Klimaatplan en INEK

Reactie

Naam Robin Mulders
Plaats Halsteren
Datum 30 september 2019

Vraag1

- Algemeen -

Het centrale doel in het klimaatbeleid, het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen, raakt aan het leven van alledag. Zo gaan we onze huizen anders verwarmen en gebruiken we andere vormen van energie. De transitie is daarom in de eerste plaats een maatschappelijke transitie. Burgers en bedrijven staan voor een reeks beslissingen die van invloed zijn op hoe we wonen, ons verplaatsen, wat we eten, de producten die we kopen, hoe we ons geld verdienen. Iedereen kan dus bijdragen aan de transitie. De overheid wil burgers en bedrijven hierbij zoveel mogelijk ondersteunen.

Vraag 1a: Wat zijn volgens u de belangrijkste aandachtspunten bij de uitvoering van het klimaatbeleid?

Vraag 1b: Hoe kijkt u aan tegen de rollen van verschillende partijen in de transitie (burgers, bedrijven, overheid, kennisinstellingen, NGO’s, etc.)?

1a. 1. Uitleg, mensen worden nu bang van maatregelen. De uitleg zou kunnen zijn klimaatverandering gaat x kosten als we niks doen, y kosten als we dit reduceren, of z als de hele wereld zijn best doet. Ik hoor Rutte weleens zeggen er is geen draagvlak in de maatschappij. Mensen gaan het wel begrijpen als iemand het uitlegd. De overheid heeft hier een taak om dit uit te leggen en zodoende draagvlak te creëren, wie gaat het anders uitleggen? 2. Leiderschap, leg uit wat je wilt doen en waarom. 3. Daadkracht en snelheid, het is de hoogste tijd om keihard aan de slag te gaan. 4. Economische mogelijkheden, kijk naar Denemarken met zijn windmolens en restwarmte. Waar heeft NL zich in ontwikkeld? Behoort een waterstofopslag niet tot de mogelijkheden? De nieuwe kolencentrales zijn een slechte keuze geweest. NL is een land van enorme kennis, wordt daar ook gebruik van gemaakt voor innovatieve energievormen of opslag? Waarom word er Europees niet flink ingezet op Concentrated Solar Power?
1b. Overheid bepaalt de visie en benodigde maatregelen (om op een verantwoordelijke manier voor onze planeet te zorgen), ze werkt samen met kennisinstellingen en bedrijven om benodigde technieken en maatregelen te ontwikkelen en realiseren. (dit geeft ook economische mogelijkheden) Bedrijven innoveren zelf en worden door overheid gevraagd om zaken te testen en te maken. Aan de burgers word uitgelegd wat en waarom en wat het kost.

Vraag2

- Strategie voor de lange termijn -

Het Klimaatplan en het INEK beschrijven het beleid voor de periode 2021-2030. Dat is er vooral op gericht om in 2030 -49% reductie t.o.v. 1990 te realiseren. Diverse maatregelen zullen ook bijdragen aan verdergaande reducties in de periode na 2030. Daarnaast zal aanvullend beleid voor de lange termijn nodig zijn. Dat beleid zal bovendien rekening moeten houden met toekomstige ontwikkelingen die ons voor nieuwe uitdagingen kunnen stellen. Daarom is een langetermijnoriëntatie in het beleid van belang. Het betreft ontwikkelingen en maatregelen op terreinen als technologie, sociale aspecten, financieel-economisch en de relatie met ander beleid. Enkele voorbeelden zijn de rol van hernieuwbaar gas, de ontwikkeling van gedrag, de prikkels die passend zijn om het bedrijfsleven klimaatvriendelijker te maken en hoe rekening kan worden gehouden met biodiversiteit.

