Grond toevoeging van bepalingen ten behoeve van gelijke kansen in het onderwijs in Grondwet

Reactie

Vraag1

De verwoording:
Wordt met ‘de ontplooiing van hun persoonlijkheid’ soms bedoeld ‘de vrije vorming van hun persoon’? Persoonlijkheid is een beperking ten opzichte van persoon. Persoon is dat iemand zelf beschikt over alles wat die persoon is of wenst te worden.

De Memorie van Toelichting:
Ik vraag me af welk probleem de wijziging probeert op te lossen.
In de Memorie van Toelichting zijn verschillende omschrijvingen van gelijke kansen aanwijsbaar: kinderen die een vorm van passend onderwijs nodig hebben, kinderen die een bepaalde religieuze achtergrond hebben, en kinderen die een bepaalde sociaal-economische of etnische achtergrond hebben.
Het betrekken van kinderen met een zorgvraag bij de discussie maakt de zaak troebel. Het niet kunnen leveren van zorg wordt op pagina 4 genoemd als een gelegenheidsargument voor weigering van een leerling op basis van achtergrondkenmerken. De vraag is echter wanneer de zorgvraag een gelegenheidsargument is, en of je scholen hiermee niet dwingt om een leerling aan te nemen voor wie de zorg inderdaad niet toereikend zal zijn.
Zo’n zelfde dubbele invulling van kansengelijkheid staat op pagina 8, waar toegang en maatwerk genoemd worden. Op pagina 9 wordt passend onderwijs expliciet onderdeel van onderwijs dat gelijke kansen biedt. Voor het onderwijs in zijn algemeenheid is dat goed, maar je kunt je afvragen of een individuele school of een groep van scholen binnen een bepaalde gemeente hier wel uitvoering aan kan geven. Zoals het in de Memorie wordt geformuleerd (zorg mag geen gelegenheidsargument zijn voor afwijzing) is de acceptatieplicht begrijpelijk, maar het risico bestaat dat die context verdwijnt als de wet geïnterpreteerd wordt: de acceptatie van zorgleerlingen kan worden afgedwongen bij onderwijsinstellingen en binnen een bepaalde regio.
De Memorie lijkt uit te gaan van het recht van het individuele kind op gelijke kansen, maar een school heeft zorgplicht naar de hele leerlingpopulatie. Het recht op toegang en maatwerk kan in conflict komen met de zorgplicht naar andere leerlingen toe, bijvoorbeeld wanneer de fysieke, emotionele of sociale veiligheid van andere kinderen in het geding is of hun recht op goed onderwijs wordt ondermijnd. Ik zou het een groot goed vinden als de overheid in dit opzicht niet alleen delegeert, maar ook vastlegt dat ze zelf hierin een verantwoordelijkheid heeft, bijvoorbeeld door de juiste randvoorwaarden te scheppen.