Zelfstandigenwet

Reactie

Vraag1

De bedoeling van de wet is helder en steun ik. De splitsing tussen zelfstandigentoets en werkrelatietoets lijkt logisch; de eerste criteria vind ik passend, de tweede roepen vragen op.

Voorbeeld: ik huur een aannemer in voor mijn badkamer.

Vrijheid werkorganisatie – Neem ik voor dezelfde verbouwing een loodgieter, tegelzetter, timmerman en schilder in dienst, dan bemoei ik me onvermijdelijk met planning en volgorde. Dat doet niets af aan hun ondernemerschap.

Werktijdvrijheid – Werktijden stem je logischerwijs af met de opdrachtgever; ik bepaal wanneer er wel of niet gehamerd wordt.

Hiërarchische controle – Géén detailsturing, maar uitsluitend het eindresultaat beoordelen is onwerkbaar. Agile of niet: tussentijds overleg en beoordeling van tussenresultaten is noodzakelijk; anders krijg ik een badkamer die niet aan mijn wensen voldoet. De opdrachtgever bepaalt het wat, de opdrachtnemer het hoe, maar het wat moet onderweg gecontroleerd worden.

Schriftelijke verklaring – Duidelijk maar zinloos; ook bij misstanden zullen beide partijen tekenen, anders krijgt de opdrachtnemer de klus niet.

Kortom: deze criteria voorkomen misstanden niet. Problemen ontstaan door gebrek aan toezicht en handhaving. De oplossing ligt in serieuze dialoog met de sectoren, zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers: luisteren naar belangen, begrijpen waarom men zo handelt en samen zoeken naar alternatieven die kwetsbare groepen niet benadelen. Dat gesprek is er nog niet geweest.

Vraag2

Ik kan me vinden in de genoemde criteria. Het zou handig zijn als er een instrument komt waarin die criteria eenmalig kunnen worden vastgelegd. Een soort persoonlijke datakluis waarin de zzp-er zijn eigen gegevens kan vastleggen. En aan de andser kant een zakelijke datakluis waarin instanties, zoals belastingdienst, KvK, verzekeraars, opdrachtgevers, gegevens kunnen vastleggen. Dus de KVK heeft ook zo'n kluis. Als ik me inschrijf bij de KvK deel ik mijn persoonlijke gegeven uit mijn kluis met de KvK. Zodra ik ingeschreven ben deelt de KvK die inschrijving vanuit hun kluis met mij. Ik geef de KvK dus kijkrecht in mijn persoonlijke gegevens en de KvK geeft mij kijkrecht in mijn inschrijvingsgegevens. Die inschrijving kan ik weer delen met een opdrachtgever op het moment dat ik een opdracht wil gaan doen. Zo weet een Opdrachtgever dat ik ingeschreven ben. Zodra ik me uitschrijf, ontneemt de KvK mij het kijkrecht op de inschrijving, partijen die van mij kijkrecht hebben gekregen in mijn KvK inschrijving krijgen automatisch een signaal dat de inschrijving niet meer geldig is. Zo kan dat ook voor een AOV en het BTW-id. en eventuele andere zaken. De techniek bestaat.

Vraag3

Ik ben het niet eens met de 4 genoemde criteria. Het blijft ook iets wat beide partijen altijd zo zullen verklaren bij het aangaan van een overeenkomst. Omdat de overeenkomst anders niet tot stand komt. Dit lost het probleem van misstanden niet op.

Dit soort zaken is niet te toetsen. Je kunt het in een opdrachtovereenkomst zetten maar dat zegt niets over de werkelijkheid. De vraag is of de zelfstandigentoets niet gewoon genoeg is.

Als er dan toch iets aanvullends getoetst moet worden dan denk ik aan een opdrachtgeverstoets. Die moet als opdrachtveer voldoen aan criteria om iets als opdracht in de markt te zetten, anders dan via een arbeidsrelatie. Dit moet een opdrachtgever doen voordat een opdarcht in de markt gezet wordt zodat een zzp-er zekerheid heeft dat daar geen gezuer over komt. Zo hebben beide partijen een verantwoordelijkheid.

Criteria voor een opdrachtgeverstoets zouden zoiets kunnen zijn als:

1. heeft de opdracht een begin- en einddatum?
2. Heeft de opdracht een afgebakend eindresultaat?
4. Betreft het eenmalige werkzaamheden waar binnen de organisatie geen kennis of ervaring voor voorhanden is en het niet loont om daarin te investeren?
3. Betreft het een tijdelijke opvang van een piek in werk? Aanvullende criteria zijn nodig om dit aantoonbaar te maken. Bij hoeveel procent afwijking is sprake van een piek?
Is er sprake van structurele onderbezetting en kan aantoonbaar gemaakt worden dat voldoende inspanning wordt verricht om vaste invulling te vinden maar lukt dat niet, niet voldoende of niet op tijd?

Vraag4

Dit kan ik nu niet beoordelen. Dat is niet mijn vak. Ik ben geen voorstander van overregulering. Hoe minder hoe duidelijker en overzichtelijker. Dit lid moet op zichzelf volledig duidelijk zijn over de werking ervan. Wanneer voldoet iemand aan de criteria en wanneer niet. Moet aan alle criteria voldaan zijn of volstaat een aantal vooraf duidelijk gedefinieerde combinaties van criteria? Er mag geen misverstand over bestaan. Daar lijkt me geen extra lid voor nodig. Al kan het voor de overzichtelijkheid helpend zijn om de criteria in het ene lid op te nemen en de werking ervan in een apart lid. Daar mogen de experts zich over uitspreken.

Ga vooraf met betrokken in gesprek om te achterhalen waar de gaten zitten en hoe men er alsnog denkt misbruik van te kunnen maken. Het lijkt erop dat wetten steeds vanuit de happy-flow worden ontworpen. uitgaande van de beste bedoelingen van de mens. Het is meer dan afdoende aangetoond dat dat zo niet werkt. Ga eens uit van hete slechtste in de mens. Hoe ziet het er dan uit?