BHOS-beleidsnota

Reactie

Naam	SRGR+ platform, Nederlandse organisaties werkzaam op SRGR en hiv/aids (drs R.F. Baatenburg de Jong)
Plaats	Den Haag
Datum	13 april 2022

Vraag2

Nederland kent een lange traditie van publieke private samenwerking. Nu de mondiale uitdagingen steeds groter worden, is het van belang deze publiek-private samenwerkingen te verdiepen en te versnellen. De duurzame ontwikkelingsdoelen zijn in 2015 vastgesteld als actieplan voor overheden, bedrijven, kennisinstellingen en burgers om duurzame ontwikkeling te verwezenlijken wereldwijd.

2. Hoe kunnen overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen beter samenwerken om de duurzame ontwikkelingsdoelen te halen?

(EN)
The Netherlands has a long tradition of public-private partnership. As the global challenges grow ever bigger, it is important to deepen and accelerate these partnerships. The Sustainable Development Goals were presented in 2015 as a plan of action for governments, companies, knowledge institutions and private individuals to achieve sustainable development worldwide.

2. How can government, the private sector and knowledge institutions work together better to achieve the Sustainable Development Goals?

Samenwerkingen tussen overheid, bedrijfsleven, kennisinstellingen én het maatschappelijk middenveld zijn essentieel om de SDGs te halen, alsook SDG3 en SDG5. Niet voor niets rept het coalitieakkoord van de huidige regeringspartijen van ambitieuze doelen waarvoor de regering zich met nationale partners, waaronder het maatschappelijk middenveld, en internationale partners wil inzetten.

Het maatschappelijk middenveld speelt een sleutelrol in het tegengaan van ongelijkheid en het bevorderen van gendergelijkheid. In hun rol als waakhond roepen maatschappelijke organisaties regeringen en bedrijven ter verantwoording en zetten ze hen aan tot duurzaam handelen.
Het maatschappelijk middenveld staat dicht bij lokale gemeenschappen en lokale overheden en kan een aanjagende rol spelen in het aangaan van PPPs.

Essentieel bij publiek-private samenwerkingen is het garanderen van goede IMVO-wetgeving en de implementatie daarvan. Nederland kan in de EU en wereldwijd echt het verschil maken door spoedige invoering van stevige nationale due-diligence wetgeving, waarin inhoudelijk volledig wordt vastgehouden aan naleving van de OESO Richtlijnen en de UN Guiding Principles on Business and Human Rights (UNGPs). Omgekeerd dient de regering niet akkoord te gaan met Europese wetgeving die onder het niveau van de OESO Richtlijnen en UNGPs ligt.

Duurzame groei en investeren in jongeren, met name meisjes en jonge vrouwen, zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Een investering in jonge vrouwen en meisjes betaalt zich daarom meestal terug. Wanneer meisjes een opleiding volgen, hun eigen keuzes mogen maken en een inkomen verdienen, trouwen ze doorgaans op latere leeftijd en krijgen op latere leeftijd (minder) kinderen, voor wie ze beter in staat zijn te zorgen. Een patroon dat aan de volgende generatie wordt doorgegeven. De hele gemeenschap profiteert, de vicieuze cirkel van genderongelijkheid er armoede wordt doorbroken. Een belangrijke voorwaarde hiervoor is de realisatie van SRGR.

Vraag3

Nederland heeft sinds 2016 een actieplan beleidscoherentie voor ontwikkeling. Beleidscoherentie voor ontwikkeling heeft als doel om in niet-hulp (OS) beleid schade voor ontwikkelingslanden te verminderen en synergiën en samenwerking te versterken. Het Nederlandse actieplan is in 2018 herzien en geeft een overzicht van vijf Nederlandse beleidsthema’s die een invloed hebben op de ontwikkelingskansen in ontwikkelingslanden. Deze thema’s zijn: (1) het tegengaan van belastingontwijking/ontduiking, (2) ontwikkelingsvriendelijke handelsakkoorden, (3) een ontwikkelingsvriendelijk investeringsregime, (4) verduurzaming van productie en handel en (5) het tegengaan van klimaatverandering.

3. Hoe kan de bovengenoemde Nederlandse inzet op beleidscoherentie voor ontwikkeling verder versterkt of verbeterd worden?

