Slimmere toepassing eigen risico in de medisch-specialistische zorg

Reactie

Vraag1

Bestaansreden van verzekeringen is extreme verschillen te verkleinen tussen de uitgaven van de verzekerden. Bijvoorbeeld: brand brengt extreem hoge kosten met zich mee voor herstel en/of vervanging, maar komt gelukkig zelden voor. Doordat iedereen een bescheiden bedrag inlegt, ook diegenen die niet door brand worden getroffen, kan de kleine groep pechvogels een forse schadevergoeding uitbetaald krijgen. Net zo voor medische kosten: een minderheid heeft tijdelijk of chronisch hoge kosten, het is een kwestie van solidariteit om de meerderheid daaraan te laten meebetalen.

In het geval van brand geldt geen eigen risico, voor medische kosten geldt dat wel. Dat heeft er natuurlijk mee te maken dat elke brand extreem hoge kosten met zich meebrengt, terwijl sommige medische kosten ook heel goed door het individu zelf kunnen worden gedragen. Niet declareren bespaart werk, zowel bij de verzekerde als bij de verzekeraar.

Er wordt weleens gezegd dat een eigen bijdrage helpt voorkomen dat mensen onnodig gebruikmaken van de medische zorg, en dus de werkdruk voor het zorgpersoneel en kosten voor de samenleving helpt beperken. Misschien is dat zo, misschien ook niet. Ik kan mij er weinig bij voorstellen dat mensen voor hun plezier naar de dokter gaan, maar ik kan ook niet uitsluiten dat het gebeurt. Omgekeerd kan een al te hoge eigen bijdrage betekenen dat mensen te lang wachten met naar de dokter gaan, waardoor de kosten en werkdruk op de langere termijn juist hoger uitvallen.

Ik zou ervoor pleiten om gedragswetenschappers, ethici, medici en economen bij elkaar te zetten om tot een doordacht advies te komen hoe hoog of laag de eigen bijdrage voor welk soort zorg moet zijn om de gulden middenweg te vinden in termen van financiële last voor de samenleving, werkdruk voor het zorgpersoneel, en de lichamelijke, geestelijke en financiële gezondheid van het individu.

Ook zou ik ervoor pleiten om bij elke wijziging van de eigen bijdrage de effecten van de wijziging op al deze aspecten in kaart te brengen, om van de ervaringen te leren in welke richting de gulden middenweg gezocht moet worden.

Misschien moet de eigen bijdrage een ander positief bedrag worden, misschien juist negatief in het geval iemand door vroeg naar de dokter te gaan per saldo de samenleving geld en werkdruk bespaart.

Maar misschien ook is elk wenselijk effect van een eigen bijdrage zo gering dat de eigen bijdrage net zo goed nul kan zijn. Eenvoud van regelgeving is ook wat waard.