Vraag 2: Welke onderwerpen (en uitdagingen) verdienen volgens u bijzondere aandacht van het klimaatbeleid met het oog op de periode 2030-2050 en waarom?
Waarom vraagt u dat aan mij? Hoe lang is het al duidelijk dat het klimaatprobleem een grote inspanning gaat vragen van iedereen? Als dit voor u nog niet duidelijk is is dit onverantwoord omdat er veel te lang niets gedaan is, slap, geen leiderschap, ondoordacht, onprofessioneel. Om nog maar te zwijgen over de klimaatzaak van Urgenda, waarom maakt u regels waar u zich niet aan houd?
Onderwerpen: duurzame energie: bv. Desertec 2003, CSP Spain, waterstof batterij. In NL hebben we zeer goede kennisinstellingen, waarom hebben zij geen overzicht van grootste vervuilingsbronnen en oplossingen hiervoor? U had alleen maar opdracht hoeven geven voor het onderzoek en voorgestelde maatregelen uit hoeven voeren. Als u vooruit had gekeken (leiderschap) dan hadden we al lang een plan gehad.

Vraag3

- Samenwerking met andere landen -

Alle Europese lidstaten stellen, net als Nederland, een plan op (INEK) waarmee ze inzicht bieden in hun energie- en klimaatbeleid voor de periode 2021 tot en met 2030. Deze plannen vormen een instrument om het energie- en klimaatbeleid van de lidstaten onderling beter af te stemmen. Op een aantal onderwerpen werkt Nederland nauw samen met de buurlanden of met andere Europese lidstaten. Een aantal voorbeelden van samenwerking zijn:
• Het Nederlandse elektriciteitsnet is verbonden met de netwerken van andere West-Europese landen. Dit maakt internationaal transport van elektriciteit makkelijker, efficiënter en goedkoper. Voor gebruikers resulteert dit in lagere kosten en een hogere leveringszekerheid: de zekerheid dat er altijd elektriciteit uit het stopcontact komt.
• Met landen aan de Noordzee aan de ontwikkeling van windenergie op zee in internationale wateren.
• Nederland werkt in EU programma’s met andere regio’s, steden en lidstaten aan nieuwe innovatieve projecten, bijvoorbeeld op het gebied van duurzaam vervoer en slimme elektriciteitsnetten die vraag en aanbod van elektriciteit slim aan elkaar kunnen koppelen

Vraag 3a: Waar zou volgens u de samenwerking met andere lidstaten op gericht moeten zijn? Wat vraagt om samenwerking op Europees niveau en wat zou een plek moeten krijgen in samenwerking met (een kopgroep van) gelijkgestemde lidstaten?

Vraag 3b: Wat kunt u zelf bijdragen, en welke ondersteuningsbehoefte heeft u?
3a. Opwekking van veel zonne-energie in zuid Europa (bv. CSP) of in noord Afrika. Ontwikkel economische mogelijkheden, bv. maak het voor Spanje interessant om CSP energie naar heel Europa te exporteren (bv. met CO2 belasting oid.). Onderzoek meest kostenefficiënte duurzame energievorm (wind, zon, oid.) en zet daar op in.
Zet straffen op grote vervuilers, bv. importheffingen, beperking van subsidies. Of vind een vorm van beloning voor minder vervuilende landen/regios.
3b. Wij hebben al zonnepanelen zodat we 0 elektrisch gebruiken. We willen goed isoleren om gasgebruik omlaag te brengen. Een duurzame keuze voor vervoer aanbieden. Elektrische auto's zijn veel te duur. Is waterstof geen oplossing voor de auto? Laat onderzoek uitvoeren naar vervoer in NL en ontwikkel een oplossing. Ontwikkel schonere manier van vliegen en/of stimuleer dit.

Vraag4

- De verduurzaming van de gebouwde omgeving -

Woningen en andere gebouwen, zoals kantoren en scholen, gaan de komende 30 jaar verduurzamen. Dat betekent onder andere dat we niet meer op gas koken maar via inductie, en dat we onze huizen in de toekomst verwarmen via elektriciteit of duurzaam gas. Dat gaat geleidelijk en start in de wijken waar het aardgasnet vervangen moet worden, of waar aardgas nu al kosteneffectief vervangen kan worden door duurzame warmte, elektriciteit of duurzaam gas. Gemeenten voeren hierover de regie.

