Klimaatplan en INEK
Reactie
| Naam | Ir T.B. Wolters |
|---|---|
| Plaats | Delft |
| Datum | 4 oktober 2019 |
Vraag1
- Algemeen -Het centrale doel in het klimaatbeleid, het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen, raakt aan het leven van alledag. Zo gaan we onze huizen anders verwarmen en gebruiken we andere vormen van energie. De transitie is daarom in de eerste plaats een maatschappelijke transitie. Burgers en bedrijven staan voor een reeks beslissingen die van invloed zijn op hoe we wonen, ons verplaatsen, wat we eten, de producten die we kopen, hoe we ons geld verdienen. Iedereen kan dus bijdragen aan de transitie. De overheid wil burgers en bedrijven hierbij zoveel mogelijk ondersteunen.
Vraag 1a: Wat zijn volgens u de belangrijkste aandachtspunten bij de uitvoering van het klimaatbeleid?
Vraag 1b: Hoe kijkt u aan tegen de rollen van verschillende partijen in de transitie (burgers, bedrijven, overheid, kennisinstellingen, NGO’s, etc.)?
1a: Kosten/baten analyse.
Kosten:
De bedragen genoemd door PBL (1,6 tot 1,9 mrd in 2030) zijn maar een zeer klein deel van de werkelijke kosten. (CPB: "Het budgettaire en lastenbeeld van het CPB is partieel omdat het alleen mutaties ten opzichte van 2018 schetst.")
Wat er niet in staat:
- De kosten voor het klimaatakkoord in 2030, ca €3,8 mrd.
- De kosten van de honderden maatregelen waarvan PBL op dit moment de kosten moeilijk kan inschatten
- De kosten van het van-gas-los project, dat voor een onverklaarbaar laag bedrag van €90 mljn voor 2030 staat opgevoerd.
Tegen die tijd moet immers 1/3 van de huizen gedaan zijn, tegen minimaal €22.000 per woning (berekening EIB), dat is 2,5 mljn woningen x 22k = €55 mrd.
Per woning is dat bij 3% annuïteitsrente en een looptijd van 15 jaar, na aftrek van netto gasbesparing en bijtelling netto elektriciteitstoename €1500 per jaar per woning. Dus voor 2,5 mljn woningen zo'n 3,7 mrd in 2030, daarna lineair oplopend.
Volgens het EIB kosten de overige gebouwen een vergelijkbaar bedrag, dus nogmaals 3,7 mrd.
Samen wordt het dus €13,1 mrd, nog los van de niet berekende projecten.
Baten:
De bijdrage van het Nederlandse klimaatakkoord is in het gunstigste geval 0,00007 graden Celcius (getal van KNMI) .
Nederland stoot per jaar ca 0,16 Gton uit, dat is ca 0,3% van de wereld. Als iedereen voor Parijs evenveel zou reduceren als wij, is het effect daarvan op de opwarming dus ongeveer 0,00007C x 100% / 0,3% = 0,023 graden.
Veel accuratere en peer-reviewed berekeningen (bv. Lomborg) komen op 0,05 graden minder opwarming uit.
Puur naar CO2 kijkend komt ons PBL uit op ca 35Gton reductie door Parijs, van de 3000 Gton die volgens het IPCC nodig zijn.
Kortom: dit verwaarloosbare effect op het klimaat is geen verzinsel van een verdwaasde scepticus.
Volgens het IPCC warmt de aarde zonder Parijs akkoord ca 3,7 graden op. Met Parijs akkoord is dat dus 3,65 graden, een afname die niet zinnig meetbaar is.
Er zijn dus astronomische kosten en de baten zijn niet meetbaar.
Elk zinnig bestuurder zou dan kiezen voor adaptatie wanneer nodig, en de mitigatie ogenblikkelijk stoppen.
1b:
Er is geen kosten/baten analyse gemaakt en er wordt over de rug van de burgers over heen beslist. De overheid mag nu zelfs in woningen binnendringen om te kijken of het klimaatbeleid wel wordt gerespecteerd. De wereld gaat steeds meer richting een 1984 scenario
Hiertegen zou iedereen in verzet dienen te komen.
