Klimaatplan en INEK
Reactie
| Naam | F.H. Zänker |
|---|---|
| Plaats | de Meern |
| Datum | 3 oktober 2019 |
Vraag1
- Algemeen -Het centrale doel in het klimaatbeleid, het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen, raakt aan het leven van alledag. Zo gaan we onze huizen anders verwarmen en gebruiken we andere vormen van energie. De transitie is daarom in de eerste plaats een maatschappelijke transitie. Burgers en bedrijven staan voor een reeks beslissingen die van invloed zijn op hoe we wonen, ons verplaatsen, wat we eten, de producten die we kopen, hoe we ons geld verdienen. Iedereen kan dus bijdragen aan de transitie. De overheid wil burgers en bedrijven hierbij zoveel mogelijk ondersteunen.
Vraag 1a: Wat zijn volgens u de belangrijkste aandachtspunten bij de uitvoering van het klimaatbeleid?
Vraag 1b: Hoe kijkt u aan tegen de rollen van verschillende partijen in de transitie (burgers, bedrijven, overheid, kennisinstellingen, NGO’s, etc.)?
1a Beheersbaarheid en uitvoerbaarheid is problematisch: veel wensdenken. Ik heb alleen de verkorte versie gelezen van het klimaatplan maar het is erg ambitieus en er hoeft maar een kinkje in de kabel te komen of de realisatie wordt lastig. Bijvoorbeeld de energie infrastructuur: er wordt wel een probleem gesignaleerd maar er wordt niet veel over gemeld. De energie infrastructuur wezenlijk veranderen kost jaren en de vraag naar energie groeit hard.
1b Van de kennisinstellingen wordt veel verwacht qua oplossingen: een onzekere factor. Er wordt gemeld dat de grootste vervuilers geacht worden zelf miljarden te investeren om minder CO2 uit te storen: en als ze dat de boel vertragen? Van de burger wordt veel verwacht. Is er voldoende besef dat er een groot probleem is? Alleen als dat er is wordt het een succes.
Vraag2
- Strategie voor de lange termijn -Het Klimaatplan en het INEK beschrijven het beleid voor de periode 2021-2030. Dat is er vooral op gericht om in 2030 -49% reductie t.o.v. 1990 te realiseren. Diverse maatregelen zullen ook bijdragen aan verdergaande reducties in de periode na 2030. Daarnaast zal aanvullend beleid voor de lange termijn nodig zijn. Dat beleid zal bovendien rekening moeten houden met toekomstige ontwikkelingen die ons voor nieuwe uitdagingen kunnen stellen. Daarom is een langetermijnoriëntatie in het beleid van belang. Het betreft ontwikkelingen en maatregelen op terreinen als technologie, sociale aspecten, financieel-economisch en de relatie met ander beleid. Enkele voorbeelden zijn de rol van hernieuwbaar gas, de ontwikkeling van gedrag, de prikkels die passend zijn om het bedrijfsleven klimaatvriendelijker te maken en hoe rekening kan worden gehouden met biodiversiteit.
Vraag 2: Welke onderwerpen (en uitdagingen) verdienen volgens u bijzondere aandacht van het klimaatbeleid met het oog op de periode 2030-2050 en waarom?
In het hele stuk komt kernenergie niet voor omdat het politiek lastig ligt. Dat is geen reden het maar te vermijden. Ik heb begrepen dat we het met zonne energie en wind niet gaan redden(bijvoorbeeld als er geen wind waait en er geen zon schijnt).
Er moeten 1,5 miljoen woningen van het gas af lees ik. In het hele land ligt infrastructuur voor gas. Moet dat in een keer worden afgeschreven? Kan dit niet voor iets anders worden gebruikt(waterstof gas) na 2030.
De luchtvaart en scheepvaart wordt even snel genoemd maar zijn hele grote vervuilers. Er staat: een CO2 neutrale groei voor de luchtvaart vanaf 2020 en 50% emissiereductie in 2050 tov 2005. De luchtvaart hoeft de komende tien jaar blijkbaar niet bij te dragen aan terugdringing van de CO2 uitstoot. Hoe valt hiermee nog uit te leggen aan een burger dat hij van zijn CV af moet en zijn dieseltje in moet leveren?
Vraag3
- Samenwerking met andere landen -Alle Europese lidstaten stellen, net als Nederland, een plan op (INEK) waarmee ze inzicht bieden in hun energie- en klimaatbeleid voor de periode 2021 tot en met 2030. Deze plannen vormen een instrument om het energie- en klimaatbeleid van de lidstaten onderling beter af te stemmen. Op een aantal onderwerpen werkt Nederland nauw samen met de buurlanden of met andere Europese lidstaten. Een aantal voorbeelden van samenwerking zijn:
• Het Nederlandse elektriciteitsnet is verbonden met de netwerken van andere West-Europese landen. Dit maakt internationaal transport van elektriciteit makkelijker, efficiënter en goedkoper. Voor gebruikers resulteert dit in lagere kosten en een hogere leveringszekerheid: de zekerheid dat er altijd elektriciteit uit het stopcontact komt.
