Wet basisverzekering arbeidsongeschiktheid zelfstandigen

Reactie

Naam C.C. van der Woude
Plaats Utrecht
Datum 15 juli 2024

Vraag1

Geen specifieke vraagstelling. U kunt reageren op alle onderdelen.
Twee dingen:
Veel ZZP-ers in kwetsbare sectoren hebben een basisbaan in loondienst geregeld voor zichzelf – zij zijn deeltijd-ZZP-er.
Deze groep is via de basisbaan verzekerd voor ziekte – de zelfstandigen-verzekering is dus niet nodig. Daarbij kan deze groep van het bescheiden deeltijd-ZZP-inkomen geen verplichte ZZP-verzekering betalen. Als deze maatregel doorgaat, zullen er een hoop deeltijders stoppen. Dat wordt een klap voor de sector, want wie gaat het werk dan doen?
Het lijkt alsof deze categorie consequent over het hoofd gezien wordt. Deeltijd-ZZP-ers kregen (als enigen?) geen steun tijdens de corona crisis als ze hun werk verloren, want ze haalden het urencriterium niet. En nu?
2 Een tweede punt: als je matig verdient, zoals bijvoorbeeld ZZP-end in de culturele sector, of als deeltijd-flex-werker in zorg of onderwijs (en er worden vaak slechts deeltijdbanen aangeboden in deze sectoren!), dan kun je je nog zo duur verzekeren, maar je zal nooit afgekeurd worden. Want: als je al weinig verdient, dan neemt je verdiencapaciteit niet erg af, ook niet als je heel ziek wordt. En die verdiencapaciteit is een doorslaggevend criterium bij toekenning van WIA, het maatmanloon…
Met andere woorden: deze verplichte verzekering lost het probleem van ZZP-ers in de bijstand niet op. Juist de kwetsbare ZZP-ers, degenen die in de bijstand belanden als het misgaat met de gezondheid, zullen niet verzekerd zijn van WIA ondanks hun verzekering: zij gaan nooit afgekeurd worden.
Hebben de beleidsbedenkers over de uitvoeringspraktijk nagedacht? Welk probleem wordt hier eigenlijk opgelost? En wordt het daadwerkelijk opgelost?
Ik moet denken aan de jaren ’90: toen werden zelfstandigen dringend aangemoedigd om zelf voor het pensioen te gaan sparen. Verzekeraars ontwikkelden allerlei producten – en vrij snel bleek de zaak totaal uit de hand te lopen: verzekeraars namen teveel en gaven te weinig – de laatste rechtszaak is pas onlangs afgewikkeld.
En nu worden verzekeraars wederom ingezet om potentiële problemen van zelfstandigen op te lossen. Zij gaan weer verdienen aan deze verplichte (!) winkelnering. Maar of zelfstandigen er iets aan gaan hebben? Ik vraag het me af.