Wetsvoorstel opvraagbaarheid gegevens voor spoedeisende zorg

Reactie

Naam Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (N Eminovic)
Plaats Utrecht
Datum 28 augustus 2023

Vraag1

Wat vindt u in algemene zin van het wetsvoorstel en bijbehorende toelichting?


Dit wetsvoorstel is een belangrijke en waardevolle stap, omdat het voor goede zorg van essentieel belang is om de juiste informatie, op het juiste moment, op de juiste plek beschikbaar te hebben. In het geval van de spoedzorg kan dit zelfs van levensbelang zijn. De huidige wetgeving werkt belemmerend en zoals toegelicht bieden de onderzochte alternatieven geen passende oplossing. Dit is uitgebreid en helder beschreven in de bijbehorende toelichting en het gebruik van illustratieve casussen hierbij zijn zeker verhelderend. Met dit voorstel wordt het mogelijk gemaakt om sneller over de benodigde informatie te beschikken in spoedsituatie waardoor de patiënt sneller de benodigde zorg kan ontvangen. Wat ons betreft wordt deze toestemmingsconstructie verder stapsgewijs verbreed, ook buiten de spoedzorg, waarbij medicatieoverdracht de eerste prioriteit heeft.

De aanbeveling is om extra aandacht te besteden aan een communicatiecampagne richting de burgers. In de paragraaf 5.2 (MvT) is de communicatie richting de burgers/patiënten kort geschetst, dit zou nader uitgewerkt kunnen worden in samenspraak met Patiëntenfederatie om zo effectief mogelijk de burgers te bereiken over de wetswijziging en individuele overwegingen die daarin mogelijk zijn.

Vraag2

Ook hebben we nog een aantal specifieke vragen voor zorgaanbieders/zorgverleners en experts op het gebied van zorg-ICT.

2. Is het wetsvoorstel uitvoerbaar voor zorgverleners?
- Zijn de verplichtingen voldoende duidelijk en uitvoerbaar?
- Is de definitie van spoedeisende zorg en de voorgestelde afbakening voldoende duidelijk en werkbaar? Zijn er suggesties voor een alternatieve afbakening?
De verplichtingen voor de zorgverleners zijn duidelijk en uitvoerbaar. Wij geven graag wel volgende aandachtspunten mee:
- Hoewel dit wetsvoorstel niet over de wijze van de gegevensuitwisseling gaat, is het van belang om een duidelijke relatie te leggen met de inmiddels geldende Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz). Wegiz zou hierin leidend moeten zijn.
- De NVZ onderschrijft het belang van het (maximaal) voorkomen van fouten en onnodige behandelingen en onderzoeken enerzijds en het belang van een (maximale) bescherming van de privacy van de cliënt/patiënt anderzijds. De NVZ wijst echter nadrukkelijk op de verplichte handelingen voor zorgaanbieders en zorgverleners als gevolg van de verplichte toets van de uitzonderingen van de wet (goed hulpverlenerschap, persoonlijke levenssfeer en vergewisplicht). Hierdoor wordt met het wetsvoorstel waarin deze grondslag wordt gecreëerd niet de maximale realisatie van kwaliteitsverbetering en vermindering van de administratieve lasten bereikt. Onder verwijzing naar het advies van het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) pleit de NVZ daarom voor een grondslag voor de gegevensverwerkingen zónder deze uitzonderingen. Bovendien zullen in de praktijk deze uitzonderingen tot onduidelijkheid leiden bij de zorgverleners en komt dit de uitvoerbaarheid niet ten goede. Daarnaast kunnen de uitzonderingen alsnog tot een averechts effect leiden, namelijk hetzelfde resultaat als het niet verlenen van toestemming voor het opvragen van de gegevens.

Geen opmerkingen over de definitie.

In de toelichting is beschreven dat er een selectie gemaakt is van de spoedzorgprocessen waar dit voorstel in eerste instantie van toepassing zal zijn en verder uitgewerkt zal worden. De beschikbaarheid van zorggegevens is echter in bredere zin van groot belang voor goede zorg, zoals bijvoorbeeld de beschikbaarheid van medicatiegegevens. In het belang van goede en veilige zorg, is het goed om de verbreding van deze toestemmingsconstructie in nabije toekomst te overwegen.

Vraag3

3. Is het wetsvoorstel uitvoerbaar voor IT-leveranciers en beheerders van uitwisselingssystemen?
- Is het uitvoerbaar dat in systemen twee stromen onderscheiden moeten worden (een voor spoedeisende en een voor niet-spoedeisende zorg)?
- Zijn de verschillende waarborgen die in het wetsvoorstel zijn opgenomen technisch te realiseren (bijvoorbeeld de uitzondering op de verplichting om gegevens opvraagbaar te maken met het oog op goed hulpverlenerschap)?
- In het wetsvoorstel is een regeling opgenomen met het oog op een goede werking van elektronische uitwisselingssystemen. Is dit voldoende, of is een dergelijke bepaling ook nodig voor een goede werking van andere technische oplossingen voor gegevensuitwisseling om gegevens uit te verwerken? Zo ja, welke en waarom?
Op basis van de beschikbare informatie denken wij dat het wetsvoorstel uitvoerbaar kan zijn voor de IT-leveranciers en beheerders van uitwisselingssystemen.
Het belang van goede informatievoorziening, met name in acute situaties, is zeer groot en vanuit dat oogpunt vinden wij het van groot belang dat dit wetsvoorstel er is. Dat houdt in dat zorginformatiesystemen hiervoor aangepast moeten worden. Het is van belang om tijdig onder de regie van VWS met de betrokken IT leveranciers, in eerste instantie van de drie afgebakende processen de impact van de aanpassingen in kaart te brengen. Daarbij is ons advies om de lessons learned van het programma Met Spoed Beschikbaar en de tijdelijke regeling Corona Opt-in in beschouwing te nemen (o.a. dat het verplicht gebruik van een middel zoals de huidige UZI pas een grote belemmering is in een stressvolle omgeving zoals spoedzorg). De consequenties van de benodigde aanpassingen zullen naar verwachtingen voor extra kosten zorgen (bijv. vanuit de leveranciers, zowel eenmalig als mogelijk ook structureel) en hier zal een passende oplossing voor moeten komen.