Zelfstandigenwet

Reactie

Vraag1

Het wetsvoorstel is een duidelijke verbetering ten opzichte van de wet VBAR, waarbij het cruciale verschil in mijn ogen de toevoeging van de onafhankelijke toetsingscommissie is. De huidige problemen met de wet DBA zijn immers ontstaan door 1) het gebruik aan duidelijkheid over de werkrelatie vooraf, en 2) het feit dat de Belastingdienst met terugwerkende kracht kan handhaven. De toeslagenaffaire heeft laten zien wat voor problemen daardoor kunnen ontstaan, dus zijn zowel opdrachtgever als opdrachtnemer terecht terughoudend met het aangaan van een werkrelatie. (Ik heb inmiddels - sinds de opheffing van het handhavingsmoratorium - conceptcontracten gezien die zo vol stonden met risicomijdende clausules, dat het een eerlijke en gebalanceerde werkrelatie in feite onmogelijk maakt.) Het vooraf kunnen laten toetsen van de situatie en de regulerende werking die daarvan uitgaat, nemen die zorgen hopelijk weg.

De nieuwe voorwaarden die geformuleerd zijn voor de zelfstandigentoets en werkrelatietoets zijn beter dan de wet VBAR, hoewel vooral de werkrelatietoets voor interpretatie vatbaar blijft en grotendeels sectorafhankelijk is (iets wat de indieners van het wetsvoorstel lijken te erkennen). Echter, uiteindelijk zijn ze van minder belang dan de toevoeging van de toetsingscommissie. Het wel of niet slagen van de wet in de praktijk hangt in mijn ogen samen met het succesvol oprichten van deze commissie, dat zou in de discussie rondom het wetsvoorstel best wat meer naar voren mogen komen. Als er nog twijfels bestaan over dit deel van het wetsvoorstel, bijvoorbeeld over de uitvoerbaarheid ervan, zou ik mijn pijlen daar eerst op richten.

De VBAR is een matige wet met onduidelijke spelregels, maar wat ze vooral problematisch maakt is dat ze pas later - soms jaren later - geïnterpreteerd kunnen gaan worden. Men zou het concept van de onafhankelijke toetsingscommissie bij wijze van spreken toe kunnen voegen aan de VBAR en een groot deel van de problemen met dat wetsvoorstel al weg kunnen nemen. Met andere woorden, zelfs zonder de nieuwe zelfstandigentoets en werkrelatietoets zou de toetsingscommissie een nuttige toevoeging kunnen zijn. Wellicht is dat iets om mee te nemen richting de behandeling van het wetsvoorstel in het parlement (wat met de huidige politieke verhoudingen in mijn ogen de grootste uitdaging voor dit wetsvoorstel gaat zijn).