Wet verbetermaatregelen toeslagen

Reactie

Vraag1

Allereerst: het document Memorie van toelichting ontbreekt. Hieraan wordt in het Beleidskompas wel gerefereerd.
Inhoudelijk moet ik het nu dan even doen zonder de toelichting. In het Beleidskompas mis ik 1 belangrijke situatie die de afgelopen jaren veel in beeld is gekomen.
Dit gaat om de gevallen waarbij mensen vanuit een laag inkomen zoals bijvoorbeeld bijstand naar een hoger inkomen gaan doordat zij weer of meer gaan werken. Deze mensen moeten reeds ontvangen toeslagen over het jaar van de verandering volledig terugbetalen als het jaarinkomen daartoe aanleiding geeft. Het is een effect dat uit te leggen valt vanuit de uitvoerder, je hebt recht op toeslagen over het berekeningsjaar als je inkomen in dat jaar laag genoeg was. In de praktijk is dit niet uit te leggen want mensen raken in een financieel moeilijke positie doordat ze de voorschotten moeten terugbetalen van het nieuwe inkomen. Dit kan betekenen dat zij aan het eind van het berekeningsjaar een schuld hebben in plaats van een hoger inkomen. Het is nog extra lastig uit te leggen dat het recht op toeslagen achteraf kan vervallen. Ik geef hieronder een rekenvoorbeeld.
Het resultaat van dit recht om het voorschot met terugwerkende kracht weer terug te eisen, zorgt er in de praktijk voor dat mensen niet meer aan het werk durven gaan. Door de complexiteit die deskundigen al hoofdbrekens kost, kunnen zij vaak niet overzien wat meer werken in hun geval betekent en hoeveel geld ze dat gaat kosten. Vanuit de nog niet (meer) werkende situatie zijn zij vaak niet in de gelegenheid te sparen of de toeslagen alvast stop te zetten, ze beginnen dus hun nieuwe loopbaan eigenlijk met een onvermijdelijke schuld. Dit motiveert zeker niet om aan het werk te gaan.
Voorbeeld: een stel heeft een gezamenlijk jaarinkomen van 24000. Een van de twee krijgt per 1 juni een goede baan waardoor het gezamenlijke jaarinkomen stijgt naar 40000. Eerder hadden zij samen recht op ca 600 p/m aan toeslagen. Zij hebben die in voorschot ontvangen over de maanden januari tot en met juni (het eerste salaris komt tenslotte pas aan het eind van de maand en het aanpassen van de toeslagen kost tijd). Door het verhoogde inkomen vervalt het grootste deel van de toeslagen: ca 400 p/m. Er moet dus 2400 worden terugbetaald.
Kunt u dit meenemen in de AMVB genoemd onder artikel 21b van het voorstel? Bijvoorbeeld zo dat niemand het recht op toeslag verliest over de maanden waarin dat recht bestond. Nu is het per jaar.