Tijdelijke vervanging volksvertegenwoordigers

Reactie

Naam Anoniem
Plaats Leiden
Datum 7 oktober 2025

Vraag1

De initiatiefnemers zouden graag reacties willen ontvangen op het voorliggend concept-wetsvoorstel.
Reactie Els Borst Netwerk op de internetconsultatie initiatiefwet tijdelijke vervanging volksvertegenwoordigers

Het Els Borst Netwerk (emancipatienetwerk van D66) onderschrijft het belang van moderne, inclusieve verlofregelingen voor volksvertegenwoordigers. De voorgestelde initiatiefwet is een waardevolle stap richting een politiek die toegankelijk is voor iedereen. De huidige verlofregelingen sluiten onvoldoende aan bij de realiteit van vrouwen in de politiek. Zo moest onze voorzitter als raadslid “ontslag” nemen voor zwangerschapsverlof – een pijnlijke illustratie van het probleem.

Uit onderzoek van dr. Zahra Runderkamp blijkt dat verlof voor politici juridisch als tijdelijk ontslag wordt gezien, wat door veel vrouwelijke politici als achterhaald en symbolisch problematisch wordt ervaren. Dit stamt uit een tijd waarin vrouwen bij huwelijk of zwangerschap hun functie verloren. De huidige regelingen zijn weinig flexibel, moeilijk toegankelijk en sociaal beladen. De verwachting dat politici altijd beschikbaar moeten zijn, beperkt de toegankelijkheid en duurzaamheid van het ambt. Uit peilingen blijkt dat een ruime meerderheid van raadsleden uitbreiding van verlofvormen steunt, zodat politiek, werk en gezin beter te combineren zijn.

De politiek wordt gelukkig steeds diverser, met meer vrouwen en mensen met zorgtaken. Dit vraagt om verlofregelingen die aansluiten bij verschillende levensfasen en verantwoordelijkheden. De huidige regeling is te inflexibel: exact zestien weken verlof, zonder mogelijkheid tot korter of langer verlof of geleidelijke re-integratie. Andere verlofvormen dan zwangerschaps- en ziekteverlof zijn nauwelijks mogelijk, waardoor politici afhankelijk zijn van informele afspraken en de goede wil van collega’s – vooral lastig voor kleine fracties en lokale partijen.

Het Els Borst Netwerk ziet de initiatiefwet als een belangrijke stap richting verlof- en vervangingsregelingen die beter aansluiten bij de realiteit van volksvertegenwoordigers, in het bijzonder vrouwen. De wet sluit aan bij internationale verdragen zoals het CEDAW-verdrag en de Sustainable Development Goals. Door vervanging mogelijk te maken bij geboorte, adoptie, pleegzorg, ouderschap en langdurige zorg, wordt duurzame deelname van vrouwen aan de politiek vergroot. Wij steunen verlofregelingen die toegankelijk zijn voor iedereen en bijdragen aan een inclusieve, toekomstbestendige politiek.