Wetsvoorstel strafbaarstelling verheerlijken van terrorisme en openbare steunbetuiging aan terroristische organisaties

Reactie

Vraag1

Ik vind het belachelijk. In diverse landen wordt er door de regering misbruik gemaakt middels deze wet voor eigen gewin. Zo’n wetsvoorstel klinkt op het eerste gezicht logisch — niemand wil immers terrorisme vergoelijken — maar in een democratische rechtsstaat kleven er forse risico’s aan. Die zitten vooral in de vaagheid, de reikwijdte en het risico op misbruik.

Hier zijn de belangrijkste gevaren:

?

1. Ondermijning van de vrijheid van meningsuiting
• De termen “verheerlijken” en “steun betuigen” zijn juridisch vaag. Zonder heldere, objectieve definitie kan al snel ook legitieme politieke uiting, kunst, journalistiek of academisch debat eronder vallen.
• Mensen kunnen bang worden om kritische uitspraken te doen uit angst dat het als steun wordt geïnterpreteerd. Dat heet chilling effect: zelfcensuur uit voorzorg.

?

2. Risico op willekeur en politieke inzet
• De overheid of het OM kan de wet gebruiken om bepaalde groepen of meningen harder aan te pakken dan anderen.
• Wat als een toekomstige regering kritische activisten, demonstranten of journalisten wegzet als “ondersteuners” van terrorisme? In landen als Turkije en Rusland is vergelijkbare wetgeving ingezet om oppositie de mond te snoeren.

?

3. Moeilijke grens tussen informeren en verheerlijken
• Journalisten, wetenschappers of hulporganisaties die bijvoorbeeld verslag doen van of contact hebben met een groep op de terreurlijst, kunnen onder verdenking komen.
• Ook kunst, satire of historisch onderzoek kan verkeerd geïnterpreteerd worden.

?

4. Democratische kernwaarden onder druk
• Een democratie hoort ideeën te bestrijden met argumenten, niet door ze te verbieden, behalve in zeer strikt omschreven gevallen.
• Door te snel over te gaan tot strafbaarstelling, verschuift de balans van vrijheid naar repressie — precies wat een democratie kwetsbaar maakt voor autoritaire tendensen.

?

Kortom:
De kern van het gevaar zit in de open interpretatiemogelijkheden van zulke strafbaarstellingen. Als de wet niet extreem zorgvuldig wordt geformuleerd en toegepast, kan zij gemakkelijk worden gebruikt om legitieme meningsuiting te beperken en politieke tegenstanders te criminaliseren. Daarmee zou zij de democratische rechtsstaat juist verzwakken in plaats van beschermen.