Wet toezicht informeel onderwijs

Reactie

Vraag1

Het voorgestelde toezicht op informeel onderwijs aan kinderen van 4 tot en met 17 jaar roept ernstige zorgen op over grondrechten en de implicaties voor ouders, kinderen en maatschappelijke vrijheid. Hier zijn de belangrijkste redenen waarom dit géén goed idee is:

1. Inmenging in ouderlijk gezag en vrijheid van onderwijs

• Artikel 23 van de Nederlandse Grondwet garandeert vrijheid van onderwijs, inclusief het recht om onderwijs in te richten op basis van eigen overtuigingen. Ouders hebben het fundamentele recht om hun kinderen op te voeden en te onderwijzen zoals zij passend achten, zonder onnodige inmenging van de overheid.
• Het voorstel brengt een gevaarlijke verschuiving met zich mee naar meer controle op onderwijs dat buiten de reguliere structuren valt, wat de autonomie van ouders ondermijnt.

2. Vage criteria en risico op willekeur

• De criteria zoals “haat,” “geweld,” en “discriminatie” zijn opzettelijk breed en vaag geformuleerd. Dit opent de deur voor subjectieve interpretatie en misbruik door de Inspectie van het Onderwijs. Wat als kritiek op beleid of bepaalde normen en waarden verkeerd wordt geïnterpreteerd als haatzaaien? Dit creëert een klimaat van angst en onzekerheid, vooral voor religieuze en culturele minderheden.

3. Stigmatisering van minderheden

• In de praktijk zal dit soort toezicht onevenredig gericht zijn op gemeenschappen die reeds als ‘anders’ worden gezien, zoals islamitische of streng-christelijke gemeenschappen. Het voorstel draagt bij aan de marginalisering en polarisatie van deze groepen door hen impliciet te verdacht te maken. Dit werkt integratie en sociale cohesie tegen.

4. Oneigenlijk gebruik van staatsmacht

• De mogelijkheid voor de overheid om toezicht te houden op informeel onderwijs buiten het reguliere schoolsysteem is een gevaarlijke precedent. Dit kan in de toekomst leiden tot een breder toezichtmechanisme dat niet beperkt blijft tot de genoemde doelen. Het vertrouwen tussen burgers en de staat wordt hierdoor ernstig ondermijnd.

5. Contraproductief voor democratische waarden

• Het toezicht kan juist leiden tot zelfcensuur en het beperken van kritische stemmen die belangrijk zijn in een democratie. Het informeel onderwijs dat kinderen leert over diversiteit in denken en geloven, wordt mogelijk de mond gesnoerd.