Voorstel voor een Wet op de defensiegereedheid

Reactie

Vraag1

Een wetsvoorstel dat zo diep ingrijpt in de rechten van burgers hoort thuis in een zorgvuldig democratisch proces met een missionair kabinet, niet in de achterkamertjes van een politieke overgangsperiode.

Het idee dat Defensie in vredestijd de bevoegdheid krijgt tot persoonsprofilering, monitoring en datadeling, roept grote zorgen op. Tijdens de coronaperiode zagen we al dat Defensie zonder wettelijke basis burgers volgde en profielen aanlegde — dit wetsvoorstel lijkt nu een poging om dat gedrag alsnog te legaliseren. Dat is niet alleen zorgelijk, het ondermijnt ook (verder) het vertrouwen in de overheid en tast fundamentele burgerrechten aan.

De wet voorziet bovendien in minder transparantie voor burgers over wat er over hen verzameld wordt en biedt onvoldoende juridische mogelijkheden om misbruik aan te vechten. Dit is een ernstige aantasting van het recht op privacy en bescherming tegen machtsmisbruik. De balans tussen veiligheid en vrijheid slaat hier volledig door naar controle.

Een ander punt van zorg is het verplicht screenen van jongeren tussen 17 en 27 jaar op hun geschiktheid voor Defensie, inclusief het verwerken van medische gegevens. Dit is een directe schending van het medisch beroepsgeheim en het recht op lichamelijke integriteit. Het idee dat de overheid zomaar gezondheidsdata van jongeren mag opvragen en gebruiken, is voor mij volstrekt onacceptabel.

Tot slot is het zeer problematisch dat het wetsvoorstel géén duidelijke mechanismen bevat om de wet in te perken of terug te draaien zodra een acute dreiging voorbij is. Dat lijkt een bewuste keuze. In het verleden is meermaals gebleken: rechten die eenmaal zijn afgenomen, worden zelden teruggegeven.

Concluderend: Nederland heeft meer behoefte aan diplomatie, de-escalatie en bescherming van burgerrechten dan aan het uitrollen van militaire infrastructuur in vredestijd. Deze wet draait fundamentele principes van onze rechtsstaat de nek om en moet per direct ingetrokken worden.