Wijziging van de Mediawet 2008 houdende aanpassing van de rijksmediabijdrage

Reactie

Vraag1

Nederland is een van de weinige Europese landen (!) waar persvrijheid nog in voldoende mate aanwezig is om democratische waarden levend te houden en maatschappelijke discussies op peil te houden. In toenemende mate zien we dat de groei van social media en de snelle opkomst van AI deze - en andere Europese waarden - onderdrukken. Met als gevolg dat polarisatie, desinformatie en beïnvloeding vanuit vreemde mogendheden de burgerbevolking beïnvloeden. Steeds mínder mensen richten zich op onafhankelijke feitenjournalistiek: waarheidsvinding lijkt minder en minder een gedeelde waarde waarop onze maatschappij drijft.
‘De Europese democratie, gebouwd op debat, nuance en kennis, is steeds meer afhankelijk geworden van digitale infrastructuren die niet in Brussel of Straatsburg, maar in Silicon Valley en Shenzhen worden aangestuurd’, zegt ook de Franse president Macron in (Die Zeit, 03.10.2025, LinkedInpost Anton Vliegenthart 9/10/25).
Social media en algoritmes houden belevingswerelden beperkt, leiden tot een vernauwde blik. Het gevaar is dat discriminatie, racisme, antisemitisme en haat oplaaien. Deze tendens lijkt extreem-rechtse politieke partijen in de kaart te spelen. Gezien zij ook deze bezuinigingen initiëren, liggen ze in lijn met de gevaarlijke koers die de coalitie van het inmiddels demissionaire kabinet de afgelopen tijd heeft laten zien.
Om nogmaals met Macron te spreken, is de dreiging van deze eeuw wellicht niet de algoritmen zelf, maar onze traagheid om te begrijpen dat we er allang in zitten. De missie van de NPO is van origine gericht op het 'verheffen van het volk' (zoals taal toen gebezigd werd) en heeft als opdracht om de kijker meerdere geluiden, stemmen en çulturele gezichten te tonen. Om bij de tijd te blijven en zich te vernieuwen in een veranderende samenleving heeft de omroep juist voldoende capaciteit en slagkracht nodig om te blijven zoeken naar manieren om de Nederlandse kijker te bereiken. Dat zit hem niet alleen in het bedrijven en tonen van journalistieke/informatieve programma's, maar ook in cultuuruitingen en zelfs ontspanning voor alle leeftijden. Samen lachen, huilen, je vermaken, maar juist ook je ergeren, geven onderlinge verbinding en brengen het gesprek op gang. Natuurlijk kan er nagedacht worden over hervorming, daarvoor is met name inzicht en wijsheid nodig. Ongebreidelde bezuinigingen maken een deel van de programmering - en daarmee ook een deel van de zo noodzakelijke publieke ruimte waarin dit gebeurt, kapot.