Zelfstandigenwet

Reactie

Vraag1

Ik reageer als zelfstandig ondernemer die door de onduidelijkheid in de wet- en regelgeving nauwelijks nog opdrachten kan krijgen. Niet omdat mijn werk overbodig is (integendeel, overal is personeelstekort), maar omdat opdrachtgevers het risico niet meer durven nemen om direct met zzp’ers te werken.
In plaats daarvan worden exact dezelfde opdrachten nu uitgezet via detacheringsbureaus of bemiddelaars. Het tarief dat de opdrachtgever betaalt blijft hetzelfde, of is zelfs hoger, maar als zzp’er houd ik er minder aan over. Het verschil gaat naar bemiddelaar/detacheringsbureaus. Dat is krom en oneerlijk, want er is werk, er is budget en er is behoefte maar door onzeker beleid gaat het geld naar de tussenpartij, terwijl de werkende minder overhoudt.
Deze situatie maakt het voor mij (en velen met mij) steeds moeilijker om mijn werk uit te oefenen zoals ik dat altijd met trots heb gedaan: zelfstandig, flexibel en met veel verantwoordelijkheid.

Ik hoop dat er eindelijk duidelijkheid komt over wat wel en niet mag als zzp’er. Dat opdrachtgevers niet langer onnodig angstig hoeven te zijn voor risico’s en dat de wet ruimte blijft bieden voor echte zelfstandigheid. Zelfstandig werken is voor mij geen manier om verplichtingen te ontwijken, het is mijn manier van werken. Ik wil gewoon eerlijk mijn werk kunnen doen zonder dat een onduidelijke wetgeving me buitenspel zet.

Vraag2

Als zelfstandig ondernemer vind ik het logisch dat er criteria zijn om echte zelfstandigheid te toetsen. Maar dan moeten die wel duidelijk, praktisch en realistisch zijn. Hieronder mijn ideeën over hoe je de vijf voorwaarden uit de zelfstandigentoets goed en toetsbaar kunt invullen:

1. Werken voor eigen rekening en risico
Toetsbaar:
Geen doorbetaling bij ziekte of geen garantie op werk.
Zelf verantwoordelijk voor fouten en eventuele schade.
Zelf investeren in materiaal, software, marketing, enz.
- Een goede manier om dit aan te tonen is via contracten, algemene voorwaarden en het ontbreken van sociale zekerheden zoals loondoorbetaling.

2. Een deugdelijke administratie voeren
Toetsbaar:
Voeren van een zakelijke boekhouding (inkomsten/uitgaven, btw-aangifte, etc.).
Inschrijving bij de KvK.
- Dit is makkelijk aan te tonen via KvK-gegevens, btw-nummer, en het bijhouden van een zakelijke administratie.

3. Zich gedragen in het economisch verkeer als zelfstandig ondernemer
Toetsbaar:
Zelf acquisitie doen, een eigen website of LinkedIn-profiel hebben, actief netwerken.
- Het feit dat iemand reclame maakt voor zijn diensten en meerdere klanten bedient, is een sterk signaal van ondernemerschap.

4. Een adequate voorziening tegen het risico van arbeidsongeschiktheid
Toetsbaar:
Een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) en/of andere aantoonbare voorziening.
- Zelf zou ik het fijn vinden als er ruimte blijft voor verschillende vormen van vangnet, zodat het ook betaalbaar blijft voor starters en parttimers.

5. Een proportionele bijdrage voor een voorziening bij pensionering
Toetsbaar:
Aantoonbare inleg in pensioen via lijfrente, pensioenrekening, beleggingsrekening of andere oudedagsvoorziening.
- Er zou hier een minimumpercentage kunnen gelden (bijv. 5–10% van de winst), maar houd het flexibel. Veel zzp’ers bouwen op verschillende manieren pensioen op.

Vraag3

Als zelfstandig ondernemer is het voor mij heel belangrijk dat de werkrelatietoets helder en objectief te toetsen is, zodat opdrachtgevers niet onnodig terughoudend zijn. Hieronder geef ik mijn kijk op hoe je deze vier voorwaarden concreet kunt maken:

1. Vrijheid van organisatie van het werk
Toetsbaar:
Ik bepaal zelf hoe ik het werk uitvoer, met welke tools, in welke volgorde en met welke aanpak.
Er zijn geen gedetailleerde instructies van de opdrachtgever over de manier waarop ik mijn werk moet doen, alleen over het resultaat dat bereikt moet worden.
- Een duidelijke projectbeschrijving of overeenkomst waarin staat dat het gaat om resultaatverplichting (niet inspanningsverplichting), is een goed toetsbaar signaal.

2. Vrijheid van organisatie van de werktijd
Toetsbaar:
Ik kies zelf wanneer ik werk, zolang ik maar binnen de afgesproken deadline lever.
Er is geen verplichte aanwezigheid op vaste tijden of werkroosters waar ik me aan moet houden.
- Als een opdrachtnemer flexibel zijn of haar uren kan indelen, is dat een duidelijk teken van zelfstandigheid.

3. Geen hiërarchische controle
Toetsbaar:
Er is geen leidinggevende die mijn werk inhoudelijk aanstuurt of beoordeelt zoals bij een werknemer.
Ik ben geen onderdeel van een hiërarchisch team; ik lever zelfstandig een dienst of product.
-Dit is bijvoorbeeld goed zichtbaar als er geen functioneringsgesprekken zijn, geen gebruik van interne beoordelingssystemen en als er niet wordt "meegestuurd" zoals bij personeel.

4. Gezamenlijke bedoeling om niet via een arbeidsovereenkomst te werken
Toetsbaar:
Beide partijen spreken in de overeenkomst expliciet af dat het gaat om een opdrachtrelatie, niet om een dienstverband.
Ik stuur een factuur, draag zelf btw en ben zelf verantwoordelijk voor verzekeringen, pensioen, enzovoort.
- Dit kun je aantonen met contract, facturen, KvK-inschrijving, eigen ondernemersadministratie.

Vraag4

Nee, ik acht het niet wenselijk om een extra wetsartikel op te nemen, omdat ondernemen in de praktijk niet zwart-wit is. Veel zelfstandigen voldoen niet aan alle criteria, maar dat betekent nog niet dat ze werknemer zijn. Zelfstandig ondernemerschap kent vele vormene en een model waarbij iemand aan alle vinkjes moet voldoen sluit veel echte ondernemers buiten.