Zelfstandigenwet

Reactie

Vraag1

Het doel blijft voor mij onduidelijk. Het doel zoals verwoord in het wetsvoorstel is is nodig omdat de overheid zich op een niet realistisch en haalbare manier is gaan mengen in de vraag of iemand wel of geen ZZP-er is. Toen was er in eens onduidelijk. Eigenlijk heeft de overheid zelf onduidelijkheid gecreeerd en introduceert nu wetgeving om die onduidelijk op te lossen. Je kunt ook gewoon vrijheid geven aan ZZP-ers hoe ze hun leven willen vormgeven zonder uitgebreide regelgeving. Je kunt je afvragen waarom de regelgeving dus uberhaupt nodig is. Ik ben er een voorstander van om de regelgeving verregaand in te perken en te focussen op een groep ZZP-ers die meer bescherming verdiend.
Ik ga er vanuit dat het écht doel is: (1) mensen beschermen die (min of meer) gedwongen worden om als ZZP-er te gaan werken (bv. als pakketvervoerders) maar eigenlijk liever in loondienst zouden blijven (2) zorgen dat mensen - vooral in de publieke sector - er niet voor kiezen om hun baan op te zeggen en zich door dezelfde werkgever in te laten huren tegen betere primaire en secundaire voorwaarden dan collega's hetzelfde werk kunnen doen in loondienst (bv. in de zorg). Dit heeft een negatieve impact op het kostenniveau waar de belastingbetaler voor opdraait.
OPLOSSING: WERK MET EEN NORMTARIEF EN MAAK ONDERSCHEID TUSSEN REGELGEVING VOOR LAAG EN HOOGBETAALDE ZZP-ERS
Ik zou er dan voor willen pleiten om de scope van de wet in te perken. Stel een normtarief vast en alle ZZP-ers die onder dat normtarief werken worden beter beschermd en meer gereguleerd dan ZZP-ers die boven het normtarief vallen. Een normtarief zou bv. 60 euro per uur kunnen zijn. Dan kan bovenstaand doel nog steeds gerealiseerd worden en laat je meer ruimte voor hoog opgeleide professionals waarvan je mag verwachten dat ze makkelijker in vrijheid zelf kunnen kiezen om te werken als ZZP-er of in loondienst.
Nederland is één van de meest gereguleerde landen voor ondernemers. Ik vrees dat we deze trend voortzetten als we nog meer wetgeving introduceren om de status van ZZP-ers te regelen. Geef vooral vrijheid aan ondernemers (ZZP-ers zijn ook ondernemers!) die dat willen en geef bescherming en regulering waar het nodig is.

Vraag2

1. Werken voor eigen rekening en risico
- Neem 'aansprakelijk voor herstelkosten' niet op als hard criterium. Alle ZZP-ers die op uurbasis werken dragen dit risico per definitie niet. En dit geldt eigenlijk voor alle ZZP-ers in de zakelijke dienstverlening (projectmanagement, zakelijk advies, IT, consultants, interim management etc.).
- Laat de eis varen dat je meerdere opdrachtgevers moet hebben. Als interim manager of consultant / programma manager die grote, complexe programma's implementeert is het zeer gebruikelijk dat je meer dan 1 jaar full time voor één opdrachtgever werkt. Je hebt dan maar 1 opdrachtgever in een jaar. Dit kan en mag niet beperkend zijn om als ZZP-er te worden gezien. Het is een illusie te denken dat deze ZZP-er geen ondernemersrisico loopt. Je loopt bij deze vorm van ondernemerschap een ander (groot) ondernemersrisico: namelijk dat je na je opdracht enkele maanden geen nieuwe opdracht hebt. Het is een andere tak van sport waar tot nu toe onvoldoende rekening mee wordt gehouden. Het is bij dit soort werk normaal dat je enkele jaren een opdracht hebt bij één opdrachtgever en dan enkele maanden bezig bent om weer iets te zoeken. Dat is anders dan een ZZP-er die veel kleine opdrachten uitvoert. Beide zijn ondernemers. De andere vier criteria zouden veel zwaarder moeten wegen dan het aantal opdrachtgevers dat je hebt. En op z'n minst zou dit getoetst moeten worden met respect voor de business van de ZZP-er en dat erkend wordt dat sommige ZZP-ers door de aard van het werk logischerwijs weinig en soms maar 1 opdrachtgever hebben.