Vraag2
- Strategie voor de lange termijn -Het Klimaatplan en het INEK beschrijven het beleid voor de periode 2021-2030. Dat is er vooral op gericht om in 2030 -49% reductie t.o.v. 1990 te realiseren. Diverse maatregelen zullen ook bijdragen aan verdergaande reducties in de periode na 2030. Daarnaast zal aanvullend beleid voor de lange termijn nodig zijn. Dat beleid zal bovendien rekening moeten houden met toekomstige ontwikkelingen die ons voor nieuwe uitdagingen kunnen stellen. Daarom is een langetermijnoriëntatie in het beleid van belang. Het betreft ontwikkelingen en maatregelen op terreinen als technologie, sociale aspecten, financieel-economisch en de relatie met ander beleid. Enkele voorbeelden zijn de rol van hernieuwbaar gas, de ontwikkeling van gedrag, de prikkels die passend zijn om het bedrijfsleven klimaatvriendelijker te maken en hoe rekening kan worden gehouden met biodiversiteit.
Vraag 2: Welke onderwerpen (en uitdagingen) verdienen volgens u bijzondere aandacht van het klimaatbeleid met het oog op de periode 2030-2050 en waarom?
2:
Het klimaatbeleid dient te bestaan uit adaptatiebeleid, plus het faciliteren van de ontwikkeling van nieuwe energiebronnen die zowel betrouwbaarder, schoner als (vooral) betaalbaarder zijn. Alleen dan is een wereldwijde uitrol te verwachten en doe je echt iets aan het milieu. Alles wat duurder is dan de huidige fossiele energie ie gedoemd een speeltje voor de rijke landen te blijven.
Op het gebied van thorium gesmoltenzoutcentrales ligt Nederland qua know-how op kop, ondanks belachelijk lage overheidsbijdrage aan het onderzoek. Deze unieke kans voor Nederland zou krachtig moeten worden opgepakt.
Vraag3
- Samenwerking met andere landen -Alle Europese lidstaten stellen, net als Nederland, een plan op (INEK) waarmee ze inzicht bieden in hun energie- en klimaatbeleid voor de periode 2021 tot en met 2030. Deze plannen vormen een instrument om het energie- en klimaatbeleid van de lidstaten onderling beter af te stemmen. Op een aantal onderwerpen werkt Nederland nauw samen met de buurlanden of met andere Europese lidstaten. Een aantal voorbeelden van samenwerking zijn:
• Het Nederlandse elektriciteitsnet is verbonden met de netwerken van andere West-Europese landen. Dit maakt internationaal transport van elektriciteit makkelijker, efficiënter en goedkoper. Voor gebruikers resulteert dit in lagere kosten en een hogere leveringszekerheid: de zekerheid dat er altijd elektriciteit uit het stopcontact komt.
• Met landen aan de Noordzee aan de ontwikkeling van windenergie op zee in internationale wateren.
• Nederland werkt in EU programma’s met andere regio’s, steden en lidstaten aan nieuwe innovatieve projecten, bijvoorbeeld op het gebied van duurzaam vervoer en slimme elektriciteitsnetten die vraag en aanbod van elektriciteit slim aan elkaar kunnen koppelen
Vraag 3a: Waar zou volgens u de samenwerking met andere lidstaten op gericht moeten zijn? Wat vraagt om samenwerking op Europees niveau en wat zou een plek moeten krijgen in samenwerking met (een kopgroep van) gelijkgestemde lidstaten?
Vraag 3b: Wat kunt u zelf bijdragen, en welke ondersteuningsbehoefte heeft u?
3a:
Regionaal: op het optimaliseren van het elektriciteitsnet.
Centraal: beter geen Europees beleid dan het huidige verdwaasde beleid.
3b:
Is dit een volksraadpleging of een poging om bewustwording en draagvlak te genereren?
Vraag4
- De verduurzaming van de gebouwde omgeving -Woningen en andere gebouwen, zoals kantoren en scholen, gaan de komende 30 jaar verduurzamen. Dat betekent onder andere dat we niet meer op gas koken maar via inductie, en dat we onze huizen in de toekomst verwarmen via elektriciteit of duurzaam gas. Dat gaat geleidelijk en start in de wijken waar het aardgasnet vervangen moet worden, of waar aardgas nu al kosteneffectief vervangen kan worden door duurzame warmte, elektriciteit of duurzaam gas. Gemeenten voeren hierover de regie.
