Wet werkelijk rendement box 3

Reactie

Naam RJM Hendriks
Plaats Utrecht
Datum 20 oktober 2023

Vraag1

Algemeen
Wat vindt u van het voorstel in algemene zin?
Hieronder zijn vragen over enkele specifieke onderdelen van het voorstel opgenomen. U kunt hierop reageren als u hierover uw mening wilt geven.
Het voorstel is wat mij betreft een zeer welkome regeling.

Mijn achtergrond is de volgende: Ik ben een (zeer) kleine particuliere verhuurder met vastgoed in box 3, zo'n 10 verhuurder woningen. Een enorme hoeveelheid aan kosten is de afgelopen jaren opgelegd, van brandveiligheid en energielabels opwaarderen tot verhoogde verzekeringspremies en huurprijzen die niet met de woz-waarden en/of inflatie mogen meestijgen. Allemaal begrijpelijk, maar onder de streep voor een ondernemer als ik behoorlijk ingrijpend. Ik liep al tegen de grens van haalbaarheid aan, en toen kwam daarbij het vorige voorstel waarbij ik zoveel belasting zou moeten betalen dat ik eigenlijk beter aan verkoop zou moeten gaan denken.

Het afgelopen jaar speelde voor mij het overstappen naar een BV een rol, aangezien ik op die manier wél eerlijk belast zou worden. Echter de overdrachtsbelasting van 10% en de extra jaarlijkse kosten gooiden ook hier behoorlijk roet in het eten. Ik probeer als pseudo-ondernemer het zo goed mogelijk te doen voor mijzelf en mijn huurders, maar dit is gewoonweg onhoudbaar geworden.

Het voorstel lijkt mij de kans te geven om eerlijk af te dragen naar inkomen, aangezien ik alle kosten kan opvoeren. Dit is eigenlijk hoe het voor het invoeren van het box-systeem ook al was. Ik hoef me niet meer druk te maken over die grote verbouwing of dat dak waar een lekkage zit, want als de kosten te hoog worden komt niet ook nog de belastingdienst achter me aan met een flinke rekening. Ik krijg hier echt weer lucht door, en dat was voor mij ontzettend nodig!

Vraag2

Beleidsmatige afwegingen
a. Hoe staat u tegenover het voorgestelde systeem, dat een hybride karakter heeft en elementen van vermogensaanwas-, vermogenswinst-, en forfaitaire belasting omvat?
b. Hoe verhoudt dit zich tot alternatieven zoals een volledige vermogenswinst- of vermogensaanwasbelasting, of een vermogensbelasting?
c. Wat vindt u van de keuze voor een vermogensaanwasbelasting als primaire regeling?
d. Welke overwegingen heeft u met betrekking tot de uitzondering voor de eerste woning in box 3 voor eigen gebruik, en welke voordelen en nadelen ziet u hierin?
e. Het forfait voor de eerste woning in box 3 omvat het gehele rendement inclusief kosten, waaronder financieringskosten. Wat vindt u hiervan?
f. Hoe staat u tegenover de uitzondering voor aandelen van familiebedrijven en startups?
g. Vindt u dat de gekozen forfaits resulteren in een evenredige belastingdruk over de verschillende vermogenscategorieën? Zo ja, waarom, en zo nee, waarom niet?
h. Wat is uw visie op het onderscheid tussen het belasten van eigen gebruik van een onroerende zaak onder het vermogenswinstregime (via een forfait) en het belasten van een verhuurde onroerende zaak (gebaseerd op werkelijke huurinkomsten minus kosten en het activeren van verbeteringen)?
a. Een hybride systeem maakt zaken vaak gecompliceerder. Maargoed, het is denk ik in dit geval de enige juiste manier om de particulieren en de 'zakelijk-particuliere ondernemers in box 3' samen eerlijk te belasten. De regels moeten zo duidelijk mogelijk zijn en er moet wat mij betreft een vorm van garantie zijn dat de spelregels zeer lang van kracht blijven, zoals dit doorgaans ook voor ondernemers geldt. Mensen hebben hun vermogen, hun investeringen en hun vastgoed voor de lange termijn en het gerommel met het systeem van de afgelopen jaren geeft onnodig veel onzekerheid.