2. Een deugdelijke administratie voeren ? geen opmerkingen
3. Zich gedragen in het economisch verkeer als zelfstandig ondernemer
Dit is een belangrijke toets die ondergewaardeerd wordt. Denk aan aantoonbare acquisitie, linkedin profiel, website hebben etc.
4. Een adequate voorziening hebben getroffen tegen het risico van arbeidsongeschiktheid
Prima, als een eigen buffer op een spaar of beleggingsrekening voldoet. Zorg dat je de poort niet dicht gooit voor (oudere) ZZP-ers die de schaapjes al op het droge hebben en het risico kunnen dragen vanuit het bestaande vermogen maar als ZZP-er bereid zijn wat langer door te werken met meer flexibiliteit/vrijheid.
5. Een proportionele bijdrage voor een voorziening bij pensionering hebben ? zie opmerking bij 4.

Vraag3

1. Er is sprake van vrijheid van organisatie van werk.
Dit soort criteria geeft alleen maar veel gedoe. Een opdrachtgever kan bepaalde eisen stellen. Ik kan eisen stellen aan hoe een schilder mijn huis schildert. Dit maakt niet dat de schilder ineens geen ondernemer of ZZP-er meer is. Bij ander werk - bv. zakelijke dienstverlening - is het niet anders. Weg met dit criterium.
2. Er is sprake van vrijheid van organisatie van de werktijd.
Idem. Vaak werk je als ZZP-er in een organisatie waar simpelweg eisen worden gesteld aan waar en wanneer je werkt (ook omdat je geacht wordt met anderen relaties op te bouwen en samen te werken. Weg met dit criterium.
3. Er is geen sprake van hiërarchische controle.
Ook dit criteria moet van tafel. Als interim manager rapporteer je altijd aan een hogere manager. Bijna elke ZZP-er in de zakelijke dienstverlening rapporteert aan een leidinggevende waarbij een soort van hiërarchische relatie ontstaat. Noem het leidinggevende of noem het klant, het is een theoretisch verschil. En opdrachtgevers zijn ook (terecht!) betrokken bij de totstandkoming van het resultaat, reviewen tussendoor, geven feedback etc. En zeker als je tijdelijk onderdeel wordt van een team kun je niet aan dit criterium voldoen, maar kun je wel degelijk ZZP-er zijn.
4. De partijen hebben de bedoeling om anders dan op grond van een arbeidsovereenkomst arbeid te verrichten.
Prima! Niet betuttelen, niet proberen regels op te stellen die in de ene sector wel passend zijn maar in een andere sector oneerlijk uitpakken. De kern is: willen beide partijen het werk aangaan op grond van een ZZP relatie? Zo ja, dan ben je ZZP-er. Zo nee, dan heb je iets te doen als overheid en gaat er iets mis (bescherming).

Vraag4

Ik ben geen jurist en kan deze vraag niet beantwoorden. Moraal van mijn verhaal: zorg voor voldoende ondernemersvrijheid voor ZZP-ers die er zelf voor kiezen om te ZZP-en waarbij beide partijen hier een voorkeur voor hebben. Alle situaties die bescherming of regulering nodig hebben pak je daarmee: de pakketvervoerder die zelf liever in loondienst wil of het ziekenhuis dat de verpleger liever in loondienst had behouden. Als beide partijen bewust kiezen voor een ZZP constructie (en dit kunnen onderbouwen met geaccepteerde logica), dan moet de ZZP-er als ZZP-er/ondernemer worden gezien. Dat is 'by far' het belangrijkste criterium. Zorg dat je niet met wetgeving om bepaalde doelgroepen te beschermen / te reguleren het andere doelgroepen bijna onmogelijk maakt om te ondernemen als ZZP-er.

SAMENVATTING
Belangrijkste input die ik mee wil geven:
- Focus op de doelgroep die je wilt beschermen en waar je wilt reguleren en laat ZZP-ers die dat niet nodig hebben / willen zo veel mogelijk vrij
- Geen 'verantwoordelijkheid voor herstelkosten' in de criteria opnemen (omdat dit in sommige ZZP-sectoren niet gebruikelijk of zelfs mogelijk is)
- Loslaten dat je persé meerdere opdrachtgevers moet hebben (omdat dit in sommige ZZP sectoren zoals interim management of project management niet gebruikelijk of zelfs mogelijk is)
- Loslaten dat je vrij moet zijn in hoe je het werk doet (dit kan alleen binnen voor de sector geaccepteerde kaders zo zijn en zeker als je onderdeel van een team wordt is dit niet haalbaar)
- Loslaten dat je vrij moet zijn om je werktijden te bepalen (dit kan alleen binnen voor de sector geaccepteerde kaders zo zijn en veel bedrijven (klanten) hebben gewoon arbeidstijden waar je je als ZZP-er aan dient te conformeren)
- Loslaten dat je geen hiërarchische verhouding mag hebben (dit is een farce die niet realistisch is bij heel veel sectoren)

Sander