partijen ten goede. Voorkoming van meer procedures over hetzelfde geschil.
Alle partijen (burger, gemeente, en eventueel de private zorg-aanbieder voor bepaalde handelingen) leggen het geschil voor aan 1 instantie, namelijk aan de bestuursrechter, waardoor sneller duidelijkheid komt.