Rookwarenbesluit

Reactie

Naam Clean Air Nederland (Dhr. D van den Berg)
Plaats Leiden
Datum 4 september 2015

Vraag1

In de huidige Nederlandse wetgeving zijn maximumemmissieniveaus vastgesteld voor emissies van teer, nicotine en koolmonoxide in sigaretten. Voor shagtabak is op dit moment alleen een maximumemissieniveau voor teer vastgesteld. Met dit conceptbesluit is ervoor gekozen om, in artikel 2.1, tweede lid, voor shagtabak ook maximumemissieniveaus vast te stellen voor de emissies van nicotine en koolmonoxide (artikel 3, derde lid, van de Tabaksproductenrichtlijn). Dit vermindert de schadelijkheid van het product en vergroot de uniformiteit tussen maximumemissieniveaus van verschillende tabaksproducten.

Bent u het hiermee eens? Zo ja, waarom wel? Zo nee, waarom niet?
Clean Air Nederland vind dit een loffelijk streven, maar vind ook dat het geen enkele zin heeft. De ervaring met shagrokers is dat zij juist geen filtersigaretten roken omdat de filter de smaak en de beleving juist te veel belemmert. Shagrokers willen geen smaakbarriere en roken daarom shag. Als er maximale emissies
worden vastgesteld voor shagtabak, zullen de shagrokers niet dezelfde smaakbeleving en ervaring hebben en juist meer gaan roken om het wel weer te ervaren.

Vraag2

De artikelen 9 en 10 van de Tabaksproductenrichtlijn bepalen verdergaande verpakkingseisen voor tabaksproducenten door een informatieve boodschap en gecombineerde gezondheidswaarschuwing op de verpakkingen te eisen. De gecombineerde gezondheidswaarschuwing bestaat uit een afschrikwekkende illustratie en tekst. De richtlijn geeft echter de keuzevrijheid aan lidstaten om andere voor roken bestemde tabaksproducten dan sigaretten, shagtabak en waterpijptabak vrij te stellen van de informatieve boodschap en de gecombineerde gezondheidswaarschuwing. In dit conceptbesluit is, in artikel 3.2, eerste lid, geen gebruik gemaakt van deze vrijstelling. Een gedifferentieerde aanpak ten aanzien van de verpakking van verschillende tabaksproducten kan namelijk onbedoeld de indruk wekken dat het ene product minder schadelijk voor de gezondheid is dan het andere. Dit moet worden voorkomen.

Bent u het hiermee eens? Zo ja, waarom wel? Zo nee, waarom niet?
Clean Air Nederland is het hier volkomen mee eens. De gedachtengang van uw ministerie delen wij helemaal. Elke vorm van verbranding van tabaksprodukten levert schade voor de gezondheid op, ongeacht of het via sigaret, pijp of sigaar gaat. Van Prins Bernhard, verwoed pijproker, werd voor zijn overlijden gezegd dat zijn longen in slechte conditie waren als gevolg van een leven lang roken. Van sigaren wordt vaak gezegd dat die niet worden geïnhaleerd, maar de gevaren van tong- en mondkanker zijn er wel degelijk.

Vraag3

De Tabaksproductenrichtlijn stelt diverse rapportageverplichtingen aan producenten en importeurs van tabaksproducten en elektronische sigaretten. Daarnaast geeft artikel 6, vierde lid, van de Tabaksproductenrichtlijn ruimte aan lidstaten om aanvullende informatie te vragen. Met dit conceptbesluit worden vooralsnog geen aanvullende rapportageverplichtingen opgelegd aan producenten en importeurs, bovenop de gegevens die producenten en importeurs al moeten verstrekken op grond van de Tabaksproductenrichtlijn. Pas als blijkt dat aanvullende informatie noodzakelijk is en de gegevens ook doeltreffend door de bevoegde autoriteit kunnen worden verwerkt, zal van deze beleidskeuze gebruik worden gemaakt.

Bent u het hiermee eens? Zo ja, waarom wel? Zo nee, waarom niet?
Clean Air Nederland is het hier absoluut niet mee eens. Slechte ervaringen in het verleden geven aan dat tabaksfirma's eindeloos de vraag naar aanvullende informatie traineren, en zelfs rechtszaken aanspannen om te voorkomen dat zij aanvullende informatie verplicht moeten verstrekken. Om dit te voorkomen kan het beste de aanvullende rapportageverplichtingen direct in het conceptbesluit worden opgenomen.

