Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden

Reactie

Vraag1

Het verbaast en verontrust me dat wordt gesteld dat werkgevenden en zelfstandigen met deze verduidelijking "straks beter uit de voeten kunnen."

In de eerste plaats is er in de wet zelf geen sprake van verduidelijking: kernbegrippen "werkinhoudelijke aansturing" en "inbedding" worden bij algemene maatregel van bestuur nader geregeld. De memorie van toelichting geeft hiervoor een aanzet op pagina 37. De daar genoemde indicatoren bevatten nieuwe begrippen ("controleren van werkzaamheden", "organisatorische inbedding", "kernactiviteiten", "zij-aan-zij werken") die onduidelijk en in mijn ogen arbitrair zijn. Veel opdrachtgevers en zelfstandigen zullen ze als onwerkbaar en onrechtvaardig beschouwen.

Een belangrijke indicator die volstrekt geen recht wordt gedaan is tijdsduur en omvang van werkzaamheden. Het memorie van toelichting staat op dit punt wel heel ver van de praktijk van zelfstandig opererende professionals. Een kortlopende crisisinzet zou zomaar als "inbedding" gekwalificeerd kunnen worden.

De voorgestelde aanpak levert voor zowel werkgevers/ondernemers als zelfstandigen aanzienlijk meer onduidelijkheid en risico op dan de huidige situatie. Een uitwerking zoals nu beschreven, zal dit zonder twijfel tot grote problemen leiden. Als de voorgesteld aanpak al te handhaven zou zijn dan zal dit tot een stortvloed aan arbitraire en daarmee aanvechtbare beslissingen leiden. Dit is niet in het belang van de samenleving.

Het valt daarmee in hoge mate te betwijfelen dat deze wet en met name de nadere uitwerking in een algemene maatregel van bestuur "de balans tussen het werken met zelfstandigen en als zelfstandige(n) aan de ene kant, en het werken met en als werknemer(s) aan de andere kant" zal herstellen. Te verwachten valt dat er voor een langere periode een nieuwe onduidelijkheid juist in die situaties waarin partijen heldere en integere intenties hebben ten aanzien van de manier waarop ze willen samenwerken. Het ware beter geweest als het voorstel zich specifiek zou richten op situaties van evident misbruik. Een limitatieve opsomming van ongewenste situaties lijkt me efficiënter en effectiever dan het huidige voorstel.

Het is nu al duidelijk dat zowel opdrachtgevers als zelfstandigen niet met dit wetsvoorstel (en dan weer met name de uitwerking) uit de voeten kunnen, maar dat velen er in praktijk juist over zullen struikelen.