Social Climate Fund

Reactie

Naam Rijksuniversiteit Groningen (G. Perlaviciute)
Plaats Groningen
Datum 24 februari 2025

Vraag1

We vragen u te reageren op de afzonderlijke opgenomen plannen. Daarbij kunt u aangeven welke verbeteringen en suggesties u heeft. U kunt bijvoorbeeld ook aangeven of u een voorstel belangrijk vindt of juist niet. Daarnaast, willen we graag uw reactie op de volgende vragen:

1. Naar welk voorstel, of welke combinatie van meerdere voorstellen, zou het geld uit het Social Climate Fund moeten gaan? Het is belangrijk dat de voorgestelde maatregelen en investeringen voldoen aan de eisen die het Social Climate Fund stelt.
2. Heeft u nog andere ideeën die helpen om de financiële gevolgen van de energie transitie voor huishoudens met weinig inkomen te verminderen?
3. Zijn er specifieke groepen of situaties die we onvoldoende bereiken met de voorgestelde plannen? Wat zouden we daaraan kunnen doen?
4. Welke suggesties of aanbevelingen heeft u nog voor wat betreft de uitvoerbaarheid van de voorgestelde plannen? Wat zou er eventueel aangepast moeten worden aan de plannen om deze wel of beter uitvoerbaar te maken?
5. Moeten we de nadruk leggen op het verminderen van de negatieve impact op kwetsbare groepen op korte of op lange termijn?
Het publieksparticipatiecentrum van de Rijksuniversiteit Groningen en Hanze Hogeschool is opgericht met een doel om een democratischer, rechtvaardiger en inclusievere klimaatbeleid te faciliteren met behulp van wetenschappelijke kennis over burgerbetrokkenheid en maatschappelijk draagvlak voor klimaatbeleid. Vanuit dit perspectief verwelkomen we de plannen om SCF-middelen in te zetten om kwetsbare groepen in de maatschappij te helpen bij het dragen van de gevolgen van klimaatverandering en klimaat-/ energiebeleid . Het is hierbij belangrijk om op te letten dat SCF-middelen bij de juiste doelgroep terechtkomen in plaats van bij groepen met juist hogere vermogens. Het laatste kan het geval zijn bij: Leningen via het Warmtefonds aan woningeigenaren en vve’s om substantiële energiebesparende maatregelen uit te laten voeren; en Korting van 25% op de motorrijtuigenbelasting voor elektrische auto’s tussen 2026 en 2029. Wellicht zijn deze twee maatregelen niet geschikt voor SCF-middelen.
Daarnaast hebben we vanuit het publieksparticiaptiecentrum ideeën over wat er ontbreekt bij de huidige plannen, namelijk het betrekken van burgers bij het besteden van SCF-middelen. Deze plannen lijken van bovenaf te worden ontwikkeld; een risico hierbij is dat er een kloof ontstaat tussen de plannen en waar mensen echt behoefte aan hebben zowel m.b.t. de steun als de manier waarop de steun wordt gegeven. Om een voorbeeld te geven, de meest kwetsbare maatschappelijke groepen (bv. mensen die in (energie)armoede wonen, alleen wonen met weinig tot geen contact met anderen) hebben weinig vertrouwen in overheidsinstanties wat ertoe kan leiden dat ze de ondersteuning niet accepteren of er geen gebruik van maken. Ons voorstel is om burgers meer te betrekken bij het maken van plannen en het besteden van SCF-middelen. Participative budgeting is één voorbeeld, waar burgers zelf mogen beslissen over waar (deel van) het geld naartoe gaat, en/of de Strasbourg (Frankrijk) voorbeeld waar inwoners zelf ideeën kunnen inbrengen waarop andere burgers mogen stemmen (participer.strasbourg.eu). Omdat sommige groepen echt heel moeilijk te betrekken zijn, is het belangrijk om met individuen en organisaties te werken die als mediators kunnen optreden voor deze groepen, bv. o.a. buurtcentra, sterkuitarmoede.nl, vrouwencentra zowel andere centra voor specifieke doelgroepen, voedingscentra, Solidair Groningen en Drenthe (en vergelijkbare organisaties in andere regio’s).