Wet tot wijziging van de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen
Reactie
| Naam | Kwadrantgroep (A Brouwer) |
|---|---|
| Plaats | Drachten |
| Datum | 9 november 2016 |
Vraag1
De regering vindt dat cliënten en cliëntenraden in de zorg beter gepositioneerd moeten worden om (1) de belangen van de cliënt te behartigen en (2) meer medezeggenschap te hebben over beslissingen die door de zorgaanbieder genomen worden. De zorgaanbieder moet de cliënt de ruimte geven om tegenwicht te bieden aan de belangen van andere betrokkenen in de zorginstelling. Door maatwerk kan de medezeggenschap worden afgestemd op de afhankelijkheid van de cliënt van de zorgaanbieder. Om dit te bereiken wil de regering de wet aanscherpen. In paragraaf 6 van het algemeen deel van de Memorie van Toelichting zijn de wijzigingen op hoofdlijn beschreven.>> Vindt u het wetvoorstel effectief om de gestelde doelen te bereiken? Indien niet, heeft u suggesties voor verbetering? En zo ja, welke?
Het verplichten van openbare vacatures bij een cliëntenraad is een goede toevoeging aan de Wmcz. Maar het is niet voldoende. Zorgaanbieders zouden daarnaast een inspanningsverplichting moeten hebben om de cliëntenraad te faciliteren in het vervullen van openstaande vacatures. Zo worden raden ook buiten de eigen netwerken gevoed door nieuwe leden. En daarmee met nieuwe ideeën en inzichten
Contact met de achterban
Het zou fijn zijn als het 'contact met de achterban' een andere invulling krijgt. Hier zou een zorgaanbieder de cliëntenraad moeten faciliteren in plaats van het contact zelfstandig te stimuleren. Op deze manier blijft de verantwoordelijkheid hiervoor bij de cliëntenraad zelf.
Recht op instemming, scholing en onafhankelijke ondersteuning
De cliëntenraad is blij met het instemmingsrecht voor zaken die cliënten direct aangaan. De procedures richting de LCvV moeten hier wel duidelijk in zijn, wanneer blijkt dat een bestuurder de instemming van een cliëntenraad negeert. Deze procedures moeten ook duidelijk zijn als het gaat om het recht op scholing en onafhankelijke ondersteuning. De nu toegekende rechten zijn zeker belangrijk. Maar de Wmcz moet daarbij een kader bieden op welke manier cliëntenraden hun recht kunnen bekrachtigen als dat nodig is.
Gelaagdheid
De gelaagdheid in medezeggenschap is een mooi streven. Maar mist duidelijkheid. De cliëntenraad ziet hierin niet terug dat het de lokale cliëntenraden zijn die een centrale cliëntenraad INSTELLEN. En dat de lokale raden (via een medezeggenschapsregeling) bepalen welke rechten zij overdragen aan een CCR. De voorliggende regeling mist duidelijkheid op dit punt. De cliëntenraad ziet dit wel graag terug in het definitieve wetsvoorstel.
Vraag2
In artikel 2 van het wetsontwerp is een bepaling opgenomen die zich specifiek richt op zorgaanbieders die een instelling hebben waarin cliënten in de regel langdurig verblijven. Op basis van dit artikel worden zij verplicht om hun cliënten de mogelijkheid te bieden om inspraak te hebben op aangelegenheden die direct van invloed zijn op het dagelijks leven van de cliënt. Deze verplichting geldt naast de meer algemene verplichting voor zorgaanbieders om zorg te dragen voor een cliëntenraad en is ongeacht de omvang van de zorgaanbieder (zie naast artikel 2 ook artikel 3, lid 1).>> Heeft u opmerkingen bij de inspraakverplichting in artikel 2?
De cliëntenraad mist 1 belangrijk punt in de regeling zelf. We zien niet terug hoe cliënten de informatie krijgen die noodzakelijk is voor inspraak. Informeren gaat immers vooraf aan inspraak. In het definitieve wetsvoorstel ziet de cliëntenraad graag terug hoe hier invulling aan wordt gegeven.
Daarnaast vragen wij ons af hoe deze verplichting ingevuld wordt bij (zeer) grote zorgorganisaties. Een gevolg kan zijn dat beleid per locatie verschilt. De cliëntenraad juicht dit zeker toe!
Vraag3
In het wetsontwerp wordt op diverse plaatsen ruimte voor maatwerk in het organiseren van medezeggenschap geboden. Daardoor is het mogelijk dat cliëntenraden en zorgaanbieders eigen afspraken maken. Deze kunnen afwijken van de algemene regeling in de wet. Bijvoorbeeld wanneer directe participatie van cliënten meer op de voorgrond komt te staan. Het wetsontwerp biedt hiertoe de ruimte. Het horen van de stem van de cliënt kan immers op veel verschillende manieren gebeuren.>> Vindt u dat dit wetsontwerp voldoende ruimte biedt aan zorgaanbieders en cliëntenraden voor maatwerk?
Onze cliëntenraad ziet in de wet vooral de rol van de zorgaanbieder terug als het gaat om de invulling van medezeggenschap. De cliënt en de cliëntenraad hebben in de voorliggende wet geen actieve rol. Terwijl dit volgens ons juist de insteek zou moeten zijn!
