Wet verbetering beschikbaarheid zorg voor jeugdigen

Reactie

Vraag1

Deze wetswijziging heeft als hoofddoel het ‘altijd tijdig beschikbaar maken van de zorg’. Dit is naar ons idee nu en in de toekomst alleen mogelijk wanneer we ook nadrukkelijk de maatschappelijke discussie voeren over de steeds stijgende vraag naar zorg/jeugdhulp én durven om de zorg echt anders te organiseren en niet alleen de organisaties anders te organiseren. De vraag is of het hoofddoel haalbaar is onder de huidige omstandigheden.
Als we als gemeenten er voor verantwoordelijk zijn om alle zorg tijdig beschikbaar te hebben dan beperkt dit de ruimte die wij als gemeenten hebben om de kosten te beheersen en legt dit ook druk op de financiën. Een passend budget vanuit het Rijk is een essentiële voorwaarde.
Als Flevolandse gemeenten zien wij de noodzaak om tot stevige duurzame regionale samenwerking te komen. Deze samenwerking is nodig om de essentiële specialistische zorgfuncties zo dicht mogelijk bij huis beschikbaar te houden. Deze zorgfuncties kopen we ook regionaal in. Om ons doel ‘zo thuis, en dichtbij mogelijk’ te bereiken hebben we daarnaast ingezet op langdurige contracten waarbij de aanbieders vanuit hun expertise een belangrijke sturende positie en rol hebben gekregen om de gewenste zorginhoudelijk verandering, samen met ons, te bewerkstelligen.
Echter, zoals door de VNG in de reactie ook wordt aangegeven is het onwenselijk als bij wet wordt vastgelegd wat de taken zijn van de jeugdhulpregio’s en welke taken regionaal moeten worden ingekocht. Het is onmogelijk en onwenselijk om de diversiteit van jeugdhulpregio’s in één wettelijk kader te passen. We vinden het van belang dat er ruimte blijft in wetgeving ten aanzien van de juridische vorm waarin de samenwerking georganiseerd moet worden. We hebben als gemeenten allen hetzelfde doel en belang; het zo goed als mogelijk bieden van de benodigde zorg voor onze jeugdigen. Op dit moment werken we als Flevolandse gemeenten naar tevredenheid in een construct met een centrumregeling en dienstverleningshandvest volgens de Wgr.
Ook steunen we de lijn van de VNG die stelt dat met de Norm voor Opdrachtgeverschap de gemeenten hun verantwoordelijkheid hebben genomen om de regionale samenwerking te bestendigen. Op veel punten kunnen de wettelijke bepalingen geschrapt worden, en kan er gekozen worden voor een verwijzing naar de Norm voor Opdrachtgeverschap.
De regio hecht er waarde aan om de voorgenomen wetswijziging op het gebied van jeugd goed af te stemmen met de voorgenomen door-decentralisatie MO/BW.

Vraag2

Zoals uit onze beantwoording van vraag 1 blijkt, hebben wij geen behoefte aan een wettelijke grondslag voor de taken van de jeugdregio en is ons inziens de NvO toereikend.

Wij vinden het van belang dat er in de regionale uitwerking van de NvO goede afspraken komen over de reikwijdte van lokale versus regionale inkoop. We ervaren dat het van belang is dat er een stevige informatiestructuur is. Dit is nodig om goed te kunnen monitoren en sturen op transformatie. Het al dan niet centraal beleggen van betaling en berichtenverkeer is afhankelijk van de wijze waarop een regio afspraken maakt over het delen van benodigde informatie. Centrale administratie is ons inziens niet nodig wanneer de informatiedeling in deze afspraken is geborgd. Daarnaast is dit ook afhankelijk van de scope van de regionale en lokale inkoop.

Wij ervaren dat het van grote meerwaarde is dat voor de regionaal ingekochte zorg het contractmanagement, fraudebestrijding en controles ook regionaal uitgevoerd worden. Hierdoor kan er goed overzicht gehouden worden op de uitvoering van het contract en worden kennis en ervaringen gebundeld. Daarnaast wordt hierdoor gezorgd voor een duidelijk aanspreekpunt in de samenwerking met jeugdhulpaanbieders. Tevens verlaagt dit de administratieve- en vergaderdruk tussen aanbieders en gemeenten.

Vraag3

Wij maken ons zorgen over de kan-bepalingen in het wetsvoorstel en waar via een AMvB aanvullende eisen aan kunnen worden toegevoegd. Deze bepalingen hebben een algemeen karakter waardoor niet duidelijk is hoe, wanneer en onder welke voorwaarden zij toepasbaar zijn.
Gemeenten en jeugdregio’s hebben de rust van een stabiele wet- en regelgeving nodig. Het tussentijds de spelregels veranderen met de kan-bepalingen helpt ons niet om tot een goede uitvoering van de jeugdhulp te komen.
Het zou regio’s en aanbieders helpen om duidelijkheid te bieden welke zorgvormen regionaal georganiseerd worden, hiermee wordt discussie voorkomen. Deze afbakening in de vorm van toetsende criteria kan echter goed deel uitmaken van de regionale uitwerking van de NvO en hoeft niet te worden vastgelegd in een AMvB.

Ten allen tijde zal wel voldoende ruimte moeten zijn voor de aansluiting op de lokale structuur. De bedoeling van de Jeugdwet is immers het leveren van maatwerk.
We geven nadrukkelijk aan dat we de meerwaarde zien van lokaal contracteren van lokaal gevestigde partners, die goed aangesloten zijn op de lokale sociale basisstructuur en de zorg dicht bij (t)huis kunnen bieden.

De beschikbaarheid van zorg in elke gemeente zou hierbij naar ons idee een belangrijk criterium moeten zijn in de afweging om regionaal te organiseren. Regionale samenwerking richt zich op het creëren van meerwaarde:
• Regionale samenwerking maakt dat bepaalde expertise in alle regio gemeenten (groot en klein) beschikbaar is.
• Het regionaal organiseren maakt dat de kwaliteit van zorg in de regio verhoogt doordat bepaalde functies, bijvoorbeeld crisis bereikbaarheid beschikbaar worden.
• Het regionaal inkopen maakt dat dit de regio een financieel voordeel oplevert door een groter volume af te nemen.
• Lokale inkooptrajecten mogen niet concurreren met regionale inkooptrajecten en andersom. Wanneer een aanbieder de mogelijkheid heeft om strategisch en financieel te kiezen voor een aanbesteding of contract welke voor hem gunstiger is, is het beter één regionaal contract af te sluiten om “cherry picking” te voorkomen.

Bovenstaande criteria moeten naar ons idee gezien worden als middel om transformatie te bewerkstelligen en een zorglandschap te creëren dat past bij de zorgvraag van onze inwoners. De regionale organisatie van zorg zou dan ook altijd ten dienste moeten zijn van deze beweging en het behalen van deze stip op de horizon.