Wetsvoorstel strategisch personeelsbeleid

Reactie

Vraag1

Onze suggestie om het wetsvoorstel te verbeteren is: trek het wetsvoorstel in, met de volgende onderbouwing:

- De noodzaak ontbreekt: uit recent monitor onderzoek strategisch personeelsbeleid (https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/04/03/strategisch-personeelsbeleid-in-het-primair-onderwijs) blijkt dat het primair onderwijs het goed doet. Dit geldt ook voor de arbeidsvoorwaardelijke elementen uit het wetsvoorstel: de sector kent reeds een hoog percentage vaste dienstverbanden (83%) en beperkte uitgaven aan personeel dat is tewerkgesteld zonder dienstverband (3,8% van bekostiging). Bij ons (Stichting Penta) is 85% van ons medewerkersbestand in dienst voor onbepaalde tijd.

- De causaliteit die in de toelichting op de wet wordt beschreven is discutabel: in deze tijden van brede personeelstekorten is goed strategisch personeelsbeleid van groot belang, maar het lost het personeelstekort niet op.
Het sluit niet aan bij het decentrale stelsel dat wij kennen. Daarnaast is de in het wetsvoorstel omschreven problematiek in veel meer sectoren een probleem. Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is daarom bezig met arbeidsmarktaanpassingen die voor alle sectoren zullen gaan gelden, dus ook de onderwijssectoren. Gelet hierop is het onduidelijk waarom alleen het funderend onderwijs op dit moment wordt onderworpen aan een nieuwe, extra wettelijke regeling.

- Het draagt niet bij aan zelf verantwoordelijkheid pakken – de kern van goed strategisch beleid – maar stuurt richting ‘afvinklijstjes’.

Naast de inhoudelijke argumentatie geldt een aantal onderwijsrechtelijke/bestuursrechtelijke argumenten die pleiten tegen de wettelijke verankering van een strategisch personeelsbeleid en de aanvullende arbeidsrechtelijke voorwaarden voor het funderend onderwijs:
- De voorstellen maken een ongerechtvaardigde inbreuk op artikel 23 van de Grondwet;
- De voorstellen zijn in strijd met internationale verdragen;
- Het stellen van nadere regels via een AMvB leidt tot te veel (rechts)onzekerheid voor de sector;
- Het wetsvoorstel grijpt in op het stelsel van arbeidsvoorwaardenvorming.

Vraag2

De verplichting vanuit de wet om iedereen een 0,8 wtf aan te bieden is niet werkbaar. Er is bij ons ruimte om meer te werken. De meeste medewerkers willen niet meer werken dan zij nu al doen. Daar hebben wij al overleg over. Door dit te verplichten krijgen wij er extra lijstjes en verantwoordingsplicht bij. Hierdoor neem je de verantwoordelijkheid van werkgevers en werknemers weg om tot gezamenlijke afspraken te komen.

Ook werken wij niet met uitzendbureaus voor onze scholen. Zeker niet voor de inhuur van Leerkrachten of Onderwijsassistenten. Hoogstens voor tijdelijk extra werk op administratief vlak voor het bestuurskantoor.

Vraag3

Er is een intrinsieke motivatie bij besturen om te werken met strategisch personeelsbeleid want wij hebben dagelijks het probleem dat er leerkrachten tekort is. Daarin werken wij ook samen met andere besturen middels het Regionaal Arbeidsmarkt Personeelstekort (https://www.aanpaklerarentekort.nl/documenten/publicaties/2020/7/22/rap-west-friesland-plan-van-aanpak).

Dit tekort heeft gevolgen voor: werving- en selectiebeleid; verzuimbeleid; scholingsbeleid. Zonder SPB kun je als bestuur niets.

Dit blijkt ook uit eerder genoemd onderzoek.

Vraag4

Ja, dat is ons helder. Dit is niet wenselijk. Zie de onderbouwing bij vraag 1 t/m 3.

Daarbij zijn er ook risico's in de uitvoerbaarheid:
Tot slot is de uitvoerbaarheid een groot risico:
- Wij hebben de verantwoordelijkheid voor de kwaliteit en continuïteit van het onderwijs op school. Om deze verantwoordelijkheid waar te maken is handelingsruimte nodig, ook in het sturen op de bezetting. Enige flexibiliteit is daarbij onontbeerlijk, zeker wanneer sprake is van wisselende bekostiging. De voorgestelde wetsbepalingen lijken dat grotendeels teniet te doen.
- Een van de bepalingen, de verplichte overgang naar een vast dienstverband na 12 maanden, ook wanneer het tijdelijk werk en/of tijdelijke middelen betreft, kan leiden tot grote financiële risico’s.
- Een andere bepaling, het verplicht aanbieden van een grote betrekkingsomvang en anderzijds vrije ruimte voor medewerkers om deze omvang weer in te perken, maakt de organisatie van werk complex en (voor kleinere organisaties) duur.
- Het is onwenselijk om een arbeidsomvang aan te gaan voor werkzaamheden die niet voorhanden zijn. Afgezien van de praktische bezwaren, hebben scholen ook een financiële verantwoordelijkheid.