b. Dit zou moeilijker te implementeren zijn. In mijn geval, als vastgoed verhuurder, kan ik geen rekening betalen over de aanwas als ik de panden niet wil verkopen. Maar dit staat ook al in het voorstel genoemd.

c. Voor mij is dit nadelig. Ik zie graag dat ik belast wordt over wat ik aan het eind van het jaar heb overgehouden aan mijn vastgoed, dus de huur min de kosten. Ik doe die administratie er met plezier bij. Aanwasbelasting is nadelig omdat die altijd geheven zal worden, tenzij ook hier geldt dat de kosten m.b.t. het vastgoed van deze inkomensvorm kunnen worden afgetrokken.

d. Het lijkt me zinvol om hiervan geen uitzondering voor de eerste woning van te maken. Wat als de eigenaar per jaar kan kiezen om per vastgoed-object te belasten op basis van aanwas, op basis van huurinkomsten, eventueel met een minimum aan forfait. Uiteraard altijd met de mogelijk om kosten in mindering te brengen op het belastbaar bedrag.

e. Dat klinkt fair. Kosten zijn kosten.

f. Dit vind ik in eerste instantie niet nodig. Er is geen reden om een familiebedrijf voordelen te geven, en startups krijgen als het goed is al voordelen omdat ze net gestart zijn. Voor mij persoonlijk ook geen probleem als dit door de politiek de voorkeur heeft, zolang de regels maar langdurig vast staan, want het gaat ongetwijfeld leiden tot oprichten van familiebedrijven e.d.

g. Dit heb ik niet bestudeerd.

h. Het zou mooi zijn als dit een keuze is, maar voor mijn persoonlijke situatie is de optie van belasten op werkelijke opbrengst (inkomsten minus kosten) noodzakelijk. Je zou kunnen stellen dat indien het object niet (of slechts deels) verhuurd is gekozen wordt voor de forfait optie.

Vraag3

Gedragseffecten
a. Welke gedragseffecten verwacht u als gevolg van de hybride aard van het stelsel, met name met betrekking tot de uitzondering van vermogensaanwas op vastgoed, aandelen van familiebedrijven en startups? In welke mate verwacht u dat deze effecten zullen optreden?
b. In welke mate denkt u dat het stelsel mogelijkheden biedt voor belastingarbitrage, zowel binnen het hybride stelsel als in relatie tot box 2? Hoe verschilt dit volgens u van het huidige (overbruggings)stelsel?
a. Ik verwacht - in ieder geval voor mij - meer ruimte voor investeringen in verbeteringen. Het is moeilijk aan te geven in welke mate.

b. Ik blijf van mening dat ik graag over zou stappen naar een constructie waarbij een vastgoed-ondernemer een voordelige ingang wordt geboden naar het oprichten van een BV. Ik denk dat 'hybride' alleen maar extra ruis toevoegt. Ik heb onvoldoende scherp of ondernemen in box 2 een zinvolle optie is voor mijn situatie als kleine verhuurder. Tot nu was dit nooit het geval, maar als er een optie voor arbitrage ontstaat dan zal ik daar zeker naar kijken.

Vraag4

Valutaresultaten behaald met banktegoeden
Voorgesteld wordt om alle voordelen die worden behaald met bezittingen en schulden in de heffing te betrekken. Bij banktegoeden in euro’s bestaat het voordeel doorgaans alleen uit de ontvangen rente. Bij banktegoeden die worden aangehouden in vreemde valuta zal daarnaast sprake zijn van waardemutaties als gevolg van wisselende valutakoersen. Een valutaresultaat kan positief of negatief zijn. Voor de berekening van de valutaresultaten dienen alle stortingen en onttrekkingen van de bankrekening afzonderlijk te worden omgerekend in euro’s tegen de valutakoers ten tijde van de betreffende storting of de onttrekking. Een dergelijke exercitie is complex, met name indien sprake is van veel transacties. Nederlandse financiële instellingen geven aan dat zij - naast de stand op 1 januari, 31 december en het bedrag aan rente - alleen het totaalbedrag van stortingen en onttrekkingen in een bepaald jaar kunnen renseigneren. Vanuit praktisch oogpunt is in het conceptwetsvoorstel voorgesteld om valutaresultaten van banktegoeden die worden aangehouden in vreemde valuta buiten beschouwing te laten en enkel de ontvangen rente te belasten. De in vreemde valuta ontvangen rente kan bijvoorbeeld tegen een gemiddelde jaarkoers of koers per einde jaar worden omgerekend in euro’s.

