Klimaatplan 2025-2035

Reactie

Vraag1

Geen woord over krimp, zaken stoppen (ja in de voetnoten). De tendens lijkt te zijn, vooral problemen oplossen met nieuwe technologieën of innovaties. De toon mag qua dat realistischer, zodat mensen kunnen wennen dat de tijd van oneindigheid (die nooit bestaan heeft) voorbij is. De draagkracht van de planeet wordt met onze luxe levensstijl overschreden. Onze welvaart is afhankelijk van natuurlijk kapitaal en dat raakt (al jaren en nog steeds) op de huidige manier op.
Niet alles kan. Dat is niet leuk om op te noemen, maar wel realistisch en het eerlijke verhaal.

Veel kansen liggen op het beprijzen/-lonen van wat wel/niet wenselijk is.
Een manier om de oneindigheid te beteugelen is een progressieve belasting op consumptie. Ook voorkomt dit de Jevons-paradox. Meer daarover in het boek 'Er is leven na de groei'. The Ex'Tax project geeft voorbeelden hoe een belastingverschuiving weg van de arbeid naar vervuiling positieve effecten brengt op milieu- en ook het loon ten goede komt.

Betreffend koolstofopslag en kerncentrales. Alle energie en middelen die daar nu in gestoken worden, besteed je niet aan daadwerkelijke oplossingen. Het feit dat de mogelijkheid bestaat (lege velden vullen), betekent niet dat je het moet doen. Het staat ook haaks op het nemen van de 'meest kosteneffectieve maatregelen' zoals beschreven in de prioritering op p8. Zet dat geld slimmer/effectiever/doelmatiger in dan voor CCS. Vanuit een Technologisch Innovatie Systeem- en (financieel) economisch perspectief is het misschien interessant om CCS te ontwikkelen en daarin koploper te (willen) worden. Maar dat gaat voorbij aan de vraag of investeren in de technologie überhaupt wenselijk is.

Paragraaf 3.7 (Ontwerp klimaatplan 2025-2035) verbaast mij. Alles wijst erop dat we de Parijs-doelen niet gaan halen en toch de zin: 'voor het geval de doelen definitief uit beeld raken'. Wat betekent dat en vanaf wanneer noem je het dat 'definitief uit beeld'. Stel duidelijke expliciete doelstellingen op, maak het SMART.

Nogmaals wil ik herhalen: preventie, preventie, preventie. Veranker duurzaamheidsonderwijs; systeemdenken; de planetaire grenzen in het onderwijs. In cultuur. In de landelijke media. Stop met aandacht geven aan hetgeen we vanaf moeten. Neem die nú inpopulaire maatregelen, over 5 jaar is iedereen het vergeten en achteraf vergeeft niemand het je.

Zorg ervoor dat 'het klimaat' gedepolitiseerd wordt. Het is in ieders belang dat we leven op een planeet die stabiel is.