Tegelijk stimuleren we individuele woningeigenaren, verhuurders van woningen en eigenaren van andere gebouwen, zoals kantoren, nu al te starten met energiebesparende maatregelen, door op natuurlijke momenten van verbouwing of vervanging van de cv-ketel te kiezen voor isolatie en duurzamere verwarmingsopties. Tot 2030 zijn er subsidiemiddelen beschikbaar voor isolatie en warmte-installaties. De energiebelasting wordt aangepast zodat een sterkere prikkel ontstaat om te verduurzamen doordat investeringen in verduurzaming zich sneller terugverdienen. Voor individuele woningeigenaren zal het kabinet een breed palet aan aantrekkelijke financieringsmogelijkheden beschikbaar maken, waaronder gebouwgebonden financiering en een warmtefonds met aantrekkelijke voorfinanciering voor iedereen (ook voor degenen die nu geen financieringsmogelijkheden hebben).

Corporaties gaan afspraken maken over tussendoelen in 2030. Er worden een standaard en streefwaarden ontwikkeld om woningeigenaren en verhuurders handelingsperspectief te bieden.
Om ervoor te zorgen dat de energiekosten van meer huishoudens lager worden of niet onevenredig hard stijgen, moeten we ervoor zorgen dat het verduurzamen van woningen goedkoper wordt. Door de bij de Bouwagenda aangesloten partijen wordt de komende jaren gewerkt aan een kostenreductie van de verduurzaming van 20 tot 40%. Ter ondersteuning hiervan is inmiddels een ambitieus innovatie- en opschalingsprogramma gestart en het Bouw Techniek en Innovatie Centrum opgericht. Voor de gebouwen als kantoren, scholen en zorginstellingen komt er een streefdoel voor 2030 en een eindnorm in 2050. In routekaarten geven grote gebouweigenaren aan hoe ze toewerken naar het streefdoel en de eindnorm. De afspraken over de gebouwde omgeving vormen zo een samenhangend geheel.

Vraag 4: Welke aanvullende ideeën heeft u om de gebouwde omgeving te verduurzamen? En wat kunt u daar zelf aan bijdragen?
Ik vraag me af of gas nu meer vervuilend is dan elektriciteit. Heeft u hier onderzoeksgegevens van?
We hebben nu al problemen op sommige plaatsen om zonne-energie te transporteren. Wat gebeurt er als iedereen een elektrische auto gaat opladen en gaat verwarmen met een warmtepomp? (blackout) Dus maak het elektra netwerk geschikt voor dit scenario.
Voorzie lokale opslag van energie om tijdelijke (zonne-) energie pieken op te vangen en geleidelijk af te geven. Behoud gratis salderen, hiermee beloon je eigenaar van zonnepanelen. Opslag van energie is geen taak van consument, dit is een netwerk taak.
Laat de vervuiler betalen.

Vraag5

- De klimaatopgave in de landbouw -

In 2050 is de wereldbevolking gegroeid tot zo’n 9,5 miljard mensen. Om de aarde niet uit te putten, moeten we anders gaan consumeren en produceren. Een omschakeling is nodig waarin niet druk op de kostprijs van producten leidend is maar het streven naar voortdurende verlaging van het verbruik van grondstoffen en vermindering van de druk op onze leefomgeving. Dat betekent ook een andere inrichting van onze landbouw en landgebruik, zodat grondstoffen en hulpbronnen op een duurzame manier worden gewonnen en optimaal worden benut. Om tot zo’n circulair en klimaatneutraal landbouwsysteem te komen, hebben we een samenhangende aanpak nodig. De kabinetsvisie ‘Waardevol en verbonden’ en het realisatieplan van die visie bieden hiervoor een kader. Denk hierbij aan bijvoorbeeld een betere verbinding tussen landbouw en natuur, een lager gebruik van niet-hernieuwbare grondstoffen en een beter verdienvermogen voor duurzaam werkende ondernemers. In het Klimaatakkoord zijn concrete maatregelen afgesproken die verbonden zijn met de kabinetsvisie. Boeren, tuinders, bedrijven en andere partijen in en rond landbouw en landgebruik staan nu voor de uitdaging om deze activiteiten in samenhang uit te voeren.

