Wijziging Wiv 2017

Reactie

Vraag1

De WIV2017 is controversieel omdat hij veel bevoegdheden geeft, zonder hier acceptabele toetsing vooraf aan toe te voegen.

Met name bij het ongericht tappen (de sleepwetfunctie) is vooraf te weinig toetsing. Achteraf kan de CTIVD een vorm van toezicht houden, maar als de AIVD de regels overtreedt, kan de CTIVD niet dwingend optreden. Zij kan slechts de minister inlichten, maar de minister kan dit zonder consequenties naast zich neer leggen, omdat dit niet openbaar kan worden besproken.

Een ander groot probleem is het delen van ongescreende(!) data met buitenlandse diensten. Het sleutelwoord is "ongescreend". Dit houdt in dat ook de diensten niet weten wat erin staat. Maar dit wordt wel gedeeld met buitenlandse diensten, die dit op hun beurt ook weer kunnen delen.

Voorbeeld: een Turkse dissident komt per ongeluk in dat sleepnet. De diensten weten dit niet, want de data is niet gescreend. Deze ongescreende bulkdata wordt gedeeld met Frankrijk, want dat is een bevriende natie. Frankrijk deelt het vervolgens met Algerije (want dat is voor hen een bevriende natie) en dat land vervolgens met Turkije, waardoor de Turkse dissident in gevaar komt.

Eenzelfde voorbeeld kan gegeven worden met bedrijfsinformatie.
De AIVD zet een ongerichte tap nabij Schiphol. Een directeur van KLM rijdt met een zakenrelatie door dit gebied, gegevens worden opgevangen in het sleepnet. Dit komt via dezelfde procedure als in het eerdere voorbeeld terecht in Frankrijk, waar de Franse dienst het doorspeelt aan Air France, die daardoor KLM op achterstand kan zetten.

De - grotendeels cosmetische - wijzigingen aan de wet bieden in geen van deze gevallen soelaas.

Kortom:

• De toetsing bij een sleepfunctie moet worden uitgebreid;
• De CTIVD moet middelen krijgen om direct te handhaven indien de minister dit niet/onvoldoende doet;
• Delen van ongescreende data met het buitenland mag nooit.