Tegelijk stimuleren we individuele woningeigenaren, verhuurders van woningen en eigenaren van andere gebouwen, zoals kantoren, nu al te starten met energiebesparende maatregelen, door op natuurlijke momenten van verbouwing of vervanging van de cv-ketel te kiezen voor isolatie en duurzamere verwarmingsopties. Tot 2030 zijn er subsidiemiddelen beschikbaar voor isolatie en warmte-installaties. De energiebelasting wordt aangepast zodat een sterkere prikkel ontstaat om te verduurzamen doordat investeringen in verduurzaming zich sneller terugverdienen. Voor individuele woningeigenaren zal het kabinet een breed palet aan aantrekkelijke financieringsmogelijkheden beschikbaar maken, waaronder gebouwgebonden financiering en een warmtefonds met aantrekkelijke voorfinanciering voor iedereen (ook voor degenen die nu geen financieringsmogelijkheden hebben).
Corporaties gaan afspraken maken over tussendoelen in 2030. Er worden een standaard en streefwaarden ontwikkeld om woningeigenaren en verhuurders handelingsperspectief te bieden.
Om ervoor te zorgen dat de energiekosten van meer huishoudens lager worden of niet onevenredig hard stijgen, moeten we ervoor zorgen dat het verduurzamen van woningen goedkoper wordt. Door de bij de Bouwagenda aangesloten partijen wordt de komende jaren gewerkt aan een kostenreductie van de verduurzaming van 20 tot 40%. Ter ondersteuning hiervan is inmiddels een ambitieus innovatie- en opschalingsprogramma gestart en het Bouw Techniek en Innovatie Centrum opgericht. Voor de gebouwen als kantoren, scholen en zorginstellingen komt er een streefdoel voor 2030 en een eindnorm in 2050. In routekaarten geven grote gebouweigenaren aan hoe ze toewerken naar het streefdoel en de eindnorm. De afspraken over de gebouwde omgeving vormen zo een samenhangend geheel.
Vraag 4: Welke aanvullende ideeën heeft u om de gebouwde omgeving te verduurzamen? En wat kunt u daar zelf aan bijdragen?
4:
Deze aanpassingen dienen te worden uitgelokt door betere en comfortabelere technologie, en verder overgelaten te worden aan de burger zelf.
Dwang is in deze verwerpelijk: de hele wereld schakelt voor de komende 50 jaar over op gas, en wij gaan het afschaffen, terwijl we de beste infrastructuur hebben van de wereld, en dit astronomische bedragen gat vergen (Volgens het EIB al gauw 470 mrd).
Het zou de burger moeten worden toegestaan om zich aan dit onverklaarbare en ononderbouwde beleid te onttrekken.
Vraag5
- De klimaatopgave in de landbouw -In 2050 is de wereldbevolking gegroeid tot zo’n 9,5 miljard mensen. Om de aarde niet uit te putten, moeten we anders gaan consumeren en produceren. Een omschakeling is nodig waarin niet druk op de kostprijs van producten leidend is maar het streven naar voortdurende verlaging van het verbruik van grondstoffen en vermindering van de druk op onze leefomgeving. Dat betekent ook een andere inrichting van onze landbouw en landgebruik, zodat grondstoffen en hulpbronnen op een duurzame manier worden gewonnen en optimaal worden benut. Om tot zo’n circulair en klimaatneutraal landbouwsysteem te komen, hebben we een samenhangende aanpak nodig. De kabinetsvisie ‘Waardevol en verbonden’ en het realisatieplan van die visie bieden hiervoor een kader. Denk hierbij aan bijvoorbeeld een betere verbinding tussen landbouw en natuur, een lager gebruik van niet-hernieuwbare grondstoffen en een beter verdienvermogen voor duurzaam werkende ondernemers. In het Klimaatakkoord zijn concrete maatregelen afgesproken die verbonden zijn met de kabinetsvisie. Boeren, tuinders, bedrijven en andere partijen in en rond landbouw en landgebruik staan nu voor de uitdaging om deze activiteiten in samenhang uit te voeren.
Vraag 5: Welke praktische ideeën heeft u om zoveel mogelijk samenhang aan te brengen tussen de uitvoering van de afspraken uit het Klimaatakkoord en de visie Waardevol en Verbonden?
