Denk opnieuw mee met de Staatscommissie rechtsstaat

Reactie

Naam	F J Nijhof
Plaats	Huizen
Datum	27 maart 2024

Vraag1

Hoe kan beleid en wetgeving minder ingewikkeld worden?

Voor veel burgers is de overheid onbegrijpelijk geworden. Er zijn veel verschillende overheidsorganisaties en daarnaast zijn ook aan private organisaties bepaalde publieke taken uitbesteed of opgedragen. Dat leidt tot ingewikkelde, verkokerde wetgeving en beleid en vervolgens weer tot versplinterde dienstverlening (met eigen al dan niet digitale loketten). Als beleid en wetgeving zo ingewikkeld is dat burgers door de bomen het bos niet meer zien, is dat een rechtsstatelijk probleem. Burgers weten de overheid dan niet goed te vinden en worden daardoor niet voldoende beschermd door en tegen de overheid. Deze ingewikkeldheid geldt in het bijzonder op het gebied van sociale zekerheid, fiscaliteit en het sociaal domein. De roep om het fiscale stelsel te vereenvoudigen, de toeslagen af te schaffen of de wetgeving in het sociaal domein te herzien is logisch, maar te gemakkelijk. Daarover zijn ook al verschillende rapporten verschenen en er lopen allerlei initiatieven waar met goede wil aan wordt gewerkt door betrokkenen, maar die hebben nog niet tot de gewenste vereenvoudiging geleid. Welke maatregelen zijn volgens u nodig om beleid en wetgeving structureel minder ingewikkeld te maken?

De drempel voor toegang tot de kantonrechter moet lager, zeker ten aanzien van vorderingen zonder waarde. De proceskostenveroordeling voor burgers die in persoon procederen kan worden gehalveerd of opgeheven. De kantonrechter hoeft niet meer lijdelijk te zijn in eenvoudige zaken waarin een burger in persoon procedeert, zonder een gelijke rechtsbedeling uit het oog te verliezen. De kantonrechter moet de burger zonder advocaat beschermen tegen de advocaat van de wederpartij (doorgaans grote organisaties) door nadrukkelijk zijn ‘kennen en kunnen’ toe te passen. Daartoe behoeft artikel 25 Rv uitbreiding. Rechtspraak is niet uitsluitend bedoeld voor mensen en instanties met een dikke portemonnee. Een op te richten landelijk ‘Bureau van de kantonrechter’ zou de eerste screening kunnen doen om te voorkomen dat burgers zich met wissewasjes melden bij de kantonrechter.