Wet toekomst pensioenen

Reactie

Vraag1

De samenleving mag verwachten dat iedereen die werkt zich wapent tegen de risico's op inkomens¬verlies. Net zoals een autoverzekering verplicht is om aan het verkeer deel te nemen. Zo voorkomen we individueel en maatschappelijk leed, en afwenteling van kosten op het collectieve stelsel.
Dus je mag van zzp'ers ook verwachten dat zij zich verzekeren tegen risico's waar alle werkenden mee te maken hebben, verlies van inkomen door ziekte, arbeidsongeschiktheid en ouderdom. Voor werkenden onder een cao is al van alles geregeld in sectorale regelingen (de tweede pijler). De zzp'ers kunnen niet of weinig van deze regelingen gebruik maken en zijn voor de afdekking van de risico's afhankelijk van dure arrangementen in de derde pijler (individuele regelingen) of op een andere wijze voorzien in reserves om inkomensverlies op te vangen. Dat heeft geleid tot een scala aan overlevingsstrategieën van zzp'ers (kapitaal in de onderneming, vastgoed, banktegoeden, enz.) Het CPB heeft 3 jaar geleden de vermogensopbouw van werkenden onder cao en zelfstandigen vergeleken, inclusief de pensioenaanspraken van werknemers. Daaruit blijkt dat deze niet veel van elkaar verschillen. Enige risico dat zelfstandigen extra lopen is dat vermogensopbouw buiten de sectorale pensioenafspraken geen levenslange uitkering garandeert.
Voor het draagvlak en draagkracht van de regelingen in de sociale zekerheid is het goed als zelfstandigen kunnen deelnemen aan de sectorale regelingen. En daar mag, in vergelijking met de autoverzekering, ook enige verplichting in aanwezig zijn. Maar het moet wel maatwerk zijn (zie mijn artikel https://www.zipconomy.nl/2018/12/zoveel-zzpers-zoveel-pensioenen-een-verplichte-verzekering-is-maatwerk/) De experimenten die nu in de wetgeving mogelijk gemaakt worden gaan voorbij aan de eis van maatwerk, vanwege vermeende technische onuitvoerbaarheid. En gaan voorbij aan de werkelijkheid die ontstaan is, namelijk het brede scala aan overlevingsstrategieën van zelfstandigen. De experimenten krijgen meerwaarde voor zzp'ers als er een zekere verplichting is, nl. auto-enrolment. Je doet automatisch mee aan pensioenopbouw in de 2e pijler. Maar wel met een 'opt out' mogelijkheid als je kunt laten zien dat je het anders en allicht beter hebt geregeld. In dit tijdsgewricht moet het mogelijk zijn dat dit soort maatwerk door de uitvoerders in de experimenten meegenomen wordt.