• Met landen aan de Noordzee aan de ontwikkeling van windenergie op zee in internationale wateren.
• Nederland werkt in EU programma’s met andere regio’s, steden en lidstaten aan nieuwe innovatieve projecten, bijvoorbeeld op het gebied van duurzaam vervoer en slimme elektriciteitsnetten die vraag en aanbod van elektriciteit slim aan elkaar kunnen koppelen
Vraag 3a: Waar zou volgens u de samenwerking met andere lidstaten op gericht moeten zijn? Wat vraagt om samenwerking op Europees niveau en wat zou een plek moeten krijgen in samenwerking met (een kopgroep van) gelijkgestemde lidstaten?
Vraag 3b: Wat kunt u zelf bijdragen, en welke ondersteuningsbehoefte heeft u?
3a Polen en andere landen snel van de bruinkoolverslaving af helpen dat help meer dan hier wat CV's afkoppelen. Bovendien Duitsland gaat steeds meer over op gas en wij gaan er vanaf. Hoe vreemd is dat?
3b Niet vliegen(heb ik al lang niet gedaan). Thuiswerken(doe ik nu al). Zonnepanelen(heb ik een tweeslachtig gevoel over: je hebt de meeste energie in de winter nodig als de zon niet schijnt). Er moet iets worden bedacht om de zonne energie op te slaan en wat betaalbaar is. Ik zou de CV kunnen vervangen maar van het alternatief een warmte pomp krijg ik nog geen warm gevoel. Er moeten gewoon betere alternatieven worden bedacht.
Vraag4
- De verduurzaming van de gebouwde omgeving -Woningen en andere gebouwen, zoals kantoren en scholen, gaan de komende 30 jaar verduurzamen. Dat betekent onder andere dat we niet meer op gas koken maar via inductie, en dat we onze huizen in de toekomst verwarmen via elektriciteit of duurzaam gas. Dat gaat geleidelijk en start in de wijken waar het aardgasnet vervangen moet worden, of waar aardgas nu al kosteneffectief vervangen kan worden door duurzame warmte, elektriciteit of duurzaam gas. Gemeenten voeren hierover de regie.
Tegelijk stimuleren we individuele woningeigenaren, verhuurders van woningen en eigenaren van andere gebouwen, zoals kantoren, nu al te starten met energiebesparende maatregelen, door op natuurlijke momenten van verbouwing of vervanging van de cv-ketel te kiezen voor isolatie en duurzamere verwarmingsopties. Tot 2030 zijn er subsidiemiddelen beschikbaar voor isolatie en warmte-installaties. De energiebelasting wordt aangepast zodat een sterkere prikkel ontstaat om te verduurzamen doordat investeringen in verduurzaming zich sneller terugverdienen. Voor individuele woningeigenaren zal het kabinet een breed palet aan aantrekkelijke financieringsmogelijkheden beschikbaar maken, waaronder gebouwgebonden financiering en een warmtefonds met aantrekkelijke voorfinanciering voor iedereen (ook voor degenen die nu geen financieringsmogelijkheden hebben).
Corporaties gaan afspraken maken over tussendoelen in 2030. Er worden een standaard en streefwaarden ontwikkeld om woningeigenaren en verhuurders handelingsperspectief te bieden.
Om ervoor te zorgen dat de energiekosten van meer huishoudens lager worden of niet onevenredig hard stijgen, moeten we ervoor zorgen dat het verduurzamen van woningen goedkoper wordt. Door de bij de Bouwagenda aangesloten partijen wordt de komende jaren gewerkt aan een kostenreductie van de verduurzaming van 20 tot 40%. Ter ondersteuning hiervan is inmiddels een ambitieus innovatie- en opschalingsprogramma gestart en het Bouw Techniek en Innovatie Centrum opgericht. Voor de gebouwen als kantoren, scholen en zorginstellingen komt er een streefdoel voor 2030 en een eindnorm in 2050. In routekaarten geven grote gebouweigenaren aan hoe ze toewerken naar het streefdoel en de eindnorm. De afspraken over de gebouwde omgeving vormen zo een samenhangend geheel.
Vraag 4: Welke aanvullende ideeën heeft u om de gebouwde omgeving te verduurzamen? En wat kunt u daar zelf aan bijdragen?
