Wet online aangejaagde openbare-ordeverstoring

Reactie

Vraag1

Ik vind het initiatiefwetsvoorstel zeer zorgwekkend. Het demonstratierecht in Nederland staat al langere tijd onder druk, blijkt onder andere uit onafhankelijk onderzoek van Amnesty. Wanneer burgemeesters van tevoren berichten mogen verwijderen die in hun ogen kans hebben om de openbare orde te verstoren, wordt dit recht nog verder onder druk gezet. Er is namelijk een groot risico dat burgemeesters dit wetsvoorstel gebruiken om demonstraties die hen onwelgevallig zijn al van tevoren te demoniseren of zelfs te criminaliseren, en daarmee oproepen tot deze demonstraties zullen verwijderen.

Dat er in het wetsvoorstel een focus ligt op het "risico op het verstoren van de openbare orde", is problematisch. In onderstaande tekst van Amnesty is namelijk te lezen dat een demonstratie al snel gezien kan worden als verstorend voor de openbare orde. Zolang het tegendeel niet vaststaat, is het echter essentieel voor het demonstratierecht om een demonstratie als vreedzaam te beschouwen. Cruciaal onderdeel hiervan is dat er niet van tevoren gestraft kan worden, wat gebeurt bij het verwijderen van berichten, voor iets waarvan de uitkomst niet vaststaat. Daarbij komt nog dat het verwijderen van deze berichten een grote inbreuk is op het recht van vrijheid van meningsuiting.

Kortom: deze wet lijkt puur bedoeld om het demonstranten, met name de groep demonstranten die noodzakelijk is om verandering teweeg te brengen in een maatschappij, de mond te snoeren. Hiermee gaat de wet in tegen meerdere grondrechten, waarvan de belangrijkste artikel 7 en artikel 9.

"Toch krijgen veel demonstraties te maken met voorschriften en regels, of mogen helemaal niet doorgaan. Uit vrees voor mogelijke ongeregeldheden, of omdat de overheid ook rekening wil houden met omstanders of winkelend publiek, nemen burgemeesters maatregelen die het recht op protest inperken. Burgemeesters beroepen zich vaak op hun verantwoordelijkheid voor de openbare orde als grond voor ingrijpen. Die lat moet echter veel hoger liggen; een protestmars met veel lawaai is immers al een verstoring van de openbare orde. Slechts als er sprake is van (dreigende) wanordelijkheden, in het belang van de nationale of openbare veiligheid, of ter bescherming van de gezondheid of de rechten en vrijheden van anderen kan een demonstratie worden ingeperkt, en alleen dan wanneer dit absoluut noodzakelijk is en andere opties om bijvoorbeeld geweld te beteugelen niet toereikend zijn." Bron: Amnesty International