Wetsvoorstel strategisch personeelsbeleid

Reactie

Vraag1

Geef schoolbesturen de vrijheid om de juiste leerkrachten voor de klas te zetten zonder beperkingen ten aanzien van contractsvorm. Voor vervanging van (ziek) personeel is het van groot belang dat er flex onderwijskrachten blijven bestaan of via het uitzendbureau of als ZZP-er. Het verzuim bij diverse onderwijsinstellingen kan oplopen tot meer dan 10%. Dan is het niet realistisch om een norm van 5% te stellen voor de inhuur van ZZP-ers. Bovendien zijn er ook specialistische onderwijstaken denkbaar waar flexibele inzet beter voor werkt, denk bijvoorbeeld aan muziekonderwijs. Maar bovenal, laat schoolbesturen zelf ‘in de lead’ voor wat betreft het aantrekken en maken van afspraken met personeel. Een veelgehoord geluid van docenten die de stap naar zzp’er hebben gezet, is omdat zij te weinig regelruimte ervaren in het huidige onderwijsbestel. In plaats van daar naar te luisteren, komt de minister nu met een voorstel dat (wederom) de regelruimte op individuele scholen verder inperkt. Dit is het paard achter de wagen spannen.

Vraag2

Wij zijn geen schoolorganisatie maar komen op voor de belangen van de zelfstandigen in ons land. Er zijn leraren die juist flexibel op verschillende plaatsen ingezet willen worden om bij te dragen dat roosters ingevuld kunnen worden en de leerlingen niet naar huis worden gestuurd. De keuze voor zelfstandig ondernemerschap of werknemerschap wordt op persoonlijk niveau gemaakt. De schoolleiders kunnen juist wanneer er behoefte is aan tijdelijk personeel gebruik maken van zelfstandigen die flexibel inzetbaar zijn. En met die zelfstandigen kunnen ze rechtstreeks afspraken maken over wat ze van hen verwachten ten aanzien van het uitvoeren van de opdracht, zowel qua tarief als takenpakket. In een volwassen werkrelatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer kunnen afspraken worden gemaakt waar beide partijen baat bij hebben. Zo’n volwassen werkrelatie is gebaat bij ruimte om, afhankelijk van de situatie, afspraken op maat te maken. De wettelijke eisen perken die broodnodige ruimte juist in. Wij denken dan ook dat de minister hiermee de problemen niet oplost maar juist verergert.
Overigens is het aantal zzp’ers in de onderwijssector dat daadwerkelijk voor de klas staat relatief klein. Het merendeel van de zelfstandigen in de sbi-code onderwijs werkt bijvoorbeeld als sportinstructeur of heeft een bijlesinstituut.

Vraag3

Het is reeds gebruikelijk dat wanneer er een vrijgevallen personeelsplek is, dat het schoolbestuur een leerkracht vanuit het uitzendbureau of een contract voor bepaalde tijd of een vaste baan aanbiedt.
De meeste schoolbesturen voldoen al aan de regels zoals het wetsvoorstel nu wettelijk willen regelen. De wet is dus niet nodig en beperkt juist de schoolbesturen indien er situaties voordoen die meer flexibiliteit vereisen. Je kunt leerlingen niet naar huis sturen omdat de wettelijke kaders anders worden overschrijden. Streefnormen kun je vastleggen maar niet wettelijk verankeren.
En als er budget over is gebleven door minder inzet van flexibel personeel, beloon daar dan bijvoorbeeld de vaste krachten extra mee. Of investeer dat geld in de professionaliteit van de hr medewerkers binnen scholen en scholenbesturen, zodat zij goede afspraken kunnen maken met werkenden, zowel in vast als flexibel (dienst)verband. Dan sturen we namelijk aan op een kwaliteitsverbetering in de onderwijssector qua volwassenheid van onze werkrelaties.
Maar, de grootste winst valt ons inziens te behalen in het creëren van waardevol werk en waardevolle banen voor onderwijspersoneel. Beter dan wettelijke normen en (de zoveelste) checklijstjes te ontwikkelen voor scholen en schoolbesturen, investeert het ministerie in het creëren van banen waarin mensen kunnen doen waar ze goed in zijn en lol in hebben, waarin ze voldoende autonomie ervaren en zich verbonden voelen met hun vakgebied, collega’s en leidinggevenden. Want dan willen mensen graag komen en blijven werken. Ook mensen die nu als zzp’er werken.

Vraag4

Het wetsvoorstel is duidelijk, echter deze beperkingen zijn niet gewenst en bieden geen oplossing voor het werkelijke probleem, namelijk het feit dat mensen in de onderwijssector hun beroep of baan als te zwaar ervaren met te weinig regelruimte. Daar zou de aandacht naar uit moeten gaan, conform recent advies van de SER over arbeidsmarkttekorten in de publieke sector.