(EN)
The Netherlands has had an action plan on policy coherence for development since 2016. The aim of policy coherence is to reduce the negative effects on developing countries caused by policies in areas other than development, and to strengthen synergies and cooperation. The action plan, which was revised in 2018, identifies five Dutch policy themes that can enhance developing countries’ opportunities for development: (1) combating tax avoidance/evasion, (2) development-friendly trade agreements, (3) a development-friendly investment regime, (4) more sustainable production and trade, and (5) combating climate change.

3. How can the Netherlands’ efforts to achieve policy coherence for development be further strengthened or enhanced?

Negatieve effecten in lage- en middeninkomenslanden van Nederlands beleid zijn verschillend voor meisjes en vrouwen, jongens, mannen en gender non-conforme personen. Behoud en versterk daarom gendergelijkheid en vrouwenrechten als dwarsdoorsnijdend thema in het BHOS-beleid. Erken hierbij de volledige vervulling van SRGR als randvoorwaarde voor gendergelijkheid en vrouwenrechten.

Verzeker ook interministeriële samenwerking en beleidscoherentie, bijvoorbeeld met EZK en VWS met betrekking tot de Afrikastrategie en de Nederlandse Global Health-strategie en zorg ervoor dat seksuele en reproductieve rechten een integraal onderdeel zijn van die strategieën.

Een toenemend aantal vrijhandelsverdragen bevat te strenge patentvoorwaarden. Hierdoor wordt het onmogelijk om gebruik te maken van regelingen die een uitzondering geven op de patentregels, de zogenoemde TRIPS flexibilities. Farmaceutische bedrijven kunnen vervolgens te hoge prijzen vragen voor onder andere hiv-medicatie. Nederland moet in onderhandelingen voor vrijhandelsverdragen en in haar bijdrage bij internationale organisaties waar patentregels worden vastgesteld inzetten op het waarborgen van de betaalbaarheid van medicatie voor iedereen wereldwijd en een eerlijke en transparante beprijzing.

SRGR klimaatverandering en humanitaire crises.
Klimaatverandering zorgt voor droogte en meer armoede. De economische stress die daaruit voortkomt, zorgt voor een toename in schadelijke praktijken zoals meisjesbesnijdenis en kind-, vroege en gedwongen huwelijken.

Waterschaarste draagt bij aan armoede, wat op zijn beurt potentieel menstruatie-armoede vergroot: zonder schoon water is het vaak onmogelijk om tijdens de menstruatie goede hygiëne te waarborgen. Maak daarom van het tegengaan van menstruatie-armoede een beleidsprioriteit.

Erken ten slotte de disproportionele impact van klimaatverandering en klimaatrampen op meisjes, jonge vrouwen en gemarginaliseerde groepen; en bepleit daarbij hun onmisbare rol in besluitvorming over klimaatadaptatie en -mitigatie. Verdedig de stelling dat seksuele en reproductieve zorg, waaronder noodzorg, in humanitaire situaties een levensreddend karakter heeft.

Vraag4

Buitenlandse Handel
Internationale handel en investeringen zijn van groot belang voor de Nederlandse welvaart en werkgelegenheid. De Nederlandse welvaart wordt voor een derde verdiend door internationale handel en een derde van onze banen zijn verbonden aan internationale handel. Onze internationale concurrentiepositie is onderhevig aan de “twin-transities” (digitalisering/innovatie en klimaat/duurzaamheid) en verschuivende geopolitieke verhoudingen. Het is voor Nederland van groot belang om het verdienvermogen te versterken nu en in de toekomst.

Strategisch en duurzaam handelsbeleid
In anticipatie op de geopolitieke en transitie-ontwikkelingen sturen ook buitenlandse staten sterker op hun nationale en internationale beleid. Zo passen staten in toenemende mate assertievere economische diplomatie toe en zetten zij economische machtsinstrumenten in om hun internationale doelen na te jagen. Nederland kan hierin niet achter blijven. De verwevenheid van ons land met de rest van de wereld is groter en kwetsbaarder dan ooit. Als onderdeel van een samenhangend buitenland beleid, zal Nederland zich toeleggen op een strategisch en duurzaam handelsbeleid.

4. Hoe kan de overheid het duurzame verdienvermogen van Nederlandse bedrijven in het buitenland versterken?

Foreign trade
International trade and investment are crucial to prosperity and jobs in the Netherlands. International trade accounts for a third of our national income and is linked to a third of our jobs. But our international competitiveness faces risks posed by the twin transitions (digitalisation/innovation and climate/sustainability) and the shifting geopolitical balance of power. It is therefore vital for the Netherlands to strengthen its earning capacity, both now and in the future.

