Wet voorkomen misbruik Wob

Reactie

Vraag1

De minister heeft met het wetsvoorstel het doel misbruik van de Wob tegen te gaan. Daar kan niemand tegen zijn. Naar mijn idee zijn de 'bijwerkingen' van de wet echter zo groot dat er een groter belang wordt geschaad dan er wordt gediend.

De dwangsom voor overheden is ingevoerd met een reden. Het is op zijn minst lastig, en soms ook onprettig, om zomaar aan elke burger openbaarheid te verschaffen. Het is alleen maar menselijk om hier dan ook niet teveel vaart mee te maken. De dwangsom is het enige echt krachtige middel dat de burger in handen heeft om toch de informatie boven tafel te krijgen. Om dit weg te nemen is een disproportionele aantasting van de burgerrechten. Een beetje scherpe vergelijk, maar we stoppen ook niet met het behandelen van aangiftes van aanranding, omdat hier misbruik van wordt gemaakt om personen zwart te maken.

Toch moet er iets worden gedaan aan het misbruik. Ik wil daarvoor een tweetal ideeën aandragen:
1. De vormvrijheid van een Wob verzoek zou kunnen worden beperkt. Een formulier voor Wob-verzoeken zou in elk geval het probleem van de 'verstopte' Wob verzoeken oplossen. In deze procedure kan tevens worden gezorgd dat het formulier direct op de juiste afdeling terecht komt.
2. Blijft over het opvragen van veel informatie. De reden dat dit een probleem is, is de manier waarop informatie is georganiseerd. Bij Google kan ik zoveel informatie vragen als ik wil, zonder iemand te overbelasten. De informatie van de overheid ís openbaar, waarom moet ik eigenlijk nog een verzoek indienen om deze in te zien? Stel dat controle over wie welke informatie krijgt gewenst is, dan nog kan het behandelen van een aanvraag worden gereduceerd tot een klik van de ambtenaar op 'ok' of 'geweigerd' met een korte toelichting. Het feit dat ambtenaren kennelijk veel tijd kwijt zijn met het verzamelen van gevraagde informatie is een probleem dat de overheid zelf in stand heeft gehouden in een tijd waarin de techniek andere mogelijkheden biedt. De burger daarvoor straffen door hem de mogelijkheid tot een dwangsom te ontnemen is mijns inziens dan ook onredelijk.
Ik realiseer me dat automatisering niet in een dag is geregeld, maar in de tussentijd kan de verwerking van aanvragen wel beter worden gestructureerd en is het een feit waarmee we zullen moeten leven en die als prikkel kan dienen om zo snel mogelijk werk te maken van échte openbaarheid bestuur.

Desgewenst ben ik beschikbaar om dit idee verder uit te werken.