Ik heb geen aanvullende ideeën op dit punt maar het zal wel iets beter moeten dan dat het nu gaat. Ik woon in een Vinex woning uit 2001 dat goed geïsoleerd is maar heeft tzt wel een verbouwing nodig. Nu krijg ik af en toe een folder in de bus van een bijeenkomst over een warmtepomp of zonnepanelen. Als je daar heen gaat kun je je inschrijven. Het loopt niet storm en de reden is dat mensen geen zin hebben in deze investering. Ik denk dat het alleen werkt als het op grote schaal (per wijk) gebeurd zoals in het stuk staat en als mensen zien dat er overal in de maatschappij werk van CO2 reductie wordt gemaakt.
Vraag5
- De klimaatopgave in de landbouw -In 2050 is de wereldbevolking gegroeid tot zo’n 9,5 miljard mensen. Om de aarde niet uit te putten, moeten we anders gaan consumeren en produceren. Een omschakeling is nodig waarin niet druk op de kostprijs van producten leidend is maar het streven naar voortdurende verlaging van het verbruik van grondstoffen en vermindering van de druk op onze leefomgeving. Dat betekent ook een andere inrichting van onze landbouw en landgebruik, zodat grondstoffen en hulpbronnen op een duurzame manier worden gewonnen en optimaal worden benut. Om tot zo’n circulair en klimaatneutraal landbouwsysteem te komen, hebben we een samenhangende aanpak nodig. De kabinetsvisie ‘Waardevol en verbonden’ en het realisatieplan van die visie bieden hiervoor een kader. Denk hierbij aan bijvoorbeeld een betere verbinding tussen landbouw en natuur, een lager gebruik van niet-hernieuwbare grondstoffen en een beter verdienvermogen voor duurzaam werkende ondernemers. In het Klimaatakkoord zijn concrete maatregelen afgesproken die verbonden zijn met de kabinetsvisie. Boeren, tuinders, bedrijven en andere partijen in en rond landbouw en landgebruik staan nu voor de uitdaging om deze activiteiten in samenhang uit te voeren.
Vraag 5: Welke praktische ideeën heeft u om zoveel mogelijk samenhang aan te brengen tussen de uitvoering van de afspraken uit het Klimaatakkoord en de visie Waardevol en Verbonden?
Duidelijk moet worden gemaakt dat de landbouw gewaardeerd wordt. De politiek ziet de landbouw nu vooral als een probleem. Als dat wordt geventileerd zal er niet veel animo zijn om te veranderen. Als de overheid wil dat er op een andere manier landbouw moet worden bedreven moet men bepaalde vormen van landbouw niet meer faciliteren(megastallen e.d.) en andere wel en zorgen dat die een levensvat baar bestaan kunnen hebben(met fatsoenlijke prijzen).
Vraag6
- Participatie bij duurzame elektriciteitsopwekking -Het kabinet vindt het van belang dat burgers en bedrijven kunnen participeren in zonne- en windparken. Met ‘participatie’ worden meerdere dingen bedoeld. Het gaat over het goed betrekken van burgers en bedrijven bij het maken van plannen voor zonne- en windparken, en bij het bouwen van de parken. Dat betekent onder andere dat mensen goed geïnformeerd worden, dat zij ideeën en suggesties kunnen aandragen, kunnen meedenken, en kunnen laten weten wat ze van de plannen vinden. Participatie bij zonne- en windenergie gaat ook over financiële participatie; wanneer bijvoorbeeld burgers, bedrijven of coöperaties geld investeren in een project en/of opbrengsten van een project ontvangen, bijvoorbeeld door uitkering van winst of via een omgevingsfonds voor de gemeenschap.
Op dit moment verzamelen overheden, bedrijven en andere organisaties kennis over hoe burgers en bedrijven kunnen participeren in zonne- en windparken. Dit wordt onder andere opgeschreven in een zogenaamde ‘handreiking’ over participatie in energieprojecten.
Vraag 6: Op welke manier(en) zou u willen participeren in zonne- en windenenergieprojecten en wat vindt u hierbij belangrijk? U kunt hierbij denken aan bovengenoemde voorbeelden, maar ook aan andere vormen van participatie.
Ik wil wel participeren in een project hier in de buurt maar het zit nog in de inspraakfase die erg lang duurt.
Vraag7
- Het stimuleren van elektrische voertuigen -Om de klimaatimpact van de manier waarop we ons vervoeren te verlagen is een verschuiving nodig naar schone vormen van mobiliteit. Voor autoverkeer zijn elektrische voertuigen, aangedreven door duurzaam opgewekte elektriciteit, hard nodig voor die verschuiving. Het kabinet wil daarom de aanschaf van elektrische voertuigen stimuleren, als ook het leasen van elektrische auto’s. Dit geldt voor personen-, bestel- en vrachtauto’s. Daarvoor stelt de overheid subsidies beschikbaar.
Vraag 7a: Waar dient het kabinet rekening mee te houden bij de vormgeving van deze subsidies?