Vraag4

In het voorgestelde artikel 4.3, derde lid, van het conceptbesluit wordt bepaald dat verslagen over additieven, die door producenten van sigaretten en shagtabak moeten worden ingediend, worden beoordeeld door een onafhankelijke wetenschappelijke instantie (artikel 6, vierde lid, van de Tabaksproductenrichtlijn). Hier wordt gebruik van gemaakt, zodat de verslagen objectief worden beoordeeld.

Bent u het hiermee eens? Zo ja, waarom wel? Zo nee, waarom niet?
Clean Air Nederland wil hier alleen een kanttekening bij maken. In het recente verleden is gebleken dat de onafhankelijke wetenschappers op een of andere manier betaling ontvingen van tabaksfirma's om twijfel te zaaien over de schadelijkheid van de additieven. U zou nog als voorwaarde in het concept kunnen opnemen dat de financiële onafhankelijkheid van de wetenschappers voor, tijdens en na de beoordeling wordt getoetst.

Vraag5

In de artikelen 18 en 20 van de Tabaksproductenrichtlijn wordt lidstaten de keuze geboden om grensoverschrijdende verkoop op afstand van tabaksproducten en elektronische sigaretten te verbieden of om een registratieplicht met leeftijdsverificatiesysteem te hanteren. Met dit conceptbesluit wordt, in de artikelen 5.5, 5.6 en 5.7, gekozen voor het invoeren van een registratieplicht en leeftijdsverificatiesysteem bij grensoverschrijdende verkoop op afstand van tabaksproducten en aanverwante producten. Hieronder valt ook grensoverschrijdende internetverkoop. De registratieplicht houdt in dat detaillisten die grensoverschrijdend tabaksproducten en/of elektronische sigaretten verkopen, zich dienen te registeren en een leeftijdsverificatiesysteem dienen te hanteren. Met een registratieplicht wordt het aanbod voor grensoverschrijdende verkoop op afstand zichtbaar en daardoor reguleerbaar. Bij een verbod is dit niet het geval. Daarom wordt voorgesteld te kiezen voor een registratieplicht.

Bent u het hiermee eens? Zo ja, waarom wel? Zo nee, waarom niet?
De keuze voor een registratieplicht ipv een verbod op grensoverschrijdende verkoop ziet Clean Air Nederland absoluut niet zitten. Het lijkt sympathiek, maar dit heeft alles te maken met de eventueel lagere prijs in de landen waar de tabak wordt aangeboden. Ook de zwarte markt voor sigaretten kan hierdoor een stimulans krijgen, omdat via buitenlandse bestellingen niet kan worden nagegaan of sigaretten van de smokkel afkomstig zijn of niet. Eventueel later reguleren heeft ook geen enkele zin omdat websites net zo makkelijk onder een andere naam kunnen worden voortgezet en de controleur daardoor altijd achter de feiten aan zal lopen, ook wat betreft mogelijk illegale tabak.

Vraag6

De Tabaksproductenrichtlijn geeft lidstaten de ruimte om producenten en importeurs van tabaksproducten en aanverwante producten evenredige vergoedingen in rekening te brengen voor de verwerking en beoordeling van aangeleverde gegevens. Dit betekent dat producenten en importeurs een geldbedrag moeten betalen voor de onkosten die de overheid maakt om hun gegevens te verwerken en beoordelen. Van deze mogelijkheid wordt gebruik gemaakt, vanwege het profijtbeginsel. Producenten en importeurs hebben namelijk (financieel) voordeel bij het in de handel brengen van tabaksproducten en aanverwante producten. Het vaststellen van deze kostenvergoedingen (retributies) is in lijn met het rapport Maat houden II.

Bent u het hiermee eens? Zo ja, waarom wel? Zo nee, waarom niet?
Clean Air Nederland is het hier mee eens. De winst op een produkt dat bij juist gebruik de helft van zijn/haar gebruikers voortijdig laat overlijden laat geen andere overweging toe.

Vraag7

In paragraaf 5 van de nota van toelichting wordt een inschatting gemaakt van de regeldruk (administratieve lasten) voor de sector die zou kunnen ontstaan bij vaststelling van het conceptbesluit. Administratieve lasten zijn de kosten voor het bedrijfsleven om te voldoen aan informatieverplichtingen voortvloeiend uit wet- en regelgeving van de overheid.

Bent u het eens met de inschatting van de genoemde lasten? Zo ja, waarom wel? Zo nee, waarom niet en heeft u concrete suggesties ter verbetering?
Aangezien de Nederlandse overheid vanuit het FCTC verplicht is het roken zoveel mogelijk terug te dringen, is lastenverzwaring mogelijk een reden voor tabaksimporteurs en -winkeliers om het produkt tabak helemaal niet meer te willen verkopen, omdat ze er niet meer voldoende winst mee behalen.