Actieve rol voor cliënten
Een voorbeeld hiervan is het opstellen van de medezeggenschapsregeling. Hier is de zorgaanbieder verantwoordelijk voor. Onze cliëntenraad kan zich voorstellen dat een (representatieve) vertegenwoordiging van cliënten dit ook zou kunnen doen. In samenspraak met de zorgaanbieder. Dit zien wij nog niet terug in de voorliggende regeling. Terwijl het voor de hand ligt dat cliënten zelf vorm geven aan de medezeggenschap!
Zo kan de uitkomst van een actieve rol voor cliënten zijn dat er géén cliëntenraad nodig is. Daar moet ook ruimte voor zijn. Geen enkele zorgaanbieder is nl. hetzelfde.
DAAROM ZIEN WIJ EEN ACTIEVE ROL VOOR CLIËNTEN GRAAG TERUG IN HET DEFINITIEVE WETSVOORSTEL. Waar hen de mogelijkheid wordt geboden om medezeggenschap in te vullen op een manier die bij hen past.
Vraag4
In de Jeugdwet zijn bepalingen opgenomen over de medezeggenschap bij jeugdhulpaanbieders en gecertificeerde instellingen (artikelen 4.2.4 tot en met 4.2.12 Jeugdwet). Door de voorgestelde wijzigingen in dit wetsontwerp ontstaan er verschillen tussen de regels die gelden voor de jeugdhulpaanbieders en gecertificeerde instellingen en de regels voor de zorgaanbieders waarop dit wetsvoorstel zich richt. Voor een beeld van deze verschillen wordt verwezen naar paragraaf 6 van bijgevoegde Memorie van Toelichting. Met name bij jeugd-GGZ en jeugd-LVB kan het voorkomen dat een jeugdhulpaanbieder ook wordt aangemerkt als een zorgaanbieder in de zin van dit wetsontwerp, omdat ook GGZ-zorg of LVB-zorg voor niet-jeugdigen wordt aangeboden. Hierdoor zouden twee afwijkende regimes op deze aanbieders van toepassing zijn, hetgeen niet de bedoeling is. De regering is daarom van plan om aan het onderhavige wetsontwerp een onderdeel toe te voegen waarin de Jeugdwet zodanig wordt gewijzigd dat het regime van de nieuwe Wmcz ook van toepassing wordt op alle jeugdhulpaanbieders en gecertificeerde instellingen in de zin van de Jeugdwet.>> Wat is uw oordeel over een zodanige wijziging?
Wij vragen ons af wat deze wijziging betekent voor de positie van jongerenraden in de jeugdhulp. Gaat de Wmcz ook voor hen gelden?
Wij hebben een opmerking over de definitie van jeugdhulp: gemeenten kopen jeugdhulp in bij zorgaanbieders, maar bieden zelf ook jeugdhulp aan (bijv. wijkteams). Houdt de wijziging van de Jeugdwet in dat gemeenten ook zelf medezeggenschap moeten invullen?
Graag zien wij de antwoorden terug in het definitieve wetsvoorstel
Vraag5
Heeft u nog overige opmerkingen?De Wmcz is voor onze cliëntenraad slechts een kaderwet. (Mede)zeggenschap vindt plaats op lokaal niveau en DAT MOET VOORAL ZO BLIJVEN!
Bovenwettelijke rechten
Het is voor ons niet duidelijk in hoeverre huidige bovenwettelijke rechten behouden blijven voor cliëntenraden. Zij hebben afspraken gemaakt met zorgaanbieders over rechten die niet in de huidige Wmcz als in de voorliggende regeling staan. Wij zien graag dat cliëntenraden deze rechten kunnen behouden, zonder dat een geheel nieuwe medezeggenschapsregeling noodzakelijk is.
Openbaarheid
In de voorliggende regeling mist de cliëntenraad de openbaarheid, zoals deze in artikel 9 van de huidige Wmcz is geformuleerd. In de memorie van toelichting wordt daar geen argumentatie voor gegeven. Wij zien daar graag een antwoord op, omdat in dit artikel een aantal belangrijke rechten voor cliënten vermeld staan.
Medezeggenschap in de Wmo
Wij missen de medezeggenschap in de Wmo.
Wij zien graag dat aanbieders die alleen zorg uit de Wmo leveren, onder de Wmcz vallen. Dan geven we echte zeggenschap aan mensen die zorg nodig hebben. Daarom zien we graag deze toevoeging in het definitieve wetsvoorstel.
Voorstel toevoeging: ONGEVRAAGD INSTEMMINGSRECHT
In het wetsvoorstel wordt gesproken over instemmingsrecht en adviesrecht. In de huidige Wmcz is het voor cliëntenraden ook mogelijk in urgente gevallen aanspraak te maken op het ongevraagd verzwaard adviesrecht. In het voorliggende voorstel ontbreekt een variant hierop, terwijl dit in bepaalde situaties cruciaal kan zijn (het betreft hier immers zaken/onderwerpen die zo dicht mogelijk bij de cliënt staan)!
Wij zien dan ook graag een toevoeging van het ongevraagd instemmingsrecht in het definitieve wetsvoorstel terug.