Strategic and sustainable trade policy
Other states are also anticipating the above-mentioned transitions and geopolitical shifts, and are adjusting their national and international policies accordingly, for instance by pursuing their international objectives through more aggressive economic diplomacy and the use of economic instruments of power. The Netherlands cannot afford to fall behind. Our country’s interconnections with the rest of the world are both greater and more fragile than ever. The Netherlands will therefore focus on strategic and sustainable trade policy as part of its coherent foreign policy.

4. How can the government strengthen Dutch companies’ sustainable earning capacity abroad?

Zoals alle bedrijven heeft ook het Nederlandse bedrijfsleven baat bij een goed handels- en investeringsklimaat, niet alleen in rijke geïndustrialiseerde landen maar juist ook in lage- en middeninkomenslanden. Randvoorwaarden zijn goed bestuur, veiligheid en rechtsorde, goede (digitale) infrastructuur; veelal op het terrein van SDG16. Evenzo zijn bedrijven gebaat bij onderwijs en zorg. Ze hebben belang bij werknemers die goed opgeleid zijn en gezond zijn, kortom toegang hebben tot onderwijs, SRGR en reguliere gezondheidszorg. Een sterk maatschappelijk middenveld roept regeringen ter verantwoording en oefent druk uit om deze voorwaarden te scheppen.

Vraag7

Ontwikkelingssamenwerking
Development cooperation

Nederlandse inzet op Ontwikkelingssamenwerking

Nederland is op verschillende thema’s actief op gebied van ontwikkelingssamenwerking. Zo investeren we in het realiseren van de Sustainable Development Goals (SDG’s) en zetten we extra in op opvang in de regio, toegang tot vaccins, klimaatadaptatie en -mitigatie. Nederland gaat door met wat goed gaat en focust op waar Nederland goed in is, zoals verbinding tussen diplomatie en ontwikkelingssamenwerking. Meer informatie over het ontwikkelingssamenwerkingsbeleid van Nederland is te vinden op www.nlontwikkelingssamenwerking.nl.

7. Waar is Nederland op het gebied van ontwikkelingssamenwerking volgens u goed in? Op welke thema’s zou Nederland een aanjagende rol kunnen vervullen?

(EN)
Dutch development cooperation activities

The Netherlands is actively pursuing a number of policy themes in the area of development cooperation. For example, we're investing in efforts to advance the Sustainable Development Goals (SDGs), reception in the region, access to vaccines, and climate adaptation and mitigation. The Netherlands will continue its efforts in areas where progress is being made and will focus on its strengths, such as linking diplomacy and development. For more information about Dutch development policy, go to www.nlontwikkelingssamenwerking.nl.

7. In your opinion, what are the Netherlands’ strengths when it comes to development cooperation? In which policy themes could the Netherlands play a leading role?

Blijf de Nederlandse voortrekkersrol vervullen waar het gaat om seksuele en reproductieve gezondheid en rechten, inclusief de bestrijding van hiv, de rechten en gezondheid van LHBTIQ+ personen, en gendergelijkheid. Dit sluit aan op het track record van Nederland, dat zich al jaren onderscheidt als uitgesproken voorvechter van SRGR. De toegevoegde waarde van Nederland is groot omdat het zich als één van de weinige landen zowel politiek uitspreekt als daadwerkelijk investeert.

Die unieke rol bestrijkt een brede agenda, waaronder seksuele vorming, anticonceptie, veilige en legale abortus, goede zorg rondom zwangerschap en bevalling, de financiering van gemarginaliseerde groepen zoals de intersekse beweging, het bestrijden van hiv, kind-, vroege en gedwongen huwelijken, meisjesbesnijdenis en seksuele exploitatie van kinderen. Erken dat bij al deze thema’s de rechten centraal staan van groepen in kwetsbare posities zoals jongeren, LHBTIQ+ personen, sekswerkers en mensen die drugs gebruiken. Blijf vervolgens bouwen aan een internationale coalitie van landen die dezelfde waarden delen om zo effectiever en gezamenlijk te kunnen optreden in internationale gremia.