Voor de stimulering van elektrische auto’s onderzoekt het kabinet een subsidie bij de aankoop van een nieuwe of tweedehands elektrische personenauto, het verstrekken van laadtegoed en een subsidie voor een laadpaal en/of batterijgarantie.
Vraag 7b: Wat vindt u van deze instrumenten? Zijn er nog andere manieren om de aankoop van een elektrische auto aantrekkelijk te maken?
Vraag 7c: Wilt u nog andere overwegingen aan het kabinet meegeven voor de uitvoering van het klimaatbeleid voor mobiliteit?
7a Probleem is dat elektrische auto's duur zijn en momenteel alleen bereikbaar voor hoge inkomens. Als je dan subsidie verstrekt subsidiëren de minderbedeelden de rijken. Eigenlijk is dat nu al jaren het geval. Maar omdat men het wil stimuleren kan je denken aan een vast bedrag per auto(korting op de bpm) zodat het prijsverschil tussen conventionele auto en elektrische auto klein wordt.
7b Wel een goed idee. Ik zit wel met een probleem dat mijn parkeerplaats voor de deur niet mijn eigendom is en er dus steeds andere mensen parkeren. Hoe kan ik dan mijn auto opladen met mijn gesubsidieerde laadpaal?
7c In het hele klimaatplan gaat het alleen maar over elektrische auto's dat snap ik omdat er op dit moment geen alternatief is. Er zitten grote nadelen aan elektrische auto's: je creëert een milieuprobleem met al die batterijen, er de energie-infrastructuur is er niet op berekend. Volgens mij is de elektrische auto slechts een tussenoplossing. De conventionele auto's zullen schoner worden en de auto die op waterstof rijd komt zal ook verbeterd worden. Bovendien waarmee moeten de vele eigenaren van een caravan hun hut straks mee trekken: elektrisch?
Vraag8
- De bijdrage van circulaire economie aan de klimaatopgave -Voor het klimaatvraagstuk maakt het niet uit of de emissies en emissiereducties binnen of buiten Nederland plaatsvinden. Internationaal is afgesproken dat de uitstoot van broeikasgassen wordt gemonitord op de plaats waar de emissies plaatsvinden. Dit wordt ook wel de “schoorsteenbenadering” genoemd. Er kunnen zich situaties voordoen waar het reduceren van emissies aan de schoorsteen resulteert in hogere (of lagere) emissies elders in de (internationale) productieketen. De schoorsteenbenadering houdt dus geen rekening met emissies die bepaalde activiteiten elders veroorzaken of voorkomen.
Hoewel de schoorsteenbenadering emissies elders in de keten buiten beschouwing laat, is deze aanpak nodig om nationale emissies onderling te kunnen vergelijken, en af te zetten tegen het doelbereik. Voor de nationale doelstelling van 49% CO2-reductie wordt daarom alleen naar nationale CO2-reductie gekeken. Omdat circulaire maatregelen gericht zijn op het sluiten van grondstofketens, vinden de CO2 effecten van deze maatregelen vaak plaats op verschillende plekken in een (internationale) productieketen. Om de kosten van de transitie voor de Nederlandse burger laag te houden, is het kabinet op zoek naar circulaire maatregelen die potentieel hebben om (vooral) in Nederland veel CO2 te reduceren.
Vraag 8: Welke circulaire diensten of concepten kunnen volgens u positief bijdragen aan het kostenefficiënt reduceren van CO2 op het Nederlandse grondgebied?
Heb ik geen verstand van: misschien moeten we weer terug naar een meer lokale voedsel voorziening net als vroeger. Hier wordt van alles geproduceerd voor de export wat een enorme CO2 belasting geeft(vee, voer en transport). Als de mensen in Italië ham willen eten waarom eten ze niet een lokaal varkentje ipv een varkentje uit Brabant? Het ene verdienmodel moet wat minder lucratief worden ten faveure van het circulaire en daar kan de EU voor zorgen als de wil er is.
Vraag9
- De ruimtelijke inpassing van de energietransitie -De transitie brengt veranderingen mee in de fysieke leefomgeving. Een duurzaam energiesysteem vergt meer ruimte dan een fossiel systeem. Deze ruimte is in Nederland – waar elke vierkante meter al een (of meerdere) bestemming(en) heeft – niet vanzelfsprekend. Een goede ruimtelijke aanpak van de transitie, inclusief het maken van (soms ingrijpende) ruimtelijke keuzen, is daarmee een noodzakelijke voorwaarde voor het behalen van de klimaatdoelstellingen.
Vraag 9: Op welke wijze denkt u dat het draagvlak voor de ruimtelijke inpassing van bijvoorbeeld windmolens en zonnepanelen vergroot kan worden?
Mensen de mogelijkheid geven te participeren: zorgen dat het een project van hen wordt.