Wij vragen uw input ten aanzien van het dilemma tussen de zuivere benadering waarbij (positieve en negatieve) waardeontwikkelingen van banktegoeden wel in de heffing worden betrokken en de voorgestelde praktische benadering waarbij alleen de ontvangen rente is belast. Als u vindt dat waardeontwikkelingen in de heffing betrokken moeten worden, zou dat volgens u op basis van een vermogensaanwas- of vermogenswinstbelasting moeten?
Ik zou aangehouden vreemde valuta geheel uit sluiten. Immers, bij converteren naar euro wordt automatisch het vermogen in euro's hoger en is er sprake van aanwas/winst. Een andere optie is dat vreemde valuta als investering wordt gezien en dat elk jaar voor elk type valuta de waarde wordt opgegeven. Beide opties zijn wat mij betreft prima, als het maar vantevoren duidelijk is.

Vraag5

Aftrekbaarheid van rente van consumptieve schulden
In het huidige box 3-stelsel verlagen schulden de rendementsgrondslag op basis waarvan het forfaitaire inkomen wordt berekend. In box 3 vallen alle schulden van burgers die niet in box 1 (bijvoorbeeld voor de eigenwoning) of in box 2 (financiering van een aanmerkelijk belang) in de heffing worden betrokken. Niet vereist is dat sprake is van een causaal verband tussen de schuld en de bezitting in box 3. Schulden voor consumptiedoeleinden, zoals een auto of een vakantie, verlagen zodoende de rendementsgrondslag ondanks dat de auto doorgaans niet als bezitting is belast in box 3. In het huidige box 3-stelsel leidt een negatieve rendementsgrondslag (schulden zijn groter dan de bezittingen) niet tot een negatief inkomen. In het nieuwe box 3-stelsel is de rente van schulden aftrekbaar van het inkomen uit bezittingen en schulden. Ook hierbij is niet vereist dat de schulden waarvan de rente aftrekbaar is, moet zijn aangewend voor de aanschaf van een bezitting die in box 3 is belast. De rente van een lening voor bijvoorbeeld een vakantie is zodoende aftrekbaar. Nieuw is dat het inkomen uit box 3 wel negatief kan zijn als de (rente)kosten en negatieve waardemutaties groter zijn dan de inkomsten en positieve waardemutaties van bezittingen in een bepaald jaar.

Dit roept de vraag op of de aftrekbaarheid van rente van consumptieve schulden beperkt moet worden in het nieuwe stelsel. Wat vindt u hiervan?
In de huidige economie, zeker als de rentes gaan stijgen, lijkt me stimuleren van consumptie zinvol. Het lijkt me kostbaar om schulden te splitsen in consumptief en causaal verband houdend met het vermogen, aangezien dit dan ook gehandhaafd en gecontroleerd moet worden. Dit is een beslissing die echter ook vooruit geschoven kan worden, en in eerste instantie de simpelste weg - rentekosten van alle schulden in box 3 kunnen in mindering gebracht worden op het inkomen uit box 3 - is wat mij betreft de juiste keuze.