Versterk gezondheidssystemen
De coronacrisis maakt duidelijk dat inclusieve, robuuste en duurzame gezondheidssystemen essentieel zijn om uitdagingen op korte termijn, maar ook instabiliteit op lange termijn, het hoofd te bieden. Het is daarom belangrijk gezondheidssystemen te versterken waarin SRGR en mensenrechten centraal staan. Om verdere schade aan de mondiale gezondheid te voorkomen, mag de inzet op COVID-gerelateerde zorg niet ten koste gaan van seksuele en reproductieve gezondheidszorg, die door de pandemie al onder druk staat.

Schenk bij de inzet op sterkere gezondheidssystemen voldoende aandacht aan het primaire gezondheidssysteem en mechanismen die een brug bouwen tussen personen in een kwetsbare positie en het formele gezondheidssysteem.

Een mondiale gezondheidsstrategie begint gelukkig niet vanaf nul. Nederland heeft internationaal veel aanzien op het vlak van SRGR. Succesfactoren zijn onze inzet op gendergelijkheid, het betekenisvol betrekken van jongeren en het maatschappelijk middenveld, en ons durven uitspreken waar anderen dat niet doen. We kunnen bouwen op deze jarenlange expertise. Zo waarborgen we SRGR en dragen we bij aan inclusieve, robuuste en duurzame gezondheidssystemen.

Vraag8

Innoveren op OS

Nederlandse internationale samenwerking is flexibel en kennisintensief, we zijn vernieuwend. Zo ontwikkelt Nederland nieuwe manieren van werken en partnerschappen die daarna door bijv. de Europese Commissie en Wereldbank worden opgepakt of opgeschaald. De Nederlandse internationale samenwerking fungeert dus veelal als een creatieve en kennisintensieve incubator (een broedplaats voor nieuwe ideeën. Nederland is een relatief kleine donor, maar als lidstaat van de EU en via bilaterale hulp kan Nederland de zichtbaarheid van EU-hulp vergroten en additionele relevante kapitaalstromen generen.

8. Op welke manier en op welk vlak kan de Nederlandse ontwikkelingssamenwerking nog meer innoveren?

(EN)
Innovative development cooperation

Dutch international cooperation is flexible and knowledge-intensive. We are also innovative, developing new ways of working and new types of partnership that are subsequently adopted or scaled up by others, like the European Commission and the World Bank. In this respect, Dutch international cooperation is like a creative and knowledge-intensive incubator. We are a relatively small donor, but as an EU member state and through bilateral aid we can make EU aid more visible and generate additional, relevant capital flows.

8. In what other ways and areas could Dutch development cooperation innovate more?

SRGR en gendergelijkheid
Prioriteer de noodzaak van SRGR en gendergelijkheid in de aankomende BHOS-nota. Veranker de inzet op gendergelijkheid en SRGR ook in de Afrika-strategie en de Global Health Strategie. Zet in op vernieuwende oplossingen, zoals het verbinden van digitalisering en innovatie aan gezondheid en emancipatie. Betrek jongeren in al hun diversiteit in elke stap van het besluitvormings- en beleidsproces. Blijf werken aan de opvolging van de Nairobi Summit over SRGR en het Generation Equality Forum over gendergelijkheid. Maak daarbij actief gebruik van de brede netwerken, innovatie en kennis uit de lopende strategische partnerschappen.

Bekijk beleid en programma’s met een intersectionele lens. Investeer in kennis over hoe verschillende vormen van systemische discriminatie met elkaar overlappen, elkaar versterken en unieke uitdagingen vormen voor de betrokken personen en gemeenschappen en hoe dat vooruitgang op SRGR en daarbuiten in de weg staat.

SRGR innovaties
Investeringen in onder andere verdere ontwikkeling van anticonceptie, goede moeder- en kindzorg, alsook in digitale oplossingen zoals telemedicine en toegang tot adequate online informatie en digitale training voor zorgpersoneel, zijn essentieel om vernieuwing door te zetten en daarmee zorg te waarborgen. Gebruik Nederlandse digitale expertise om patient-centered innovaties aan te jagen en ondersteun standaardisering van digitale tools.

Vraag9

Een donor met durf

De Nederlandse internationale inzet is gedurfd, omdat we financiële investeringen koppelen aan onze diplomatieke inzet en expertise. We continueren thema’s waar we traditionele meerwaarde hebben: seksuele en reproductieve rechten en gezondheid (SRGR), water, voedselzekerheid en veiligheid & rechtsorde. Daarbij kunnen we nog meer gebruik maken van het diplomatieke gewicht van o.a. de EU. We investeren in systeemverandering om te zorgen dat we de SDG’s in 2030 realiseren. Met systeemverandering bedoelen we dat we de systemen die armoede en ongelijkheid in stand houden aanpakken.