Vraag 5: Welke praktische ideeën heeft u om zoveel mogelijk samenhang aan te brengen tussen de uitvoering van de afspraken uit het Klimaatakkoord en de visie Waardevol en Verbonden?
Doe een degelijk onderzoek en maak daarop een beleid. Doe dit voor de lange termijn zodat het niet elk jaar aangepast hoeft te worden. Dit is onredelijk naar ondernemers toe die met zwabberend beleid geen economische keuzes kunnen maken.

Vraag6

- Participatie bij duurzame elektriciteitsopwekking -

Het kabinet vindt het van belang dat burgers en bedrijven kunnen participeren in zonne- en windparken. Met ‘participatie’ worden meerdere dingen bedoeld. Het gaat over het goed betrekken van burgers en bedrijven bij het maken van plannen voor zonne- en windparken, en bij het bouwen van de parken. Dat betekent onder andere dat mensen goed geïnformeerd worden, dat zij ideeën en suggesties kunnen aandragen, kunnen meedenken, en kunnen laten weten wat ze van de plannen vinden. Participatie bij zonne- en windenergie gaat ook over financiële participatie; wanneer bijvoorbeeld burgers, bedrijven of coöperaties geld investeren in een project en/of opbrengsten van een project ontvangen, bijvoorbeeld door uitkering van winst of via een omgevingsfonds voor de gemeenschap.

Op dit moment verzamelen overheden, bedrijven en andere organisaties kennis over hoe burgers en bedrijven kunnen participeren in zonne- en windparken. Dit wordt onder andere opgeschreven in een zogenaamde ‘handreiking’ over participatie in energieprojecten.

Vraag 6: Op welke manier(en) zou u willen participeren in zonne- en windenenergieprojecten en wat vindt u hierbij belangrijk? U kunt hierbij denken aan bovengenoemde voorbeelden, maar ook aan andere vormen van participatie.
Nederland is een rijk land en als Nederlanders geld kunnen verdienen doen ze het, mits er een laag risico is. Als er een gegarandeerd (laag risico) voldoende hoog rendement is, eventueel aangevuld met een (groene investering) belasting voordeel, dan ben ik zeker geïnteresseerd. Maak er bv. een makkelijke internetspaarrekening van. Er valt ook te denken aan mogelijkheden om Europese projecten te steunen. Met dezelfde bescherming.

Vraag7

- Het stimuleren van elektrische voertuigen -

Om de klimaatimpact van de manier waarop we ons vervoeren te verlagen is een verschuiving nodig naar schone vormen van mobiliteit. Voor autoverkeer zijn elektrische voertuigen, aangedreven door duurzaam opgewekte elektriciteit, hard nodig voor die verschuiving. Het kabinet wil daarom de aanschaf van elektrische voertuigen stimuleren, als ook het leasen van elektrische auto’s. Dit geldt voor personen-, bestel- en vrachtauto’s. Daarvoor stelt de overheid subsidies beschikbaar.

Vraag 7a: Waar dient het kabinet rekening mee te houden bij de vormgeving van deze subsidies?

Voor de stimulering van elektrische auto’s onderzoekt het kabinet een subsidie bij de aankoop van een nieuwe of tweedehands elektrische personenauto, het verstrekken van laadtegoed en een subsidie voor een laadpaal en/of batterijgarantie.