5:
Er wordt mij alweer een al vaststaand beleid opgedrongen en ik mag suggesties doen om dat verder te ondersteunen. Dat is uiterst irritant bij een raadpleging. Daarbij hoort een neutraal standpunt te worden ingenomen en de mening van de geraadpleegde voorop te staan.
We moeten trots zijn op onze land- en tuinbouw: de meest efficiënte, productieve, innovatieve en vooral duurzame van de wereld. De ammoniak- en fosfaatmaatregelen zijn niet op wetenschap gebaseerd en puur bedoeld om de landbouw verder af te breken.
Meteen terugdraaien en vooral verder gaan met een goed voorbeeld aan de wereld te geven!
Vraag6
- Participatie bij duurzame elektriciteitsopwekking -Het kabinet vindt het van belang dat burgers en bedrijven kunnen participeren in zonne- en windparken. Met ‘participatie’ worden meerdere dingen bedoeld. Het gaat over het goed betrekken van burgers en bedrijven bij het maken van plannen voor zonne- en windparken, en bij het bouwen van de parken. Dat betekent onder andere dat mensen goed geïnformeerd worden, dat zij ideeën en suggesties kunnen aandragen, kunnen meedenken, en kunnen laten weten wat ze van de plannen vinden. Participatie bij zonne- en windenergie gaat ook over financiële participatie; wanneer bijvoorbeeld burgers, bedrijven of coöperaties geld investeren in een project en/of opbrengsten van een project ontvangen, bijvoorbeeld door uitkering van winst of via een omgevingsfonds voor de gemeenschap.
Op dit moment verzamelen overheden, bedrijven en andere organisaties kennis over hoe burgers en bedrijven kunnen participeren in zonne- en windparken. Dit wordt onder andere opgeschreven in een zogenaamde ‘handreiking’ over participatie in energieprojecten.
Vraag 6: Op welke manier(en) zou u willen participeren in zonne- en windenenergieprojecten en wat vindt u hierbij belangrijk? U kunt hierbij denken aan bovengenoemde voorbeelden, maar ook aan andere vormen van participatie.
6:
Dit is een perverse regeling.
Zon en wind op land zijn peperduur en zwaar gesubsidieerd. Wanneer ook nog eens omwonenden worden uitgekocht, nemen de kosten alleen maar toe. Het resulteert in grote winsten van de eigenaren (met geld om te investeren) en grote kosten voor de rest van Nederland, die toch al krap zit.
Onrendabele energiebronnen worden niet opeens rendabel door ze te subsidiëren of door rijken te subsidiëren om erin te investeren.
Vraag7
- Het stimuleren van elektrische voertuigen -Om de klimaatimpact van de manier waarop we ons vervoeren te verlagen is een verschuiving nodig naar schone vormen van mobiliteit. Voor autoverkeer zijn elektrische voertuigen, aangedreven door duurzaam opgewekte elektriciteit, hard nodig voor die verschuiving. Het kabinet wil daarom de aanschaf van elektrische voertuigen stimuleren, als ook het leasen van elektrische auto’s. Dit geldt voor personen-, bestel- en vrachtauto’s. Daarvoor stelt de overheid subsidies beschikbaar.
Vraag 7a: Waar dient het kabinet rekening mee te houden bij de vormgeving van deze subsidies?
Voor de stimulering van elektrische auto’s onderzoekt het kabinet een subsidie bij de aankoop van een nieuwe of tweedehands elektrische personenauto, het verstrekken van laadtegoed en een subsidie voor een laadpaal en/of batterijgarantie.
Vraag 7b: Wat vindt u van deze instrumenten? Zijn er nog andere manieren om de aankoop van een elektrische auto aantrekkelijk te maken?
Vraag 7c: Wilt u nog andere overwegingen aan het kabinet meegeven voor de uitvoering van het klimaatbeleid voor mobiliteit?
7a:
Het is bekend dat het subsidiëren van grootschalige ontwikkelingen leidt tot een industriële bubbel, die klapt als de subsidie stopgezet wordt. De enige manier die de overheid moet gebruiken om te sturen is kansrijke ontwikkelingsprojecten in het pre-competatieve stadium te faciliteren en eventueel te subsidieren.
7b:
Als een elektrische auto niet van zichzelf aantrekkelijk is, moet hij maar niet op de weg verschijnen.
