Tijdelijke verlaging maximale kredietvergoeding

Reactie

Vraag1

Verlaging van de leenrente zal zeker helpen, maar is niet genoeg.

Geld is niet meer dan een getal, een abstract hulpmiddel om de lusten (goederen en diensten waarmee we elkaars leven aangenamer of zelfs maar mogelijk maken) en lasten (het werk om die goederen en diensten te produceren) eerlijk te verdelen.

Kern van de geld-economie zoals we die gewend zijn is dat wie meer bijdraagt aan de levering van goederen en diensten, ook meer goederen en diensten van anderen kan afnemen. Het corona-virus laat zien dat dit geen gezond uitgangspunt is. Sommige mensen kunnen nu eenmaal niet veel bijdragen aan de levering van goederen en diensten maar hebben toch bepaalde goederen en diensten van anderen hard nodig.

In die gevallen waarin het onvermogen om veel bij te dragen tijdelijk is, kan lenen een oplossing zijn. Het probleem wordt dan verlegd naar de toekomst, waarin het naar redelijke verwachting oplosbaar is. Maar er zijn ook mensen bij wie dat onvermogen structureel is. Denk aan mensen met een urenbeperking. Voor hen valt het probleem niet te verleggen naar de toekomst, wel naar het sterkere deel van de samenleving.

We moeten toe naar een economie op basis van werken naar vermogen: iedereen die datgene doet wat in redelijkheid van de persoon gevraagd kan worden, heeft recht op een even groot deel van de "koek" die welvaart heet (en wie zich meer of juist minder inzet, op een wat groter of kleiner stuk van de "koek"). Het welvaartsniveau van de modale werkende moet voor iedereen haalbaar zijn, ook voor iemand die een voltijdsbaan niet aankan, en ook voor ondernemers die door corona tijdelijk minder omzet draaien.

De overheid zal dus een manier moeten ontwikkelen om te beoordelen in welke mate iemand "werkt naar vermogen", en middels subsidies en belastingen de geldstromen te corrigeren zodat iedereen het daarbij passende deel van de "koek" krijgt.

Als "werken naar vermogen" altijd al het uitgangspunt was geweest, waren er nu niet allerlei financiële noodmaatregelen nodig geweest. Het mechanisme om de "koek" onder alle omstandigheden eerlijk te verdelen zou immers onveranderd zijn werk doen. Alleen is de "koek" nu even iets kleiner.

Maar ook zou, als "werken naar vermogen" altijd al het uitgangspunt was geweest, het stelsel om zwakkeren te steunen nooit zo complex zijn geworden.

Ik hoop van harte dat uit de corona-crisis lessen worden getrokken die veel verder gaan dan de waan van de dag.