Wet passende eigen bijdrage huishoudelijke hulp

Reactie

Naam gemeente Hellendoorn (drs. Leny Claessens, namens wethouder A. Dubbink)
Plaats Nijverdal
Datum 8 december 2022

Vraag1

Welke opmerkingen heeft u bij het Wetsvoorstel eigen bijdrage huishoudelijke hulp?
a. Er komt nog steeds geen eigen bijdrage voor meerpersoonshuishouden onder de AOW leeftijd. In het wetsvoorstel wordt deze keuze niet toegelicht. Onduidelijk is dus waarom deze groep in deze nieuwe regeling wordt uitgezonderd.
b. Tot een inkomen van circa € 50.000 voor een alleenstaande en circa € 60.000 voor gehuwden, zal de gemeente de goedkopere optie blijven. Daarmee is er dus nauwelijks een remmende werking op de stijgende instroom. Uit onderzoek is gebleken dat, na invoering van het abonnementstarief, de absolute toename het grootst is bij huishoudens met een inkomen in de categorieën van € 30.000 tot € 40.000 en van € 50.000 tot € 100.000. Bij de huidige voorliggende regeling blijft de eerstgenoemde categorie met de meeste toename, alsnog zo goed als buiten schot. Immers, bij meerpersoonshuishoudens waarvan beide partners AOW-gerechtigd zijn ligt de inkomensgrens op € 39.528 per jaar. Daarmee zal het gewenste effect van de regeling, namelijk het remmen van de aanzuigende werking van het abonnementstarief en het aanspreken van de aanwezige eigen kracht, significant minder zijn dan gewenst.
c. Het indexeren van het nu gekozen uitgangspunt van € 29 als uurtarief zal niet volstaan om in 2025 aan te sluiten bij de werkelijke kosten. Onze uurtarieven liggen nu al aanmerkelijk hoger.
d. De regeling gaat gepaard met een uitname uit het Gemeentefonds van € 95 miljoen per jaar. Er wordt aangegeven dat hierdoor de financiële houdbaarheid van de Wmo 2015 verbetert. De vraag is echter hoe reëel deze korting is in verhouding tot wat daadwerkelijk aan eigen bijdrage geïnd zal worden.
e. Het voorgelegde wetsvoorstel voorziet erin dat de eigen bijdrageheffing zal worden opgeschort als langer dan een kalendermaand geen gebruik wordt gemaakt van de ondersteuning. Dit als gevolg van gebeurtenissen die redelijkerwijze niet zijn toe te schijven aan de cliënt. Onze vraag en zorg is of het kabinet voldoende oog voor heeft voor de uitvoering van deze regeling.
f. In dit wetsvoorstel is het invoeren van de passende eigen bijdrage beperkt tot de groep inwoners met de Wmo voorziening huishoudelijke ondersteuning. Een gemiste kans, want uit onderzoek is gebleken dat de invoering van het abonnementstarief ook op andere Wmo voorzieningen, met name de verstrekkingen, een aanzuigende en kosten stijgende werking heeft gehad.

Vraag2

Verwacht u dat het wetsvoorstel effect zal hebben op u of uw organisatie, en zo ja, op welke manier? Zijn er effecten van het wetsvoorstel die niet beschreven staan in de toelichting en zo ja, welke zijn dit?
a-c De verwachting en onze grote zorg is, dat het resultaat in de vorm van een remmende werking voor veel gemeenten en ook voor onze gemeente veel minder zal zijn dan waar de regeling vanuit gaat. We worden met dit wetsvoorstel onvoldoende in staat gesteld om de toenemende schaarste aan huishoudelijke hulpen op een goede en eerlijke manier te verdelen.

d. Het gemiddelde jaarinkomen van de (oudere) inwoners in onze gemeente ligt deze onder het landelijk gemiddelde en ook onder de genoemde inkomensgrenzen. Ook hierdoor vragen wij ons ernstig af hoe reëel de werking van de regeling én de opgelegde korting voor onze gemeente is. Wij verwachten hierdoor dat de regeling voor onze gemeente niet gaat bijdragen aan de financiële houdbaarheid.

e. We verwachten dat de opschorting van de eigen bijdrage een negatief effect heeft op de uitvoering én de daarmee gepaarde uitvoeringslasten. Ieder verzoek zal onderzocht en beoordeeld moeten worden. Daarbij is tevens afstemming met de aanbieder noodzakelijk.
Bovendien is onduidelijk hoe de term “kalendermaand” daarbij gedefinieerd moet worden en of de opschorting moet worden vastgelegd in een beschikking.

f. Het aantal aanvragen voor een scootmobiel of woningaanpassingen zoals trapliften zal sterk blijven stijgen. Wij houden onvoldoende sturingsmogelijkheden om de aanwezige zelfredzaamheid van onze inwoners aan te spreken.

Vraag3

Welke suggesties en verbeteringen stelt u voor bij het Wetsvoorstel eigen bijdrage huishoudelijke hulp?
a. Voeg meerpersoonshuishoudens onder de AOW leeftijd aan deze regeling toe.
b. Verlaag, zeker ook het licht van toenemende personeelstekorten, de inkomensgrens om de regeling ook daadwerkelijk een remmende werking te laten hebben op het alsmaar stijgende aantal inwoners die een beroep doen op huishoudelijke hulp vanuit de Wmo.
c. Onderbouw de gekozen uitgangspunten voor de gemiddelde kostprijs per uur huishoudelijke ondersteuning én pas deze aan naar reële waarden.
d. Pas de eventuele korting pas toe als helder is hoe de regeling uitpakt. Dat is op 1 januari 2025 nog niet helder. Bij de invoering van het abonnementstarief is al gebleken hoe irreëel prognoses hiervoor kunnen zijn.
Indien u dit toch doorzet, compenseer dan gemeenten als de verwachte daling van netto uitgaven niet wordt gerealiseerd.
e. De mogelijkheid van opschorting dient eerst verder uitgewerkt en geconcretiseerd te worden in overleg met gemeenten, alvorens het kan worden vastgelegd. De gemeenten moeten gecompenseerd worden voor de stijging in uitvoeringslasten die deze regeling veroorzaakt.
f. Maak conform het dringende advies van de VNG de eigen bijdrage inkomensafhankelijk niet alleen voor de huishoudelijke ondersteuning maar ook voor de Wmo verstrekkingen (met name vervoersmiddelen zoals scootmobiel) en woningaanpassingen.