Vraag8
- De bijdrage van circulaire economie aan de klimaatopgave -Voor het klimaatvraagstuk maakt het niet uit of de emissies en emissiereducties binnen of buiten Nederland plaatsvinden. Internationaal is afgesproken dat de uitstoot van broeikasgassen wordt gemonitord op de plaats waar de emissies plaatsvinden. Dit wordt ook wel de “schoorsteenbenadering” genoemd. Er kunnen zich situaties voordoen waar het reduceren van emissies aan de schoorsteen resulteert in hogere (of lagere) emissies elders in de (internationale) productieketen. De schoorsteenbenadering houdt dus geen rekening met emissies die bepaalde activiteiten elders veroorzaken of voorkomen.
Hoewel de schoorsteenbenadering emissies elders in de keten buiten beschouwing laat, is deze aanpak nodig om nationale emissies onderling te kunnen vergelijken, en af te zetten tegen het doelbereik. Voor de nationale doelstelling van 49% CO2-reductie wordt daarom alleen naar nationale CO2-reductie gekeken. Omdat circulaire maatregelen gericht zijn op het sluiten van grondstofketens, vinden de CO2 effecten van deze maatregelen vaak plaats op verschillende plekken in een (internationale) productieketen. Om de kosten van de transitie voor de Nederlandse burger laag te houden, is het kabinet op zoek naar circulaire maatregelen die potentieel hebben om (vooral) in Nederland veel CO2 te reduceren.
Vraag 8: Welke circulaire diensten of concepten kunnen volgens u positief bijdragen aan het kostenefficiënt reduceren van CO2 op het Nederlandse grondgebied?
8.
Het idee van een circulaire economie is een utopie die bedacht is door de beide heren van "Cradle 2 Cradle" en als marketing concept jarenlang zeer lucratief is geëxploiteerd.
Niemand schijnt te beseffen dat de heren uitgingen van een samenleving met overdadige gratis schone en betrouwbare energie.
Tot die er is (over utopieën gesproken!) is het dwaas om grondstofketens te willen sluiten: dat leidt tot energieverspilling. Zo kost het veel minder energie om gebruikte kunststof producten te verbranden voor energieopwekking dan ze schoon te maken en om te vormen tot nieuwe plastic producten.
Het huidige marktgedreven systeem leidt tot prijsverhoging van schaarser worden grondstoffen en daardoor de ontwikkeling van alternatieven. Dit leidt tot de grootste technische vooruitgang en de snelste welvaartsgroei voor de wereldbevolking. Het per se willen sluiten van de ketens leidt tot zinloze kosten en energieverspilling.
Vraag9
- De ruimtelijke inpassing van de energietransitie -De transitie brengt veranderingen mee in de fysieke leefomgeving. Een duurzaam energiesysteem vergt meer ruimte dan een fossiel systeem. Deze ruimte is in Nederland – waar elke vierkante meter al een (of meerdere) bestemming(en) heeft – niet vanzelfsprekend. Een goede ruimtelijke aanpak van de transitie, inclusief het maken van (soms ingrijpende) ruimtelijke keuzen, is daarmee een noodzakelijke voorwaarde voor het behalen van de klimaatdoelstellingen.
Vraag 9: Op welke wijze denkt u dat het draagvlak voor de ruimtelijke inpassing van bijvoorbeeld windmolens en zonnepanelen vergroot kan worden?
9:
Niet. Het draagvlak dient verlaagd te worden.
Het is ridicuul dat de vogelbescherming voorstander is van windmolens in natuurgebieden, en dat men de natuur wil bevorderen en tegelijkertijd het door mensen gebruikte oppervlak enorm wil vergroten (de fossiele en nucleaire opwekking heeft een fractie van het grondbeslag van wind en zon).
Onze energievoorziening moet juist geconcentreerder worden om de natuur weer ruimte te geven.
Uiteindelijk zal de hele wereld op een vorm van kernenergie draaien. Aantoonbaar de schoonste en veiligste energiebron.
Geen vervuiling, geen landbeslag en een lage prijs.
Dat de klimaatbeweging kernenergie afwijst, suggereert dat het hen helemaal niet om klimaat of natuur gaat.
Het is onbegrijpelijk dat onze overheid daarin trapt.