Vraag6

Onroerende zaken
a. Om onder het forfait voor de eerste woning sparen en beleggen te vallen, moet sprake zijn van hoofdzakelijk eigen gebruik van de (vakantie)woning. Dit is 70%. Onder het voorstel wordt dit bepaald door weken en dagen te tellen. Een andere mogelijkheid zou zijn om bijvoorbeeld uit te gaan van een maximale huuropbrengst in verhouding tot de WOZ-waarde om zeker te stellen dat de woning vooral voor eigen gebruik is. Wij vernemen graag van u, hoe u denkt dat het zeker stellen dat er sprake is van hoofdzakelijk gebruik bij de eerste woning sparen en beleggen het beste te bepalen is.
b. In het voorgestelde ontwerp kan voor wat betreft onroerende zaken één woning (per huishouden) onder het forfait eerste woning sparen en beleggen vallen. Wanneer deze niet meer voldoet aan het criterium ‘hoofdzakelijk voor eigen gebruik’, maar bijvoorbeeld het gehele jaar wordt verhuurd, wordt de woning verplaatst naar een vermogenswinstregime voor onroerende zaken. Om arbitrage te voorkomen en het voor de belastingplichtige en Belastingdienst eenvoudig te houden, wordt voorgesteld dat de woning daarna niet meer terug kan naar het regime van het forfait voor de eerste woning sparen en beleggen. Ook niet wanneer deze daarna weer voor hoofdzakelijk eigen gebruik wordt gebruikt. Wij vragen uw input ten aanzien van dit voorstel, waar een afweging gemaakt moet worden tussen het voorkomen van arbitrage en uitvoerbaarheid én de feiten en omstandigheden die zich bij belastingplichtigen kunnen voordoen.
a. Indien ik een woning langdurig aan het verbouwen ben, en daardoor geen huurinkomsten genereer, betekent dit hopenlijk niet dat ik een forfait moet gaan betalen. Mijn vastgoed in box 3 is niet voor privégebruik, en het zou vervelend zijn als dit wel zo belast zou worden zonder ik daar een manier voor heb om aan te geven dat het object leeg heeft gelegen. Het percentage huuropbrengst t.o.v. de woz is hiervoor niet geschikt. Ik denk dat dit gewoon door een burger aangegeven moet kunnen worden (of het voor privé-gebruik of voor verhuur is) en dat deze burger in geval van de keuze verhuur bij uitblijven van inkomsten moet kunnen verantwoorden wat hiervoor de reden is.

b. Dit is prima. Als arbitrage voorkomen kan worden hiermee is dat goed, echter moet ik wel zeggen dat ik me zo kan voorstellen dat er mogelijkheden gezocht gaan worden om toch een woning weer terug in voordelige regime te krijgen. Bovendien is het niet fair als er toch weer zelf gebruik wordt gemaakt van een woning als dat niet kan worden aangegeven. Let wel, als de woning naar vermogenswinstregime wordt verplaatst en er wordt geen huur ontvangen, dan is er ook geen belasting te heffen. Zie ook mijn punt van langdurige verbouwing hierboven. Dat is onwenselijk als het gewoon een recreatiewoning betreft die bijvoorbeeld het 3e of 4e jaar toch weer niet meer verhuurd wordt en blijkt steken in het vermogenswinstregime.

Vraag7

Afbakening startende innovatieve onderneming
Voorgesteld wordt om de waardemutaties van aandelen in startende innovatieve ondernemingen (startups en scale-ups) niet jaarlijks in de heffing te betrekken maar gecumuleerd bij verkoop (vermogenswinstbelasting). Voor de afbakening is het nodig om een definitie op te stellen. Voor zowel burgers die gebruik maken van de regeling als de Belastingdienst in het kader van de controle en handhaving is het van belang dat de voorwaarden voor toepassing van de regeling objectief kunnen worden bepaald. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de leeftijd en omvang van de onderneming, het aantal werknemers, de niet-verhandelbaarheid van de aandelen op een gereglementeerde markt, enzovoort. Het hanteren van algemene begrippen of open normen zoals ‘innovatief’ of ‘risicovolle investeringen’ kan leiden tot onzekerheid over het kunnen toepassen van de regeling en tot discussies tussen burgers en de inspecteur over de interpretatie van deze begrippen.

Wij vernemen graag van u welke objectief bepaalbare elementen u geschikt en wenselijk acht om de aandelen in startende innovatieve ondernemingen af te bakenen.
Ook hier wil ik aandringen op een zo simpel mogelijk systeem. Als ik mijn aandelen moet verkopen om de heffingen te betalen is dat bijzonder tegenproductief, maar dit geldt voor ALLE soorten aandelen. Als de aandelen in een specifieke belegging die niet onder startups en scale-ups valt ongelukkig flink stijgen zou dit een gedwongen liquidatie van mijn investering kunnen betekenen. Dat is niet eerlijk. Ik kan mij voorstellen dat het beter is om de investeerder de mogelijkheid te geven om het bedrag door te schuiven totdat de winst gerealiseerd wordt, van eender welke investering. Eventueel met toestemming van de inspecteur, per investering of per gelegenheid?