9. Op welke manier/welk vlak kan Nederland als donor nog meer durf te tonen?


(EN)
A bold donor

Dutch international efforts can be characterised as bold, because we link financial investment to diplomatic efforts and expertise. We will continue our work on themes where we have always added value: sexual and reproductive health and rights (SRHR), water, food security, and security and the rule of law. We will also make better use of the diplomatic weight of the EU. To ensure we achieve the SDGs by 2030, we will invest in systemic change, i.e. tackling the structures that maintain poverty and inequality.

9. In what ways or areas could the Netherlands, as a donor, be even bolder?

Nederland toont per definitie durf door te investeren in SRGR en het maatschappelijk middenveld. Nederland durft bovendien stelling te nemen inzake controversiële thema's en is in staat om met gender- en SRGR diplomatie landen mee te krijgen. Een intensievere samenwerking tussen de Nederlandse overheid en strategische partnerschappen is van groot belang. Samen kunnen we de ruimte voor activisme op gendergelijkheid en SRGR beschermen en vergroten.

Meer in het algemeen getuigt de 'samenspraak en tegenspraak-gedachte' van lef. Nederland staat voor de democratische waarden zoals vrije meningsuiting en pluriformiteit en draagt dat ook internationaal uit. Hierin past een welbewuste keuze voor versterking van maatschappelijke organisaties over de hele breedte: van mensenrechten- en vakbondsorganisaties tot organisaties die strijden voor toegang tot SRGR en LHBTIQ+ rechten.

Bouw voort op de goede praktijken van jongerenparticipatie in SRGR en onderwijs en werk, en zet modellen ten behoeve van betekenisvolle jongerenparticipatie in voor alle departementen in het ministerie. Ga jaarlijks in gesprek met een diverse groep jongerenvertegenwoordigers over de impact van het BHOS-beleid en geef ruimte voor aanpassing en bijsturing.

SRGR draagt niet alleen bij aan duurzame ontwikkeling en het behalen van de SDGs voor 2030: het is er een randvoorwaarde voor. Laat daarom de Nederlandse inzet op SRGR hand in hand gaat met het streven naar inclusieve sociaal-economische ontwikkeling en gendergelijkheid; SRGR is een voorwaarde voor gendergelijkheid en vrouwenrechten. Erken dat de economische weerbaarheid en zelfstandigheid van vrouwen, meisjes en LHBTIQ+ personen onlosmakelijk verbonden zijn met hun veiligheid en seksuele en reproductieve gezondheid.

In het regeerakkoord committeert de regering zich specifiek aan de SDG om in 2030 een einde te maken aan hiv, tuberculose en malaria. De strijd tegen deze ziektes heeft vanwege de coronacrisis een flinke klap gekregen. Zo daalde het aantal hiv-testen met 22%, de toegang tot TB zorg met 20% en de TB zorg voor zeer resistentie vormen zelfs met 37% in de landen waar het Global Fund to fight AIDS, TB en Malaria actief is. We staan voor een duidelijke keuze: of we investeren nu meer of we laten het doel om een einde te maken aan deze ziektes definitief vallen.

Vraag10

Afrondende algemene vraag

10. Heeft u nog andere punten van aandacht die u vindt dat meegenomen dienen te worden in de nieuwe beleidsnota?


(EN)
General closing question

10. Are there any other points that you believe should be included in the new policy document?

Zet in op écht Zuidelijk leiderschap. Betrek Zuidelijke actoren bij het ontwikkelen van beleid en het ontwerpen van subsidieregelingen. Zorg ervoor dat deze regelingen toegankelijk zijn voor Zuidelijke organisaties en houd daarbij rekening met de lokale context. Prioriteer Zuidelijk leiderschap en lokaal eigenaarschap. Her-evalueer in dit kader bestaande regelgeving, zware en voor Zuidelijke partners soms belemmerende rapportagemechanismen en samenwerkingsverbanden.
Faciliteer kruisbestuivingen tussen verschillende beleidsdomeinen, bijvoorbeeld SRGR en onderwijs/werk, WASH en SRGR.