Vraag 7b: Wat vindt u van deze instrumenten? Zijn er nog andere manieren om de aankoop van een elektrische auto aantrekkelijk te maken?

Vraag 7c: Wilt u nog andere overwegingen aan het kabinet meegeven voor de uitvoering van het klimaatbeleid voor mobiliteit?

Ten eerste, onderzoek of elektrische auto's de beste oplossing zijn, tov. bv. waterstof.
7a. Let op dat subsidie leid tot prijsverlaging, probeer dit te waarborgen, als dit niet zo is dan misschien beter een andere oplossing zoeken.
7b. Prima als het leid tot prijsverlaging. Batterijgarantie is ook interessant (verlaging van risico). Misschien actief goedkope Chinese of Indiase elektrische autos helpen toetreden.
7c. Kijk goed naar scheepvaart en cruiseschepen. En zijn stinkende brandstof scooters nog nodig nu er elektrische fietsen zijn? Maak openbaar vervoer goedkoper. Verlaag maximum snelheid naar bv. 110km/u in heel Nederland.

Vraag8

- De bijdrage van circulaire economie aan de klimaatopgave -

Voor het klimaatvraagstuk maakt het niet uit of de emissies en emissiereducties binnen of buiten Nederland plaatsvinden. Internationaal is afgesproken dat de uitstoot van broeikasgassen wordt gemonitord op de plaats waar de emissies plaatsvinden. Dit wordt ook wel de “schoorsteenbenadering” genoemd. Er kunnen zich situaties voordoen waar het reduceren van emissies aan de schoorsteen resulteert in hogere (of lagere) emissies elders in de (internationale) productieketen. De schoorsteenbenadering houdt dus geen rekening met emissies die bepaalde activiteiten elders veroorzaken of voorkomen.

Hoewel de schoorsteenbenadering emissies elders in de keten buiten beschouwing laat, is deze aanpak nodig om nationale emissies onderling te kunnen vergelijken, en af te zetten tegen het doelbereik. Voor de nationale doelstelling van 49% CO2-reductie wordt daarom alleen naar nationale CO2-reductie gekeken. Omdat circulaire maatregelen gericht zijn op het sluiten van grondstofketens, vinden de CO2 effecten van deze maatregelen vaak plaats op verschillende plekken in een (internationale) productieketen. Om de kosten van de transitie voor de Nederlandse burger laag te houden, is het kabinet op zoek naar circulaire maatregelen die potentieel hebben om (vooral) in Nederland veel CO2 te reduceren.

Vraag 8: Welke circulaire diensten of concepten kunnen volgens u positief bijdragen aan het kostenefficiënt reduceren van CO2 op het Nederlandse grondgebied?
geen idee

Vraag9

- De ruimtelijke inpassing van de energietransitie -

De transitie brengt veranderingen mee in de fysieke leefomgeving. Een duurzaam energiesysteem vergt meer ruimte dan een fossiel systeem. Deze ruimte is in Nederland – waar elke vierkante meter al een (of meerdere) bestemming(en) heeft – niet vanzelfsprekend. Een goede ruimtelijke aanpak van de transitie, inclusief het maken van (soms ingrijpende) ruimtelijke keuzen, is daarmee een noodzakelijke voorwaarde voor het behalen van de klimaatdoelstellingen.

Vraag 9: Op welke wijze denkt u dat het draagvlak voor de ruimtelijke inpassing van bijvoorbeeld windmolens en zonnepanelen vergroot kan worden?
Onderzoek of Nederland de beste plaats is voor energieopwekking (tov. zuid Europa). Stop met geneuzel over draagvlak, dat word ook niet bekeken voor vermogensbelasting, belasting op benzine, inkomensbelasting. Ipv. creëer draagvlak: onderzoek, uitleggen, uitvoeren. Leg uit wat alternatieven zijn en waarom tot een bepaalde oplossing gekomen is in het Europese plaatje. En betrek en beloon mensen waar mogelijk voor impact op ruimtelijke inpassing.