De wet democratisering waterschappen

Reactie

Vraag1

Waterschappen gaan over zaken die zo belangrijk zijn: schoon, veilig, voldoende, gezond en mooi water. Doen ze dat naar behoren? We kunnen het maar beperkt bepalen en controleren, omdat de waterschappen maar ten dele democratisch te noemen zijn.

Grootste rechtstreeks democratisch gekozen partij in de waterschappen is Water Natuurlijk, met nu 85 zetels van de 442 in totaal. Maar ondanks dat ze zoveel kiezers hebben, krijgen ze nauwelijks voet aan de grond als het gaat om het veranderen van bestaand beleid of het initiëren van nieuw beleid. De gevestigde belangen van de agrarische industrie maken de dienst uit. Dat is te beschouwen als een affront naar de kiezer.
Met minder dan 1/3 van de Algemeen Bestuurszetels weten de geborgden de helft van de Dagelijks Bestuurszetels te bezetten en met CDA en VVD samen vormen ze een ferme meerderheid. De ‘geborgde’ blokken bedrijfsgebouwd en ongebouwd vormen nu nog een gezamenlijk blok tegenover de democratisch verkozen (en dus wat meer versnipperde) zetels. Gebouwd en Ongebouwd vinden elkaar altijd als het gaat om bijvoorbeeld lastenverlichting of een ambitieuze verdrogingsaanpak.

Maar historisch gezien is die ´eenvoudige meerderheid’ nooit de bedoeling geweest. Zie de MvT bij de Wet Modernisering Waterschapsbestel in 2005 over de geborgde zetels: "Zonder direct een één op één relatie met de financiering te leggen, is het kabinet van oordeel dat een bandbreedte voor het percentage gekozen moet worden, die het belang van de specifieke categorieën weergeeft. De voorgestelde specifieke categorieën nemen ca. 30% van de waterschapslasten voor hun rekening. Op grond van deze overwegingen is in dit wetsvoorstel bepaald dat de geborgde zetels minimaal 23% (te weten 7 op 30) en maximaal 47% (te weten 9 op 19) van het bestuur kunnen vormen."
Als we nu kijken naar de waterschapsbegrotingen en de jaarrekeningen, dan stellen we vast dat landbouw momenteel slechts 12% van de lasten draagt van watersysteembeheer. Dit watersysteembeheer maakt ongeveer de helft van de totale kosten van het waterschap uit. Het is volkomen uit de pas gelopen.

Door ‘gewoon’ via verkiezingen vierjaarlijks te komen tot een nieuw waterschapsbestuur, kan evenwichtiger gekozen worden voor beleid km de doelen te halen in de verdrogingsaanpak, biodiversiteitsherstel en de waterkwaliteitsverbetering. Hard nodig!

Deze wet zet de deur open naar een meer democratische, transparante en evenwichtige vertegenwoordiging binnen de waterschapsbesturen.